Η Παλαιά Διαθήκη δεν έχει μια συγκεντρωτική θεωρία για τους λαούς και τα έθνη και οι πληροφορίες είναι διάσπαρτες με ποικίλες διακυμάνσεις και εκφάνσεις για μεγάλη χρονική περίοδο. Ιδιαίτερα τα έθνη συνδέονται άμεσα με τού λαό Ισραήλ, κάτι που φαίνεται σαφώς στο μήνυμα των προφητών. Γι’ αυτό και το θέμα μας θα το αναπτύξουμε στο πλαίσιο της προαιχμαλωσιακής, αιχμαλωσιακής και μεταιχμαλωσιακής προφητείας και θα προσπαθήσουμε να καλύψουμε συνολικά τα διάφορα θεολογικά θέματα και ερωτήματα. Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε συνοπτικά την ιστορική εξέλιξη, με σκοπό να περιγραφεί αυτή η εξέλιξη όσο γίνεται πιο παραστατικά, ώστε να αναβιώσουν στον αναγνώστη η κρίση, τα βάσανα και οι χαρές, ο αγώνας, οι επιτυχίες και οι αποτυχίες των Ισραηλιτών από γενιά σε γενιά. Επέμβαση του Θεού, αμαρτία, κρίση, πόλεμοι, τιμωρία, μετάνοια, κατάλοιπο, έθνη, λαοί, ναός και αποκατάσταση, ιερατείο αποτελούν θέματα σε ένα ανεπτυγμένο ιστορικό σχεδίασμα. Θέματα που συμπλέουν και συμπλέκονται με τη διαρκή παρουσία του Γιαχβέ στην ιστορία, ο οποίος από την κρίση αφήνει ελπίδα και σε ξένους λαούς να μετέχουν στη σωτηρία, κάνοντας ένα άνοιγμα από το στενό φυλετικό, εθνικό και θρησκευτικό συγκεντρωτισμό σε μια ευρύτερη διάσταση οικουμενικότητας.
Αυτό το διευρυμένο τόξο με τις ποικίλες εναλλαγές και εικόνες βασίζεται στην φράση «πάσα σαρξ τό σωτήριον τού Θεού» (Ησ. 40, 5-6. Ιερ. 12, 12) και θέλει να υπενθυμίσει πως όλοι οι άνθρωποι θα δουν τη δόξα του Θεού, όπως συνέβη και με τον Ισραήλ στο Σινά. 0 Θεός δεν επιθυμεί να περιορίσει τη σωτηρία του στο λαό του (Εξ. 18, 11), αλλά θέλει πάσα σαρξ να γνωρίσει το Θεό, ο οποίος είναι ο Κύριος και σωτήρας (Ησ. 49, 26. 66, 18-21). Συνεπώς η γνώση Θεού αποκτά οικουμενικό, συμπαντικό χαρακτήρα. Η φράση «πάσα σαρξ τό σωτήριον τού Θεού» έδωσε πνοή σε όλους τους λαούς (Ησ. 42, 5), χαρακτηρίζει την ανθρωπότητα, η οποία έχει έναν κοινό δημιουργό και χορηγό ζωής. Θα πρέπει όμως να σημειώσουμε ότι στην προφητεία υπάρχουν κείμενα με ένα ιδιαίτερα εχθρικό πνεύμα, σκληρά λόγια κρίσης για τα έθνη και τους λαούς, επειδή αυτά σκοπό έχουν να εξολοθρεύσουν και να καθυποτάξουν τον Ισραήλ.
Εχθροί του Θεού είναι οι αποστάτες και οι μη τηρητές του νόμου, οι οποίοι με τις επιλογές τους πίκραναν τον Άγιο Θεό, γι’ αυτό κι εκείνος «έστράφη αυτοίς εις έχθραν, καί αυτός επολέμησεν αυτούς» (Ησ. 63, 10). Παράλληλα όμως εχθρός του Θεού είναι και τα έθνη όχι για λόγους μεροληψίας υπέρ του Ισραήλ, αλλά για την ειδωλολατρεία τους και την παράβαση του έμφυτου ηθικού νόμου. Τον αγώνα κατά του κακού και της αμαρτίας του λαού, αλλά και των εθνών, διεξάγει ο Γιαχβέ με όργανό του τους προφήτες και αρκετές φορές με τα κατά τεκμήριο πιο αμαρτωλά του Ισραήλ ειδωλολατρικά έθνη. Έτσι ο Ησαΐας (10, 6) λέγει ότι οι Ασσύριοι έχουν στα χέρια τους το ραβδί του θυμού και της οργής του Θεού και ότι τους Ασσύριους θα στείλει ο Κύριος «εις έθνος άνομον αποστελώ καί τω εμώ λαώ» για να τιμωρήσουν την ασέβειά του, να καταστρέψουν «τάς πόλεις καί θείναι αυτάς εις κονιορτόν». Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τα έθνη απαλλάσσονται από τις όποιες ενοχές τους, αλλά όπως συμπληρώνει ο Ησαΐας (10, 12 εξ.) μετά την τιμωρία της Σιών και της Ιερουσαλήμ θα τιμωρηθούν και οι Ασσύριοι για την έπαρσή τους και για τα δεινά που προξένησαν στους άλλους λαούς. Παρά ταύτα η σωτήρια επέμβαση του Θεού δια του λόγου των προφητών είναι το δομικό στοιχείο της μελέτης μας, όπως θα δούμε και στη συνέχεια. Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε ένα ερμηνευτικό εύρος, ώστε ο αναγνώστης να έχει τη δυνατότητα να σχηματίσει σφαιρική άποψη για το θέμα μας, αλλά και για τις διάφορες απόψεις των σύγχρονων ερμηνευτών.
Πηγή: ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου