Από το βιβλίο του Μόσχου Γκουτζιούδη, Ερμηνεία και πρόσληψη ευαγγελικών κειμένων, Critical Approaches to the Bible 10, εκδόσεις Ostracon, Θεσσαλονίκη 2016, 313-324
Οι διαφορετικές εκδοχές
Η διήγηση της εισόδου του Ιησού στην Ιερουσαλήμ καταγράφεται και στους τέσσερις ευαγγελιστές (Μτ. 21:1-11//Μκ. 11:1-11//Λκ. 19:28-40//Ιω. 12:12-19) με ορισμένες αξιοσημείωτες διαφορές. Ωστόσο οι ερευνητές συμφωνούν ότι από πλευράς ερμηνείας οι περισσότερες δυσκολίες εντοπίζονται στην εκδοχή του Ματθαίου. Χαρακτηριστικές είναι οι παρακάτω διαφορές.
– Μόνο ο Ματθαίος (21:5) και ο Ιωάννης (12:15) παραθέτουν το χωρίο από το Δευτερο-Ζαχαρία (Ζαχ. 9:9) με διαφορετικό όμως τρόπο, δίνοντας στη διήγηση έντονο μεσσιανικό χαρακτήρα.
– Στη διήγηση του Ιωάννη απουσιάζει το περιστατικό της αποστολής των δύο μαθητών να βρουν και να φέρουν το γαϊδούρι στον Ιησού. Επιπλέον, το επεισόδιο της εύρεσης των ζώων είναι εξαιρετικά σύντομο στη διήγηση του Ματθαίου (21:6) σε σύγκριση με την αντίστοιχη του Μάρκου (11:4-6).
– Ο Ιωάννης αρχίζει εντελώς διαφορετικά την αφήγηση του περιστατικού με το πλήθος των προσκυνητών που ήδη βρισκόταν στην Ιερουσαλήμ να βγαίνει να τον συναντήσει με κλαδιά φοινικιάς.
– Η Βηθφαγή αναφέρεται και στους τρεις συνοπτικούς, ενώ η μνεία της Βηθανίας απουσιάζει στον Ματθαίο αλλά μνημονεύεται στον Μάρκο και τον Λουκά.
– Μόνο ο Ματθαίος κάνει λόγο για δύο ζώα. Στο Μτ. 21:2 λέγεται ρητά ότι το γαϊδούρι είναι θηλυκό και έχει πουλάρι. Η πληροφορία αυτή απουσιάζει στους άλλους ευαγγελιστές.
– Στον Μάρκο (11:2, 4, 5, 7) και τον Λουκά (19:30, 33, 35) γίνεται λόγος για «πῶλον» (ένα ζώο χωρίς να διευκρινίζεται το είδος), τον οποίο όμως κανείς δεν έχει ιππεύσει ακόμη και στον Ιωάννη για «ὀνάριον» αρχικά στο 12:14 και έπειτα στο 12:15 για «πῶλον ὄνου» (πάντα ένα ζώο). Η σχετική ορολογία είναι διαφορετική μεταξύ των παράλληλων διηγήσεων με μόνη εξαίρεση την περίπτωση του Μάρκου και του Λουκά που συμφωνούν μεταξύ τους .
– Το πλήθος που επευφημεί τον Ιησού στις εκδοχές του Μάρκου και του Ματθαίου είναι συνταξιδιώτες του Ιησού. Ο Λουκάς αντίθετα αναφέρει πως όσοι προβαίνουν στις ενέργειες αυτές είναι όλοι μαθητές του Ιησού (Λκ. 11:37). Ο μόνος που τοποθετεί στη διήγηση και κατοίκους της Ιερουσαλήμ να συμμετέχουν στο περιστατικό είναι ο Ιωάννης (12:13). Ο τέταρτος ευαγγελιστής έτσι απαλείφει την αντίθεση μεταξύ του πλήθους που συνταξίδευε με τον Ιησού και των κατοίκων της πόλης.
– Αν και δεν υπάρχει συμφωνία μεταξύ των ευαγγελιστών ως προς τα λεγόμενα του πλήθους, η φράση «εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι κυρίου» απαντά σε όλους. Ο Λουκάς είναι ο μόνος που παραλείπει τη λέξη ὡσαννὰ.
– Στα λόγια του πλήθους ο Ιησούς δεν αναφέρεται ρητά ως βασιλιάς μόνο στην εκδοχή του Ματθαίου. Οι υπόλοιποι ευαγγελιστές χρησιμοποιούν τον όρο βασιλεύς ή βασιλεία. Ο Ματθαίος δεν το κάνει, προφανώς διότι νωρίτερα στην παράθεση του Ζαχ. 9:9 στο 21:5 περιέχεται η λέξη βασιλεύς.
– Ο Ματθαίος είναι ο μόνος που χρησιμοποιεί τον χριστολογικό τίτλο «υἱός Δαυίδ» στην κραυγή του πλήθους. Ο Μάρκος στο 11:11 κάνει αναφορά στο πρόσωπο του Δαβίδ, καθώς το συνδέει με την ερχόμενη βασιλεία του Ιησού.
– Ο Λουκάς είναι ο μόνος που δεν κάνει λόγο για χόρτα ή κλαδιά, τα οποία το πλήθος στρώνει στο δρόμο και από την άλλη, ο Ιωάννης είναι ο μόνος από τους ευαγγελιστές που κάνει λόγο για «βαΐα τῶν φοινίκων» στο 12:13.
– Η διήγηση καταλήγει διαφορετικά στους ευαγγελιστές. Στον Μάρκο δεν υπάρχει καμία άλλη αντίδραση μετά την είσοδο του Ιησού στην πόλη. Ο Ματθαίος αναφέρει ότι αυτή προκάλεσε αναταραχή στους κατοίκους, ενώ ο Λουκάς και ο Ιωάννης καταγράφουν την αρνητική αντίδραση των φαρισαίων.
– Το Μτ. 21:10-11 αποτελεί ιδιαίτερο υλικό του Ματθαίου και δεν απαντά στις άλλες εκδοχές. Εκτός από την πληροφορία ότι η είσοδος του Ιησού προκάλεσε αναταραχή σε όλη την πόλη, ο Ματθαίος τοποθετεί στα χείλη του πλήθους την αναγνώριση της ταυτότητας του Ιησού με τη φράση «οὗτός ἐστιν ὁ προφήτης Ἰησοῦς ὁ ἀπὸ Ναζαρὲθ τῆς Γαλιλαίας».
Για μπερισσότερα στο: ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου