Ο χαιρετισμός του Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ Καθηγητή Μιλτιάδη Κωνσταντίνου στο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο Παιδαγωγικής με θέμα: “Credition Applied”

Οι απαρχές της σύνδεσης Θεολογίας και Παιδαγωγικής ανάγονται, σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, στην εποχή του σοφού βασιλιά Σολομώντα. Είναι τα κείμενα εκείνα που συνδέονται με το όνομα αυτού του βασιλιά που προσαρμόζουν τη συσσωρευμένη εμπειρία των γειτονικών με τον Ισραήλ λαών στον τρόπο σκέψης και στην ιδιοσυγκρασία του Ισραήλ, μετασχηματίζοντάς την έτσι από εμπειρική σκέψη για την αντιμετώπιση των δυσκολιών της ζωής σε εμπειρία ζωής με τον Θεό. Ο όρος “Σοφία” αποκτά κατ’ αυτόν τον τρόπο θρησκευτικά χαρακτηριστικά και χαρακτηρίζει αυτόν που φέρεται με δικαιοσύνη προς τον συνάνθρωπό του. Στα κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης ως “σοφός” χαρακτηρίζεται ο δίκαιος και ευσεβής άνθρωπος και η σοφία ταυτίζεται με την ευσέβεια, ενώ αντίθετα η αδικία και η ασέβεια χαρακτηρίζονται ως “αφροσύνη”.

Αναμφίβολα στα έργα της σοφιολογικής γραμματείας θα μπορούσε να αναζητήσει κανείς πλήθος συμβουλών και διδαχών που απευθύνουν οι γονείς προς τα παιδιά τους ή αναφέρονται στο ρόλο των γονέων στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών ή στις υποχρεώσεις των παιδιών προς τους γονείς τους. Το αποτέλεσμα όλης αυτής της μελέτης θα ήταν, βέβαια, η πολύ καλή γνώση των παιδαγωγικών αρχών και μεθόδων της εποχής που γράφτηκαν τα κείμενα αυτά, ελάχιστη όμως πρακτική αξία θα είχε αυτό για τη σύγχρονη εποχή, καθώς σήμερα οι σχέσεις γονέων και παιδιών διέπονται από εντελώς διαφορετικές αρχές και ουδείς θα διενοείτο να αναθρέψει τα παιδιά του με μεθόδους που εφαρμόζονταν πριν από 2.500 χιλιάδες χρόνια. Άλλωστε, ανάλογες συμβουλές και παραινέσεις προς τους γονείς ή τα παιδιά μπορεί να βρει κανείς σε ολόκληρη την αρχαία γραμματεία ή ακόμη και σε σύγχρονες ηθικοπλαστικές ιστορίες και σε παραμύθια, οπότε η κατ” αυτόν τον τρόπο προσέγγιση του θέματος, αν και θα στηρίζεται εξολοκλήρου σε βιβλικά κείμενα, δεν θα μπορούσε στην πραγματικότητα να χαρακτηριστεί βιβλική. Η ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στα βιβλικά διδακτικά κείμενα και στα αντίστοιχα της υπόλοιπης αρχαίας γραμματείας δεν βρίσκεται στο περιεχόμενο των διδαχών τους αλλά στις θεολογικές τους προϋποθέσεις, οπότε σε αυτές θα έπρεπε να επικεντρωθεί μια σύγχρονη προσέγγιση του θέματος, η οποία συνοψίζεται στην υπενθύμιση με την οποία αρχίζει ή τελειώνει κάθε συλλογή γνωμικών στα σοφιολογικά έργα: Ἀρχὴ σοφίας φόβος Κυρίου.

Πιστεύοντας ότι το παρόν συνέδριο αυτήν ακριβώς τη θεμελιώδη αρχή προϋποθέτει και αυτόν τον στόχο θέλει να υπηρετήσει συγχαίρω τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής για την πρωτοβουλία τους και εύχομαι πλήρη επιτυχία στις εργασίες του!

Πηγή: ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ