Σελίδες

Τρίτη 18 Ιουνίου 2013

Αθανάσιος Β. Στογιαννίδης, Μελετήματα Σχολικής Παιδαγωγικής και Διδακτικής του Μαθήματος των Θρησκευτικών Α΄, εκδόσεις αδελφών Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2013 (δεύτερη έκδοση)


«Ένας σχετικά νέος κλάδος της Παιδαγωγικής, ο οποίος γνώρισε ιδιαίτερη άνθιση από τη δεκαετία του ’70 και εξής, είναι και η λεγόμενη Σχολική Παιδαγωγική. Ο όρος προέρχεται από τη γερμανική Παιδαγωγική (Schulpädagogik). Ως προς το γνωστικό αντικείμενο της εν λόγω επιστημονικής περιοχής έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς πολλές και διαφορετικές μεταξύ τους απόψεις. Ωστόσο, φαίνεται να υπερισχύει περισσότερο η θέση που υποστηρίζει ότι η Σχολική Παιδαγωγική ως επίκεντρο της έρευνάς της θέτει: α. τις βασικές λειτουργίες που επιτελεί σήμερα το σχολείο, δηλ. την κοινωνικοποίηση και τη διδασκαλία (διδακτική και μαθησιακή διαδικασία), β. θέματα που σχετίζονται με το ίδιο το σχολείο ως θεσμό της κοινωνίας, και γ. τους βασικούς συντελεστές της σχολικής διαδικασίας και συνεπώς εστιάζει το ενδιαφέρον της στο ρόλο και στην προσωπικότητα του εκπαιδευτικού και του μαθητή. Ειδικότερα, οι σημαντικότεροι τομείς έρευνας της Σχολικής Παιδαγωγικής σήμερα είναι η Γενική Διδακτική καθώς και η θεωρία της Διδασκαλίας, η θεωρία του Σχολείου και της σχολικής ζωής, η κοινωνιολογία της εκπαίδευσης, η εμπειρική έρευνα που αναλύει δεδομένα σχετικά με τη σχολική κοινωνικοποίηση αλλά και την εξωσχολική ζωή των παιδιών και των εφήβων, η εκπαιδευτική πολιτική, η μελέτη του εκπαιδευτικού συστήματος, η οργάνωση και η διοίκηση του σχολείου, και τέλος, το επαγγελματικό προφίλ του εκπαιδευτικού. Με το σκεπτικό αυτό, η Σχολική Παιδαγωγική θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως ένας πολυσχιδής κλάδος της Εφαρμοσμένης Παιδαγωγικής, ο οποίος ασχολείται με τη μελέτη της θεσμοθετημένης εκπαιδευτικής διαδικασίας. Αυτό συνεπάγεται, πως στηρίζεται πάνω σε εμπειρικά ερευνητικά δεδομένα, σ’ αυτό δηλ. που σχετίζεται με ό,τι ονομάζεται «εκπαιδευτική έρευνα» (educational research) στην ορολογία των επιστημών της αγωγής που αναπτύχθηκαν στον αγγλοσαξωνικό χώρο. Παράλληλα όμως, πλαισιώνεται από θεωρητικές προσεγγίσεις, οι οποίες αφενός μεν, θεμελιώνουν τους προσανατολισμούς της, και αφετέρου, θέτουν προβληματισμούς και καίρια ερωτήματα.
Το πόνημα, όπως δηλώνει ο τίτλος του, συνεξετάζει διαστάσεις της Σχολικής Παιδαγωγικής σε άμεση συνάρτηση με το Μάθημα των Θρησκευτικών που διδάσκεται σήμερα στο ελληνικό δημόσιο σχολείο. Αιτία αυτής της συνάντησης αποτελεί το γεγονός, ότι το Μάθημα των Θρησκευτικών εντάσσεται οργανικά μέσα στη σχολική ζωή. Αυτό συνεπάγεται ότι η διερεύνηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, που συνδέεται ειδικά με το Μάθημα των Θρησκευτικών, είναι αδύνατη και ατελέ-σφορη, εάν δεν ληφθούν υπόψη το κοινωνικό πλαίσιο, οι προϋποθέσεις και οι παράγοντες που επηρεάζουν γενικότερα τη διαδικασία αυτή μέσα στο πλαίσιο της σχολικής ζωής. Με βάση το σκεπτικό αυτό, προέκυψε το ανά χείρας έργο, το οποίο παρουσιάζει θέματα Σχολικής Παιδαγωγικής και Διδακτικής του Μαθήματος των Θρησκευτικών».
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
 ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ       11
1. Η κοινωνικοποιητική λειτουργία του σχολείου σε σχέση με τον πληροφοριακό και ερμηνευτικό χαρακτήρα του Μαθήματος των Θρησκευτικών             27
2. Η συνύπαρξη θεωρίας και πράξης στη σχολική διδασκαλία. Ένας παιδαγωγικός διάλογος ανάμεσα στον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό, στον F.D.E. Schleiermacher, στον Wolfhart Pannenberg και στον Νίκο Ματσούκα                         75
3. Η διδασκαλία ως λειτουργία του σχολείου και η σημειωτική της διάσταση        101
4. Η αξιοποίηση της Σημειωτικής Διδακτικής στο Μάθημα των Θρησκευτικών    129
5. Η γλώσσα της σχολικής διδασκαλίας ως σύνολο σημείων διαφορετικών σημασιολογικών πεδίων και ο ρόλος του Μαθήματος των Θρησκευτικών                                          147
6. Η δυναμική του διαθεματικού-διεπιστημονικού διαλόγου μεταξύ Μαθήματος της Φυσικής και Μαθήματος των Θρησκευτικών στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Ένα παράδειγμα προσέγγισης διεπιστημονικών μακρο-εννοιών και μακρο-γενικεύσεων        177                                                                                                                                                              
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ         219
 
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου