Σελίδες

Πέμπτη 18 Ιουλίου 2013

Συνάντηση του Διευθυντή της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Δρος Παντελή Καλαϊτζίδη με τον Οικουμενικό Πατριάρχη

Με την ευκαιρία της επανέκδοσης του τόμου: Εκκλησία και Εσχατολογία και τη δραστηριοποίηση της Ακαδημίας του Βόλου στον εκδοτικό τομέα με την ίδρυση του εκδοτικού οίκου «Εκδοτική Δημητριάδος»
Την Κυριακή 7 Ιουλίου 2013, ο Διευθυντής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου Δρ.
Παντελής Καλαϊτζίδης, πραγματοποίησε επίσκεψη-προσκύνημα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του θεολόγο-βυζαντινολόγο κα Μαρία Νάνου. Την Κυριακή το πρωί ο κ. Καλαϊτζίδης εκκλησιάστηκε στον εορτάζοντα περικαλλή Ναό της Αγίας Κυριακής στο Κοντοσκάλι της παλαιάς Πόλης, όπου κατά τη Θεία Λειτουργία χοροστατούσε ο Παναγιώτατος Οικουμενικός Πατριάρχης με την ευκαιρία της μνήμης της Αγίας Κυριακής, ενώ αργότερα την ίδια μέρα ο κ. Καλαϊτζίδης παρακάθισε στην Πατριαρχική τράπεζα.
Το απόγευμα της ίδια μέρας ο κ. Καλαϊτζίδης είχε ιδιαίτερη συνάντηση με την Α.Θ.Π. τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαίο στο Φανάρι, στην οποία παρευρέθηκε και ο Πανοσιολογιώτατος Μέγας Αρχιδιάκονος κ. Μάξιμος. Ο κ. Καλαϊτζίδης μετέφερε στον Παναγιώτατο τα σεβάσματα και τις ευχές του Σεβ. Μητροπολίτου Δμητριάδος κ. Ιγνατίου και των συνεργατών της Ακαδημίας, ενώ εξέφρασε τη συγκίνηση και τη χαρά του που επισκέπτεται εκ νέου το σεπτό Οικουμενικό Πατριαρχείο που διακονεί σταυρικά τόσο τη διορθόδοξη ενότητα, όσο και τον οικουμενικό και διαθρησκειακό διάλογο, καθώς και το αίτημα της παγκόσμιας συνεννόησης και καταλλαγής. Ο κ. Καλαϊτζίδης ενημέρωσε τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη για τις ποικίλες ακαδημαϊκές και θεολογικές δραστηριότητες της Ακαδημίας του Βόλου τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, καθώς και για τις συμπράξεις και συνεργασίες της με άλλους φορείς και ιδρύματα στο διορθόδοξο και στο οικουμενικό επίπεδο. Σημείωσε δε ότι όπως οι πρωτοβουλίες του σεπτού Οικουμενικού Πατριαρχείου, έτσι και το πολυποίκιλο έργο της Ακαδημίας ταπεινά διακονεί την πανορθόδοξη ενότητα, την καταλλαγή και προσέγγιση μεταξύ των χριστιανών, αλλά και το διάλογο της Εκκλησίας με το σύγχρονο κόσμο.

 
Για περισσότερα στο: http://fanarion.blogspot.gr/2013/07/blog-post_18.html
 

Τρίτη 16 Ιουλίου 2013

«Εις κοινήν των Ορθοδόξων ωφέλειαν»

Του καθηγητή του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ π. Βασίλειου Καλλιακμάνη

Α) Κατά την πολυτάραχη περίοδο της Τουρκοκρατίας πολλοί λόγιοι κατέφευγαν στη Δύση και, συγχρόνως, στην Ανατολή παρατηρούνταν έλλειψη ελληνικών σχολείων και βιβλίων. Αλλά κι όταν σε ορισμένες περιοχές υπήρχαν πεπαιδευμένοι δάσκαλοι, η παιδεία αποτελούσε πολυτέλεια για μεγάλο μέρος του λαού, που αντιμετώπιζε έντονα προβλήματα επιβίωσης. Ως εύχρηστα εγχειρίδια για τη μελέτη της ελληνικής γλώσσας χρησιμοποιούνταν περιστασιακά τα λειτουργικά βιβλία της Εκκλησίας, δηλαδή Ψαλτήρι, Οκτώηχος, Μηναία κ.ά.

Β) Η υπέρογκη φορολογία, το παιδομάζωμα, οι αγγαρείες και οι εξευτελισμοί οδηγούσαν συχνά τους χριστιανούς σε ομαδικούς εξισλαμισμούς, ενώ άλλοτε τους ανάγκαζαν να ζουν ως κρυπτοχριστιανοί. Την ίδια περίοδο αναδείχθηκαν οι νεομάρτυρες, οι οποίοι κόσμησαν την Εκκλησία, ενίσχυσαν την ορθόδοξη πίστη και αναζωπύρωσαν το γενναίο φρόνημα έναντι των κατακτητών. Για την πνευματική ανόρθωση του γένους μεγάλη ήταν η συμβολή της Φιλοκαλικής Αναγέννησης του 18ου αιώνα. Ηγέτες της πολύμορφης αυτής κίνησης ήταν ο Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης, που τιμάται από την Εκκλησία στις 14 Ιουλίου, ο Άγιος Μακάριος Νοταράς, ο Άγιος Αθανάσιος Πάριος κ.ά.

Γ) Ο Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης συνέταξε 100 και πλέον βιβλία, πραγματείες, κανονικές συλλογές και ανθολόγια. Υπομνημάτισε αγιογραφικά και λειτουργικά κείμενα, εκπόνησε μεταφράσεις και χαρακτηρίσθηκε «ως μοναδικός εκλαϊκευτής της Ορθοδόξου Θεολογίας». Ο όσιος γεννήθηκε στη Νάξο το 1749 και υπήρξε μαθητής του ιερομονάχου και διδασκάλου του γένους Χρυσάνθου, αδελφού του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού. Στη συνέχεια μετέβη στη Σχολή της Σμύρνης για ανώτερες σπουδές και τέλος εγκαταβίωσε στο Άγιον Όρος. Εκεί μυσταγωγήθηκε στην ασκητική και μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας και εργάσθηκε με ένθεο ζήλο και εκκλησιαστική συνείδηση για την «κοινήν των Ορθοδόξων ωφέλειαν».

Δ) Η φράση «εις κοινήν των Ορθοδόξων ωφέλειαν», που κοσμεί πολλά από τα συγγράμματά του, είναι ενδεικτική του έντονου ενδιαφέροντος για το κοινό καλό και την πνευματική ανόρθωση του γένους. Βλέποντας ο Όσιος Νικόδημος τις επιπτώσεις της πολύχρονης δουλείας και την αμάθεια, επιδίδεται στη σύνταξη «κοινωφελών έργων», δηλαδή στην κυκλοφορία βιβλίων, πράγμα δύσκολο για εκείνη την εποχή. Έτσι επιστρατεύονται «φιλογενείς άρχοντες», γίνονται έρανοι μεταξύ των μοναχών, ενεργοποιούνται τυπογράφοι στη Βενετία και ζητείται η συνδρομή του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Ε) Ενδεικτικό της εκκλησιαστικής συνείδησης και της υπευθυνότητας του ιερού πατρός είναι το γεγονός ότι, παρά την οξυδέρκεια, την πολυμάθεια και τη εμπειρική γνώση της πνευματικής ζωής που διέθετε, ζητούσε για τα κείμενά του συμβουλές και άλλων εγκρίτων ανδρών. Στέλνει λ.χ. στην Κωνσταντινούπολη το έργο του «Πηδάλιον» για έγκριση, ζητά από τον εξόριστο στη μονή Ιβήρων Πατριάρχη Γρηγόριο Ε’ τη γνώμη του για το βιβλίο «Χρηστοήθεια» και απευθύνεται στον κολλυβά Χριστοφόρο Προδρομίτη, προκειμένου να τον συμβουλευθεί για το βιβλίο «Νέα Κλίμαξ».

ΣΤ) Παρά το τεράστιο συγγραφικό, μεταφραστικό και ερμηνευτικό έργο του οσίου, ο ίδιος δεν πρόβαλε τον εαυτό του αλλά την αλήθεια της Εκκλησίας. Δεν αυτονομούσε τις γνώμες των Πατέρων, αλλά τις ενέτασσε στο εκκλησιολογικό τους πλαίσιο. Γράφει: «Ημίν ου μέλλει τι είπον, ή τι εφρόνησαν μερικοί Πατέρες. Αλλά τι λέγει η Γραφή, και αι Οικουμενικαί Σύνοδοι, και η κοινή των πατέρων δόξα». Και καταλήγει: «Ου γαρ δόγμα συνιστά η γνώμη τινών εν τη Εκκλησία».

Ζ) Ο Όσιος Νικόδημος που κοιμήθηκε το 1809 και ήταν, «τον τρόπον απλούς και ανεξίκακος, το ήθος γλυκύς και χαρίεις, ακτήμων και λίαν απερίσπαστος», μπορεί να εμπνεύσει και να προσφέρει, εάν μελετηθεί σε βάθος, και στη σύγχρονη εποχή. Μακάρι να μιμούνταν το παράδειγμά του σύγχρονοι ανώτεροι κληρικοί και θεολόγοι. Έτσι θα συνέβαλαν στη διαμόρφωση γνήσιας εκκλησιαστικής συνείδησης και θα προέκριναν «την κοινήν του γένους ωφέλειαν» κι όχι τη δική τους διαφήμιση και προβολή.