"ΕΣΤΙΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΑΓΩΓΗ ΤΙΣ ΩΦΕΛΙΜΟΣ ΤΗ ΨΥΧΗ ΕΠΙΠΟΝΩΣ ΠΟΛΛΑΚΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟ ΚΑΚΙΑΣ ΚΗΛΙΔΩΝ ΑΥΤΗΝ ΕΚΚΑΘΑΙΡΟΥΣΑ ..." (ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ)

Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2016

Διεθνές πρόγραμμα αναλυτικής φιλοσοφίας και θεολογίας

Δελτίο Τύπου

Η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου, σε συνεργασία και με την ευγενική χορηγία του Ινστιτούτου Χριστιανικής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Innsbruck (Αυστρία - Institut für Christliche Philosophie Universität Innsbruck), διοργανώνει διεθνές πρόγραμμα αναλυτικής φιλοσοφίας και θεολογίας, το οποίο και εντάσσεται στο ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο: «Έννοιες περί Θεού» (Concepts of God) του ίδιου Ινστιτούτου.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε τον Οκτώβριο, 2016, θα διαρκέσει μέχρι τον Ιανουάριο του 2018, και θα έχει ως γενικό θέμα:

«Μήπως ο χριστιανικός τρόπος κατανόησης του προσώπου του Θεού είναι ιδιαίτερα ανθρωπομορφικός; Μια ορθόδοξη συμβολή»

Μια σειρά από επιφανείς θεολόγους και φιλοσόφους (Ορθοδόξους και μη) που ανήκουν στην παράδοση της αναλυτικής σκέψης και όχι μόνο θα επιδιώξει στο πλαίσιο των περιοδικών μηνιαίων συναντήσεων, να διερευνήσει από την οπτική γωνία της αναλυτικής φιλοσοφίας και θεολογίας βασικές πτυχές του χριστιανικού δόγματος (με ειδική αναφορά στη Τριαδική θεολογία, Χριστολογία, και την Ανθρωπολογία) και επίκεντρο την έννοια του θείου και του ανθρώπινου προσώπου.
Η τρίτη προγραμματισμένη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο, 10 Δεκεμβρίου, 2016, στην Αθήνα με κεντρικό ομιλητή τον Δρ.Μιχάλη Φιλίππου. Τοθέμα της ομιλίας του θα είναι: The Doctrine of Trinity and the Metaphysics of Material Constitution.
Η γλώσσα του προγράμματος είναι η αγγλική (και η ελληνική στις συναντήσεις με Έλληνες ομιλητές).
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους άξονες του προγράμματος, τους ομιλητές των επιμέρους συναντήσεων και τις ημέρες των συναντήσεων, επισκεφτείτε την επίσημη ιστοσελίδα του προγράμματος:
Για τη συμμετοχή στις συναντήσεις του προγράμματος απαιτείται έγκαιρη εγγραφή, μέχρι μια βδομάδα πριν από κάθε συνάντηση (η εγγραφή είναι δωρεάν και γίνεται με την αποστολή σύντομου βιογραφικού σημειώματος και στοιχείων επικοινωνίας) και προηγούμενη συνεννόηση με την Γραμματεία της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών (κα Βαλίλα Γιαννουτάκη giannoutaki@acadimia.org ή info@acadimia.org) και τον υπεύθυνο του Προγράμματος εκ μέρους της Ακαδημίας, Δρ. Νικόλαο Ασπρούλη (asproulisnik@yahoo.gr).
Οι θέσεις είναι περιορισμένες, γι’ αυτό θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.
Όσοι εγγραφούν στο πρόγραμμα θα ενημερώνονται εγκαίρως για τον τόπο και τον χρόνο των συναντήσεων μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ενώ μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος θα δοθεί σχετική βεβαίωση παρακολούθησης.

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ / 1.12.2016

Το Υπουργείο Πολιτισμού της Ρωσικής Ομοσπονδίας, το Κρατικό μουσειακό-εκθεσιακό Κέντρο ΡΟΣΙΖΟ και η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών υπό την αιγίδα του Γενικού Προξενείου της Ρωσικής Ομοσπονδίας στη Θεσσαλονίκη σας προσκαλούν στα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής 
Αλμπίνα Ακρίτας. Ελληνική καρδιά. Ρωσική ψυχή την 1.12.2016 στις 20.00, στην Πινακοθήκη της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, Νικολάου Γερμανού 1.

Επιστημονική ημερίδα με θέμα: «Η συνεισφορά των Ανθρωπιστικών Σπουδών στην ουσιαστική μόρφωση των νέων»

Το Επιστημονικό Εποπτικό Συμβούλιο του 2ου Πειραματικού Γυμνασίου Θεσσαλονίκης διοργανώνει επιστημονική ημερίδα με  θέμα:
«Η συνεισφορά των Ανθρωπιστικών Σπουδών
στην ουσιαστική μόρφωση των νέων».
Η επιστημονική ημερίδα απευθύνεται σε καθηγητές όλων των ειδικοτήτων και θα πραγματοποιηθεί την  
ΤΡΙΤΗ 13 Δεκεμβρίου 2016
στην αίθουσα εκδηλώσεων του 2ου Πειραματικού Γυμνασίου Θεσσαλονίκης, από τις 17:00  έως 19:15.

Η παρακολούθηση της ημερίδας είναι ελεύθερη και  στους συμμετέχοντες  θα δοθούν βεβαιώσεις συμμετοχής.
                                                                                                                   

Πρόγραμμα Ημερίδας
17:00-17:15: Προσέλευση-Εγγραφές.
17:15-17:35: Κωνσταντίνος Σταμάτης, Καθηγητής Νομικής Σχολής ΑΠΘ, «Γιατί να μορφωνόμαστε;»
17:35-17:55: Θεόδωρος Παπαγγελής, Καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ - Ακαδημαϊκός, «Ανθρωπιστικές σπουδές, δεξιότητες, παιδεία»
17:55-18:15: Διάλειμμα
18:15-18:35:  Μιχαήλ Τρίτος, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ, «Η ανθρωπιστική και πολιτιστική διάσταση του μαθήματος των θρησκευτικών»
18:35-18:55: Σταύρος Αυγολούπης, Καθηγητής Αστρονομίας ΑΠΘ, «Η Αριστοτελική Θεώρηση του Σύμπαντος υπό την οπτική της Σύγχρονης Αστρονομίας»

18:55-19:15: Ερωτήσεις-Συζήτηση.

Παρασκευή 25 Νοεμβρίου 2016

Γ΄ Επιστημονικό Συμπόσιο με θέμα: "Οικουμενικό Πατριαρχείο και Θεία Λατρεία"

Δελτίο Βιβλικών Μελετών (Ιούνιος 2016, τεύχος 31Α)


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Sebastian Ρ. Brock, Two Hitherto Unattested Passages of the Old Syriac Gospels in Palimpsests from St Catherine’s Monastery, Sinai 7

Δημήτριος Ζαγκανάς, Η σχετικοποίηση της «ερμηνείας των εβραϊκών ονομάτων» από τον Κύριλλο Αλεξανδρείας (εξ αφορμής του Μελχισεδέκ) 19

π. Ευάγγελος Γκανάς, Εξηγώντας γιατί ο Στάνλεϋ Χάουερβας δεν εξηγεί. Συζήτηση πάνω στην ερμηνευτική της Βίβλου 27

Γιώργος Βλαντής, Η Προς Ρωμαίους Επιστολή του Καρλ Μπάρτ ως θεολογική πρόκληση για την Ορθοδοξία 39

Κώστας Ανδρουλιδάκης, Η Προς Ρωμαίους Επιστολή του Καρλ Μπάρτ. Μια φιλοσοφική θεώρηση 47

π. Δημήτριος Μπαθρέλλος, Ο Παύλος, ο Μπαρτ, η θεολογία και ο πολιτισμός. Σχόλια στη σχέση θεολογίας και πολιτισμού με αφορμή την Προς Ρωμαίους Επιστολή του Καρλ Μπαρτ 71

Βιβλιοκρισίες

Michael Walzer, Έξοδος και επανάσταση, μτφρ. Βαγγέλης Καργούδης, Άρτος Ζωής, Αθήνα 2015, σ.
254 (Ρίκα Μπενβενίστε) 96

Robert J. Wilkinson, Tetragrammaton: Western Christians and the Hebrew Name of God. From the Beginnings to the Seventeenth Century, Studies in the History of the Christian Traditions 179, Brill, Λάιντεν και Βοστώνη, 2015, σ. XI + 587 (Παύλος Βασιλειάδης) 101

Αναδημοσίευση: ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ ΔΡΑΩΜΕΝΑ

Παρουσίαση της νέας έκδοσης της Εκδοτικής Δημητριάδος με τίτλο The Dialogue between Eastern Orthodox and Oriental Orthodox Churches σε επιμέλεια της Christine Chaillot και με Πρόλογο της ΑΘΠ του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών, Γενεύη, 18 Νοεμβρίου, 2016

Την Παρασκευή 18 Νοεμβρίου, 2016, με την πρωτοβουλία της Μόνιμης Αντιπροσωπείας του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο ΠΣΕ, έλαβε χώρα στα γραφεία του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών (ΠΣΕ), η παρουσίαση της νέας έκδοσης της Εκδοτικής Δημητριάδος (του εκδοτικού τμήματος της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου) που έχει ως αντικείμενό της τον διάλογο μεταξύ των Ορθόδοξων και των Ανατολικών Ορθοδόξων (Προχαλκηδονίων) Εκκλησιών. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, ο Σεβ. Αρχιεπίσκοπος Τελμεσσού κ. Ιώβ, μόνιμος αντιπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο ΠΣΕ, η κ. Christine Chaillot, επιμελήτρια του τόμου και ο Επιστημονικός Συνεργάτης της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Δρ. Νικόλαος Ασπρούλης τόνισαν τη σπουδαιότητα της έκδοσης για το μέλλον του διαλόγου μεταξύ των δύο Εκκλησιών προς την κατεύθυνση της υπέρβασης του ρήγματος το οποίο εξακολουθεί να διαιρεί τις δυο οικογένειες και την αποκατάσταση της πλήρους εκκλησιαστικής κοινωνίας.
Στην παρουσίαση παραβρέθηκαν, μεταξύ άλλων, ο Σεβ. Μητροπολίτης Ελβετίας κ. Ιερεμίας, ο π. Alexandre Resimic (Πατριαρχείο Σερβίας), ο π. Vergil Vâlcu Πατριαρχείο Ρουμανίας), ο κ. Constantin Sayegh, εκ μέρους της Αντιοχειανής Ορθόδοξης ενορίας της Γενεύης, ο π. Goossan Aljanian (Αρμενικό Καθολικάτο του Etchmiadzin), ο π. Mina (Κοπτικό Ορθόδοξο Πατριαρχείο), ο π. Giyorgis (Αιθιοπικό Ορθόδοξο Πατριαρχείο), ο Διευθυντής της Επιτροπής «Πίστις και Τάξις» του ΠΣΕ, Αιδ. Δρ. Odair Pedroso Mateus, ο κ. Melaku Kifle (πρώην στέλεχος του ΠΣΕ), ο Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Καθηγητής του Μεταπτυχιακού Ινστιτούτου Ορθοδόξου Θεολογίας του Chambésy Κωνσταντίνος Δεληκωσταντής, πολλοί λαϊκοί και φοιτητές από το Ορθόδοξο Κέντρο του Οικουμενικού Πατριαρχείου στο Chambésy, κ.ά..
Το βίντεο της εκδήλωσης είναι διαθέσιμο στην ακόλουθη διαδικτυακή τοποθεσία:
Για παραγγελίες επικοινωνείστε με την κ. Ελένη Μούρσα στο volosacademypublications@gmail.com,

Κυριακή 20 Νοεμβρίου 2016

Τα πορίσματα του 14ου Συνεδρίου της Ελληνικής Εταιρίας Βιβλικών Σπουδών με θέμα «Το πρόσωπο της Μητέρας του Χριστού στην Αγία Γραφή»

Τα πορίσματα επιμελήθηκε η υποψ. Δρ. Θεολογίας Αικατερίνη Μπατσιόλα

Το 14ο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρίας Βιβλικών Σπουδών το οποίο διοργανώθηκε με τη φροντίδα του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Σερρών και Νιγρίτης κυρίου Θεολόγου είχε ως θέμα του «Το πρόσωπο της Μητέρας του Χριστού στην Αγία Γραφή». Οι εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν εξέτασαν το πρόσωπο της Μητέρας του Χριστού όπως αυτό προτυπώνεται στην Παλαιά Διαθήκη, όπως παρουσιάζεται στα βιβλία της Καινής Διαθήκης αλλά και με τη μέθοδο της κρητικής ερμηνείας του κειμένου και της πρόσληψης, σε ποικίλες νέες συνάφειες συγκεκριμένων χωρίων και περικοπών.

Οι εργασίες του συνεδρίου ξεκίνησαν με την εναρκτήρια εισήγηση του Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ και Προέδρου της Ελληνικής Εταιρείας Βιβλικών Σπουδών καθηγητή Μιλτιάδη Κωνσταντίνου, με θέμα «Ο ρόλος της Μητέρας του Χριστού στην ιστορία της Θείας Οικονομίας». Με αφορμή μια σπάνια εικόνα της Παναγίας ο κ. Κωνσταντίνου αναφέρθηκε διεξοδικά στην σύνδεση της Παλαιάς με την Καινή Διαθήκη.

Στις τρεις ημέρες του συνεδρίου παρουσιάστηκαν 7 εισηγήσεις σχετικές με την Παλαιά Διαθήκη και πως προεικονίζεται σε αυτήν το πρόσωπο της Παναγίας. Ο αναπληρωτής καθηγητής κ. Αθανάσιος Παπαρνάκης αναφέρθηκε στο αειπάρθενο της Θεοτόκου και πως αυτό θεμελιώνεται στην Παλαιά Διαθήκη παρουσιάζοντας τα σημαντικότερα από τα σχετικά κείμενα και τα βασικά σημεία της ερμηνευτικής τους προσέγγισης. Δυο εισηγήσεις είχαν ως αφορμή το χωρίο του Ησαϊα 7,14. Ο ομότιμος καθηγητής κ. Καϊμάκης αφού ενέταξε το κείμενο στο ιστορικό του πλαίσιο εξέτασε πως αυτό ερμηνεύεται καταλήγοντας ότι η πρώτη Εκκλησία χρησιμοποίησε και ερμήνευσε το παρόν χωρίο αναφερόμενη στην εκ Παρθένου γέννηση του Χριστού, τακτική που ακολούθησαν οι Πατέρες της Εκκλησίας. Έτσι η εξέλιξη της λατρευτικής ζωής έδωσε στην Παρθένο Μαρία την ξεχωριστή θέση που κατέχει τόσο στη γη, όσο και στους ουρανούς. Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Σεράγιεβο π. Vladislav Topalovic αναφέρθηκε στη σπουδαιότητα του στίχου και σε σχέση με την αναφορά του Ματθαίου για τη γέννηση του Μεσσία. Ακολούθως η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Μεγάλου Τυρνόβου κ. Stefka Koncheva αναφέρθηκε στη γιορτή των Εισοδίων η οποία είναι μια γιορτή γεμάτη από εικόνες και ιδέες της Παλαιάς Διαθήκης. Στην εισήγηση του επίκουρου καθηγητή κ. Χρήστου Καραγιάννη παρουσιάστηκε και αναλύθηκε η Σκηνή του Μαρτυρίου και τα λατρευτικά της αντικείμενα ως προτυπώσεις της Θεοτόκου επί τη βάσει του βιβλικού κειμένου σε άμεση συνάρτηση με την πατερική ερμηνεία, την υμνολογία και την αγιογραφία. Η διδάκτωρ θεολογίας κ. Μαρία Παζάρσκη παρουσίασε τις περιπτώσεις και τα είδη μεσιτείας που συναντούμε στην Παλαιά Διαθήκη και τη σημασία αυτών καθώς και την εξέλιξη της έννοιας. Τέλος, η επίκουρη καθηγήτρια κ. Αλεξάνδρα Παλάντζα παρουσίασε το ιστορικό και θρησκειολογικό υπόβαθρο της διήγησης από τους Κριτές Κεφάλαιο 6 στίχοι 36-40 και την επίδραση που δέχτηκε από άλλες λαϊκές παραδόσεις.

Ένας σημαντικός αριθμός εισηγήσεων είχαν ως θέμα τους συγκεκριμένα χωρία και περικοπές της Καινής Διαθήκης. Εφτά ομιλίες επικεντρώθηκαν σε χωρία των Ευαγγελίων. Ο αναπληρωτής καθηγητής κ. Χρήστος Καρακόλης χρησιμοποιώντας την αφηγηματική μέθοδο κριτικής ασχολήθηκε με το πρόσωπο της μητέρας του Ιησού στο Κατά Ιωάννη ευαγγέλιο, παρουσιάζοντας αρχικά το πρόβλημα της ανωνυμίας της σε αντιπαραβολή προς την ανωνυμία του αγαπημένου μαθητή, ακολούθησε ερμηνευτική ανάλυση του πρώτου σημείου του Ιησού στην Κανά και τέλος παρουσιάστηκαν ερωτήματα που είχαν ως σκοπό την ανάδειξη της σημασίας της μητέρας του Ιησού. Ο επίκουρος καθηγητής κ. Μόσχος Γκουτζιούδης ασχολήθηκε με το Μτ. 1,16 και τις διάφορες παραλλαγές του στη χειρόγραφη παράδοση. Με αφορμή τις συριακές μεταφράσεις εξηγήθηκε πως από μεταφραστικά σφάλματα δίνεται η εντύπωση ότι ο Ιωσήφ παρουσιάζεται ως βιολογικός πατέρας του Ιησού αλλά στην πραγματικότητα οι εκδοχές αυτές γνωρίζουν τη θεολογική ιδέα της εκ Παρθένου γεννήσεως του Ιησού. Τέλος, παρουσιάστηκαν οι διάφοροι τρόποι με τους οποίους οι πρώτοι εκκλησιαστικοί συγγραφείς αντιμετώπισαν τις δυσκολίες του γενεαλογικού καταλόγου του κατά Ματθαίον ευαγγελίου. Ακολούθως, ο αναπληρωτής καθηγητής κ. Κωνσταντίνος Μπελέζος αναφέρθηκε στην έλλειψη πληροφοριών για την καταγωγή της Θεοτόκου και επικεντρώθηκε σε τρεις κατηγορίες συγγενών της, στους εξ αίματος, εξ αγχιστείας και εξ υιοθεσίας.

Για περισσότερα στο: ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ

Σάββατο 19 Νοεμβρίου 2016

Ιωάννης Μούρτζιος, Από τον γογγυσμό στην δοξολόγηση του Θεού. Η σχέση του Θεού με τον λαό Ισραήλ στην ιστορία, Critical Approaches to the Bible 9, εκδόσεις Ostracon, Θεσσαλονίκη 2016

Από τον πρόλογο του βιβλίου

Η παράδοση της εξόδου των Ισραηλιτών από την Αίγυπτο, αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά τμήματα της βιβλικής ιστορίας και Θεολογίας και διατρέχει σχεδόν όλη την Παλαιά Διαθήκη. Η έξοδος είναι το εθνικό ορόσημο του λαού του Θεού με ιδιαίτερη λυτρωτική και σωτηριολογική διάσταση. Οδήγησε σύμφωνα με τη βιβλική αντίληψη στη δημιουργία του έθνους και της θρησκείας του. Χωρίς αυτή την απελευθερωτική πράξη δεν θα φτάναμε ποτέ σε ένα ισραηλιτικό έθνος και η πίστη στο Γιαχβέ, το Θεό του Ισραήλ, δεν θα είχε σημασία. Στην έξοδο ο Ισραήλ βιώνει τις αρχές της εθνικής ιστορίας του και ζει την εμπειρία της δύναμης και του μεγαλείου του Θεού. Γι’ αυτό μπορούμε να πούμε ότι η έξοδος δεν είναι μόνο μια απελευθερωτική πράξη, αλλά βοήθησε κυρίως στη δημιουργία της εθνικής και θρησκευτικής ταυτότητας του ισραηλιτικού λαού. Σήμερα ιδίως με τα έντονα κοινωνικά και υπαρξιακά προβλήματα η παράδοση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία και βρίσκεται στο προσκήνιο και την επικαιρότητα.

Η έξοδος του λαού Ισραήλ από την Αίγυπτο είναι ταυτόχρονα εθνικό ορόσημο για τον Ισραήλ και σύμβολο που διαπερνά όλη τη βιβλική γραμματεία. Ο Μωυσής ο προφήτης, ο ηγέτης, ο ελευθερωτής του λαού Ισραήλ και ο νομοθέτης αποτελεί το κεντρικό πρόσωπο στην παράδοση της εξόδου. 0 Μωυσής είναι αυτός ο οποίος αναλαμβάνει να αφυπνίσει ένα λαό που καταδυναστεύεται από τους Αιγυπτίους και να συνδέσει τη σωτηρία και την ελευθερία του ανθρώπου με την πίστη στον ένα και μοναδικό Θεό. Επικοινωνεί με το Θεό «πρόσωπο προς πρόσωπο» και επομένως βρίσκεται σε μοναδική σχέση με το Θεό. 0 Μωυσής υπήρξε ο «θεράπων του οίκου» και «μεσίτης» της Διαθήκης. Μόνο στο Μωυσή απεκάλυψε ο Θεός το όνομα και τη δόξα του, στο δε θαυμαστό γεγονός της φλεγόμενης και μη καιόμενης βάτου, όπου κατά την Ορθόδοξη Δογματική παρίσταται το τρισυπόστατο της Θεότητας, έχουμε την αφετηρία της εκδηλούμενης συμπαράστασης του Θεού προς τον καταδυναστευόμενο λαό Ισραήλ. Το γεγονός αυτό σηματοδοτεί την εύνοια και την πρόνοια του Θεού προς τον περιούσιο λαό του, η οποία εμφανίζεται καθ’ όλη την ιστορική πορεία του.

Η παράδοση της εξόδου μέσα από την επέμβαση του Θεού, τα θαυμαστά γεγονότα, την αποκάλυψη του ονόματος του, τη νομοδοσία, τη διαθήκη Σινά, αποτελεί τη βάση για την κατανόηση βασικών θεματικών ενοτήτων της Θεολογίας της Π. Διαθήκης. Η εκλογή του Ισραήλ από το Θεό ως περιούσιου λαού και η Διαθήκη Σινά αποτέλεσαν το συνδετικό κρίκο της παράδοσης της εξόδου. Η Διαθήκη Σινά ανανεώνεται στην πορεία του ισραηλιτικού λαού και αποκτά σπουδαία θεολογική σημασία σχεδόν σε όλη τη βιβλική γραμματεία. Την περίοδο αυτή διδάσκεται η μονοθεΐα με κυρίαρχο στοιχείο την πιστότητα του Θεού που σώζει και προστατεύει. Τώρα μαρτυρείται έντονα η παρουσία, συμμετοχή, συνεργασία του Θεού στην ιστορική πορεία του λαού Ισραήλ. Παράλληλα αποκαλύπτει μια ουσιώδη πτυχή του θείου σχεδίου, που αφορά στην επιθυμία του Θεού να δημιουργήσει μια κοινωνία ανθρώπων αφιερωμένη στην υπηρεσία του, μια λατρευτική κοινότητα πιστή στο Νόμο, η οποία θα βρει την πληρότητά της στην εκκλησία της Κ. Διαθήκης.

Στην παράδοση της εξόδου ιδιαίτερη σημασία έχει το μοτίβο του γογγυσμού, το οποίο δεν αναφέρεται για να εκφράσει απλά μια δυσαρέσκεια. Αντιθέτως περιγράφει μια ανοιχτή εξέγερση. Η πράξη του γογγυσμού είναι μια ανοιχτή πρόκληση, η οποία αν δεν αντιμετωπισθεί καταλήγει προφανώς σε τιμωρία και ίσως και θάνατο. Ο Ισραήλ προφανώς αισθανόταν την ανάγκη να περιγράψει και να ομολογήσει την ιστορία του ως μια ιστορία αμαρτίας και αποστασίας εναντίον του Γιαχβέ και απομάκρυνσης από αυτόν. Αυτό έχει πιθανόν τις απαρχές του στην ετυμηγορία των προαιχμαλωσιακών προφητών (λ.χ. Αμώς 4,6-12. Ωσηέ 2,4 εξ. Ιερεμίας 2,4-13. 3,21-4,2), οι οποίοι στις κρίσεις τους δεν μπορούσαν ή δεν ήθελαν να δουν μόνο το παρόν ως αμαρτωλό, αλλά συμπεριελάμβαναν έτσι ως παράδειγμα για αυτό το θέμα και το παρελθόν. Ο Ισραήλ ως λαός με συναίσθηση της σημασίας της ιστορίας και της ταυτότητάς του, ήταν απαραίτητο για αυτόν να ανακαλεί στη μνήμη του, ξανά και ξανά, με έναν έντονο τρόπο, τις ανατρεπτικές καταστάσεις του παρελθόντος, εφόσον θα έπρεπε να καθιερωθεί ως ο μοναδικός λαός του Θεού. Η παράδοση του γογγυσμού εξυπηρέτησε ακριβώς αυτόν το σκοπό, όπως θα δούμε στην πορεία της μελέτης μας.

Η όλη παράδοση της εξόδου αποτυπώθηκε έντονα σε τέσσερις ύμνους, δηλαδή του Μωυσή (Μαριάμ), της Δεββώρας, της Άννας, του Δαβίδ. Αυτοί οι ύμνοι είναι συνήθως μικροί σε έκταση, συμπυκνωμένοι στη διατύπωση και λειτουργούν ως ομολογίες πίστης προς το πρόσωπο και το λυτρωτικό έργο του Θεού. Εκφράζουν την ευγνωμοσύνη και την ευχαριστία προς το Θεό για τη σωτηρία του Ισραήλ. Παράλληλα καταδεικνύουν σαφώς τη διαρκή επέμβαση του Θεού στην ιστορία του βιβλικού Ισραήλ, ο οποίος παρά τα ποικίλα και συνεχή προβλήματα που του δημιούργησε ο εκλεκτός λαός του, φάνηκε τελικά καρτερικός, υπομονετικός και με αγάπη. Οι ύμνοι δείχνουν την πιστότητα του λαού προς το Θεό και αντίστροφα.

ΤΟ ΙΕΡΟ ΣΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ


ΣΕΙΡΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ 2016-2017
Στον χώρο Βιβλίου και Πολιτισμού Εν Πλω, η Πολιτιστική Εταιρεία ΑΙΝΟΣ και η Βυζαντινολόγος Δρ Νίκη Τσιρώνη παρουσιάζει και συζητά το θέμα

ΙΕΡΟ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Πέμπτη 24 Νοεμβρίου, 7 μμ

ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΙΑΓΚΑΖΟΓΛΟΥ

Στο πλαίσιο της σειράς, ο δρ. Σταύρος Γιαγκάζογλου συζητά για το ιερό και την εκπαίδευση. Πώς ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται και προσεγγίζει την έννοια και την εμπειρία του ιερού στην ιστορία, στα μνημεία του πολιτισμού, στην καθημερινή ζωή και στην τέχνη μέσα από το μάθημα των Θρησκευτικών σήμερα; Ποιά είναι η ταυτότητα και η λειτουργία των νέων προγραμμάτων σπουδών στα Θρησκευτικά; Γιατί η εισαγωγή τους στην εκπαίδευση προκάλεσε έντονη συζήτηση και οξύτατη αντιπαράθεση; Ποιά είναι η πορεία του μαθήματος και ποιές οι νέες κατευθύνσεις; Ποιός ο ρόλος της θρησκευτικής παράδοσης του τόπου σε σχέση με τη θρησκευτική ετερότητα;



Κόστος συμμετοχής: 10 ευρώ ανά μάθημα, 5 φοιτητικό ή 8 για τον κύκλο
Πληροφορίες και κρατήσεις Τ» 211 11 98 900-1
Εμπορικό Κέντρο ATRIUM, Χαριλάου Τρικούπη 6-10, 106 79 Αθήνα

ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΙΑΓΚΑΖΟΓΛΟΥ

Ο Σταύρος Γιαγκάζογλου είναι διδάκτωρ θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Σύμβουλος του Υπουργείου Παιδείας και του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής και μέλος επιστημονικών ενώσεων (Académie Internationale des Sciences Religieuses από το 2008 με έδρα τις Βρυξέλλες, International Association of Orthodox Dogmatic Theologians από το 2011, Εταιρεία Εκκλησιαστικού και Κανονικού Δικαίου από το 2014 με έδρα την Αθήνα). Σπούδασε θεολογία στη Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης, οικουμενική θεολογία στη Γενεύη (Institut Oecuménique de Bossey) και μεσαιωνική θεολογία και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Fribourg στην Ελβετία. Υπηρέτησε επί δέκα πέντε έτη ως καθηγητής θεολόγος στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Δίδαξε με ανάθεση στο Τμήμα Θεολογίας του Α.Π.Θ και στη Θεολογική Σχολή του Βελιγραδίου. Από το 2005 μέχρι σήμερα διδάσκει ως μέλος ΣΕΠ στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου «Σπουδές στην Ορθόδοξη Θεολογία». Από το 2013 διδάσκει επίσης στην Ορθόδοξη Θεολογική Σχολή της Κινσάσα στο Κογκό. Υπήρξε διευθυντής του τριμηνιαίου περιοδικού λόγου και τέχνης Ίνδικτος (2001-2006). Από το 2009 και επί μία οκταετία διετέλεσε διευθυντής του τριμηνιαίου επιστημονικού περιοδικού Θεολογία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ως Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου παλαιότερα 2003-2012) και κατόπιν του Υπουργείου Παιδείας και του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (από το 2012) έχει την επιστημονική ευθύνη και τον συντονισμό για τα θέματα της θρησκευτικής εκπαίδευσης, για την εκπόνηση των διδακτικών βιβλίων των Θρησκευτικών, καθώς και για τα νέα Προγράμματα Σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου.

Πηγή: http://www.kairosnet.gr/discussion/religion-class/578-to-iero-sti-zoi-kai-tin-texni

Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2016

Ημερίδα με θέμα: «Ιστορία και αρχειονομία της Δευτεροβάθμιας Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης»

ΗΜΕΡΙΔΑ: «Ιστορία και αρχειονομία της Δευτεροβάθμιας Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης»

Στις 26 Νοεμβρίου 2016, ημέρα Σάββατο, θα πραγματοποιηθεί, στην πόλη της Λαμίας, Ημερίδα στην οποία θα συμμετάσχουν τα Σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης της χώρας.
Την Ημερίδα διοργανώνει η Διεύθυνση Θρησκευτικής Εκπαίδευσης της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων του Υπουργείου Παιδείας. Το θέμα της είναι η «Ιστορία και αρχειονομία της Δευτεροβάθμιας Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης». Η επιστημονική επιτροπή της συγκροτείται από επιστήμονες εγνωσμένου κύρους, με πρόεδρο τον ομότιμο καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Σπυρίδωνα  Κοντογιάννη και μέλη, τον καθηγητή Κανονικού Δικαίου της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Γεώργιο Γκαβαρδίνα, καθώς και τον εντεταλμένο ερευνητή του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών κ. Γεώργιο Κουτζακιώτη.
Η Ημερίδα αποτελεί την κορύφωση μιας εκπαιδευτικής Δράσης η οποία έλαβε χώρα καθ’ όλη τη διάρκεια του περυσινού σχολικού έτους (2015-2016) στα Γενικά Εκκλησιαστικά Λύκεια – Γυμνάσια της Ελλάδας και συνεχίζεται και κατά το τρέχον, 2016 – 2017, σχολικό έτος. Θέμα της είναι η ιστορία του κάθε Εκκλησιαστικού Σχολείου και της Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης εν γένει. Τη Δράση ανέλαβαν μαθητές/τριες υπό την εποπτεία και καθοδήγηση εκπαιδευτικών τους. Πραγματοποιήθηκε συστηματική και σε βάθος δουλειά, εφ’ όσον καταλογογραφήθηκαν τα εις το διηνεκές φυλασσόμενα βιβλία του σχολικού αρχείου, μέρος δε αυτών ερευνήθηκε.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, μιλώντας για Σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης, μιλούμε για σχολεία παλαιότατα, ορισμένα από τα οποία πρωτολειτούργησαν πριν ακόμη ιδρυθεί το Νεοελληνικό Κράτος. Τα Σχολεία της Πάτμου και της Αθωνιάδος παρέχουν παιδεία από τον 18 αι., της Κρήτης (Χανιά) από τα τέλη του 19ου αι., της Λαμίας από τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αι. κοκ. Κατά συνέπεια, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η μελέτη των αρχείων τους, μελέτη η οποία μπορεί να φωτίσει πτυχές όχι μόνο της ιστορίας της εκπαίδευσης, αλλά και γενικότερα της ιστορίας της χώρας, ενώ αδιαμφισβήτητα ανοίγει ερευνητικούς ορίζοντες και σε επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων.
Όπως προαναφέρθηκε, η Ημερίδα θα πραγματοποιηθεί στην πόλη της Λαμίας, έδρα του Γενικού Εκκλησιαστικού Λυκείου – Γυμνασίου Λαμίας, στις 26 Νοεμβρίου, ημέρα μνήμης του Αγίου Στυλιανού, εφόρου και προστάτη του Σχολείου. Οι εργασίες της Ημερίδας ξεκινούν στις 4 το απόγευμα στο αμφιθέατρο του Πνευματικού και Διοικητικού Κέντρου της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος (οδός Αγράφων και Μ. Αλεξάνδρου), χώρο τον οποίο ευγενώς παραχωρεί η Ιερά Μητρόπολις. Η φιλοξενία των συνέδρων είναι ευγενής χορηγία της Ιεράς Μονής Αγάθωνος.
Καλούνται οι επιστήμονες, εκπαιδευτικοί, φιλίστορες και κάθε ενδιαφερόμενος να συμμετάσχουν.


Πληροφορίες: tsinarides@gmail.com


Συζητώντας για τη «συστηματική θεολογία στο μάθημα των θρησκευτικών» στο Τμήμα Θεολογίας ΑΠΘ

Την Παρασκευή το απόγευμα πραγματοποιήθηκε στο Τμήμα Θεολογίας ΑΠΘ επιστημονική ημερίδα με θέμα: «Θέματα Συστηματικής Θεολογίας στο Μάθημα των Θρησκευτικών». Την ευθύνη για την οργάνωση της ημερίδας είχε ο Επικ. Καθηγητής Αθ. Στογιαννίδης και η Επικ. Καθηγήτρια Μ. Ράντζου.
Προσκεκλημένη ομιλήτρια της εν λόγω ημερίδας ήταν η Mirjam Schambeck, Καθηγήτρια Θρησκευτικής Παιδαγωγικής στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου του Freiburg (Albert-Ludwigs-Universität Freiburg), και η οποία επισκέφθηκε το Τμήμα Θεολογίας ΑΠΘ στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+.
Η ημερίδα ξεκίνησε με την εισήγηση της Καθηγήτριας Mirjam Schambeck. Τίτλος της εισήγησής της ήταν: «Θεολογικά Θέματα και η Διδακτική των Θρησκευτικών – Για ποιον λόγο το θεολογικό μοντέλο της Συσχέτισης δεν έχει “ξοφλήσει”». Η κα. Schambeck ανέλυσε το όλο θέμα έχοντας ως σημείο αφετηρίας το θεολογικό σχήμα της Συσχέτισης / Συνάντησης (Korrelation) του Προτεστάντη Θεολόγου Paul Tillich. Βασική θέση της εισηγήτριας ήταν ότι οι ενδιατρίβοντες στη θεολογική επιστήμη, όπως είθισται, δεν έχουν καταφέρει να προσεγγίσουν τα θεολογικά θέματα στηριζόμενοι σε μία λογική της Συσχέτισης (Συνάντησης), δηλ. μέσα από τις εμπειρίες που έχουν οι άνθρωποι, και με σκοπό να μιλήσουν στις εμπειρίες που έχουν οι άνθρωποι.
Σήμερα, ο λόγος για τον οποίο τα θεολογικά περιεχόμενα στο Μάθημα των Θρησκευτικών θεωρούνται μία ιδιαιτέρως δύσκολη υπόθεση, δεν οφείλεται στην περιπλοκότητά τους. Τέτοιου είδους περιεχόμενα είναι επίσης και τα μαθηματικά. Αλλού βρίσκεται το πρόβλημα: Τα θεολογικά ερωτήματα τίθενται με δυσκολία ως θέματα συζήτησης μέσα στην τάξη, διότι για πάρα πολλούς μαθητές οι παραστάσεις και οι έννοιες που χρησιμοποιούνται για τη διατύπωση της πίστης, αλλά και ο θεολογικός λόγος εν γένει, είναι πράγματα εντελώς ξένα γι’ αυτούς, και ως εκ τούτου δεν αποτελούν πλέον πειστικά σχήματα για να νοηματοδοτήσουν τη ζωή τους.
Ως εκ τούτου, ένα πρωταρχικής σημασίας έργο τόσο της Συστηματικής όσο και της Πρακτικής Θεολογίας, είναι να εντοπίσει «μέσους όρους» μεταξύ των προσωπικών πεποιθήσεων και των παραδόσεων της πίστης. Η κα. Schambeck χαρακτήρισε αυτούς τους «μέσους όρους» ως «Λέξεις-Κλειδιά» (Chiffren). Οι λέξεις-κλειδιά αναλαμβάνουν έναν διαμεσολαβητικό έργο κατά τη διαδικασία της διδασκαλίας- μάθησης. Μπορεί να ανήκουν τόσο στα γλωσσικά παίγνια της καθημερινότητας όσο και σ’ εκείνα της θεολογίας. Η σπουδαιότητά τους διαφαίνεται μόνο από το ότι αναλαμβάνουν μεταξύ δύο «κόσμων» έναν ρόλο διαμεσολαβητή, χάρη στον οποίον επιτυγχάνεται ο διάλογος και η αναζήτηση πάνω σε θέματα υπαρξιακού ενδιαφέροντος. Ένα πολύ πρόσφορο παράδειγμα λέξης-κλειδιού για την εφαρμογή μιας Θεολογίας της Συσχέτισης (Συνάντησης) είναι και το ερώτημα για το τι είναι η ευτυχία, ένα ερώτημα το οποίο μεταγράφεται θεολογικά ως το ερώτημα για τη σωτηρία του ανθρώπου.
Τέλος, η κα. Schambeck παρουσίασε τρόπους με τους οποίους οι μετανεωτερικές αντιλήψεις περί ευτυχίας μπορούν να συμβάλουν σε μία επαναδιατύπωση των θεολογικών προσεγγίσεων περί σωτηρίας· ταυτόχρονα, αναφέρθηκε και στον τρόπο με τον οποίον οι θεολογικές προσεγγίσεις περί σωτηρίας μπορούν να συμβάλουν σε μία ανάπτυξη και εμβάθυνση των μετανεωτερικών αντιλήψεων περί ευτυχίας.
Ο Καθηγητής Ι. Κουρεμπελές παρουσίασε εισήγηση με θέμα: «Δογματική Θεολογία και πρόταση λογικής παιδείας: βασικά δομικά εργαλεία του θεολογικού λόγου». Ο κ. Κουρεμπελές αναφέρθηκε στα εργαλεία του θεολογικού λόγου, επιχειρώντας με συγκεκριμένη παραδειγματολογία, να αναλύσει τη σημασία της ομοουσιότητας του Χριστού με τον όλο άνθρωπο. Έτσι, δια της παράθεσης στοιχείων από τον Ακάθιστο Ύμνο και τη συγγραφή του Ιωάννη Δαμασκηνού, έφερε στο προσκήνιο τη θεολογική έννοια της «ενσυναίσθησης» και της παιδαγωγικής της αξίας της για την διδακτική πράξη που βασίζεται στην ανάπτυξη του λόγου.
Ο Αναπλ. Καθηγητής Στ. Τσομπανίδης παρουσίασε το θέμα «θεωρία πράξεως επίβασις. Η παιδαγωγική σπουδαιότητα της σύνδεσης θεολογίας και κοινωνικής πραγματικότητας». Ο κ. Τσομπανίδης διατύπωσε τη θέση ότι η Συστηματική Θεολογία οικοδομείται πάνω σε τρεις θεμελιώδεις άξονες: το Δόγμα, την Ηθική και την Οικουμενική Θεολογία και προσπάθησε να δείξει ότι το σχολικό θρησκευτικό μάθημα πρέπει να έχει σχέση προς τη συγκεκριμένη πράξη και ζωή· υπογράμμισε ιδιαίτερα το γεγονός, ότι το Δόγμα δεν γεννάται μέσα από μία διανοητική ενασχόληση, αλλά προκύπτει ως αποτέλεσμα εμπειρίας· έτσι τονίστηκε η στενή σχέση Δόγματος και Ηθικής, θεωρίας και πράξης. Προέκταση της παραπάνω σχέσης είναι και η ανάπτυξη της Οικουμενικής Θεολογίας, ως κίνησης συνάντησης με τον άλλον· και η κίνηση αυτή δεν υπαγορεύεται από κάποια δεοντολογία, αλλά συνιστά καρπό βίωσης της στενής σχέσης Δόγματος και Ηθικής. Ο άνθρωπος που γεύεται εν Χριστώ την κοινωνία των προσώπων, δεν μπορεί παρά να επιδιώκει αβίαστα τη συνάντηση και τον εναγκαλισμό του άλλου, του διαφορετικού.
Το Μάθημα των Θρησκευτικών στην Ελλάδα σήμερα, επειδή ακριβώς σχετίζεται με την παραπάνω θεολογική συνάφεια και επειδή (οφείλει να) λαμβάνει υπόψη του τις σημερινές κοινωνικοοικονομικές συνθήκες καθώς και το ότι όλες σχεδόν οι κοινωνίες έχουν ένα χαρακτήρα πολυεθνικό, πολυπολιτισμικό και πολυθρησκειακό, δεν μπορεί να αδιαφορεί για την ανάγκη επικοινωνίας και γνωριμίας με τον διαφορετικό· και ως εκ τούτου, οφείλει να λαμβάνει σοβαρά υπόψη του τη διάσταση αυτή κατά τη φάση συγκρότησης των περιεχομένων του. Το γενικό συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε ο ομιλητής είναι ότι η θεωρητική ώρα του μαθήματος χρειάζεται να βρίσκει την επαλήθευσή της στη συγκεκριμένη πράξη. Διαφορετικά οι μαθητές/τριες σταματούν να ενδιαφέρονται και τους δημιουργείται μια εικόνα νεκρής παράθεσης παρωχημένων θρησκευτικών αντιλήψεων.
Η εισήγηση της Αναπλ. Καθηγήτριας Β. Μητροπούλου είχε ως τίτλο «Οι Δογματικοί όροι στο Μάθημα των Θρησκευτικών». Η εισηγήτρια ανέφερε ότι η διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών περιλαμβάνει δυο επίπεδα: το επιστημονικό, το οποίο αφορά το γνωσιολογικό χαρακτήρα του και το διδακτικό, που αφορά στο σύνολο των μεθόδων που χρησιμοποιούνται για να καταστεί σαφές το περιεχόμενο της θεολογικής επιστήμης. Κατά τη διδακτική προσέγγιση του περιεχομένου είναι απαραίτητο να τηρηθούν κάποιες ερμηνευτικές σταθερές ώστε αυτές να διευκολύνουν τον μαθητή για τη μεταφορά της σκέψης του και σε υπερβατικές περιοχές. Σε επιστημονικό επίπεδο επιχειρείται με τους προς πρόσληψη όρους να καταστεί συνειδητό ότι θρησκευτικό βίωμα και πρακτικές ζωής είναι συνυφασμένα.
Σε διδακτικό επίπεδο απαιτείται από τους μαθητές διανοητική ετοιμότητα και παιδεία ώστε να κατανοήσουν, τα βαθύτερα θεολογικά μηνύματα. Δογματικοί όροι θεωρούνται εκείνοι που αναφέρονται στη θεολογική διδασκαλία της Εκκλησίας. Η κατανόησή τους συνδέεται: (α) με την ιδιοτυπία της θρησκευτικής γλώσσας, (β) με το θρησκευτικό γραμματισμό και (γ) με τις νοητικές δυνατότητες του μαθητή. Με βάση τα δυο πρώτα ο χαρακτήρας των δογματικών όρων θεωρείται συμβολικός, τυπολογικός και αναλογικός. Κατά τη διδασκαλία τους απαιτείται εναρμόνιση των νοητικών απαιτήσεων της μαθησιακής ύλης με τις γνωστικές ικανότητες και νοητικές δυνατότητες του μαθητή.
Συνεπώς ένα ζήτημα που προκύπτει είναι ο εναρμονισμός μεταξύ του περιεχομένου του Μαθήματος των Θρησκευτικών και των γνωστικών ικανοτήτων των μαθητών. Μια μαθησιακή ύλη με δογματικούς όρους ανώτερη των γνωστικών ικανοτήτων των μαθητών οφείλει να τους αναγκάζει να καταβάλλουν αυξημένη διανοητική προσπάθεια για την επεξεργασία (των όρων), εντός, όμως, των νοητικών δυνατοτήτων τους. Στα πλαίσια μεταπτυχιακής εργασίας και με την χρήση της ερευνητικής μεθόδου της Ανάλυσης Περιεχομένου επιχειρήθηκε ο εντοπισμός των δογματικών όρων οι οποίοι χρησιμοποιούνται στα νέα Προγράμματα Σπουδών Γυμνασίου και Λυκείου στα Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα, στις Βασικές Έννοιες και στις Προτεινόμενες Δραστηριότητες. Τα πρώτα αποτελέσματα έδειξαν μεγαλύτερο πλήθος δογματικών όρων στο Γυμνάσιο από το Λύκειο.
Η ημερίδα ολοκληρώθηκε με την εισήγηση του Επικ. Καθηγητή Αθ. Στογιαννίδη, ο οποίος και ανέπτυξε το θέμα «Ανθρώπινες εμπειρίες και θεία αποκάλυψη: Η παιδαγωγική σημασία του Χριστολογικού Δόγματος» της Χαλκηδόνας. Ο εισηγητής επεσήμανε ότι: Αν το Χριστολογικό δόγμα της Χαλκηδόνας επισημαίνει τη δυνατότητα χαρισματικής κοινωνίας Θεού και ανθρώπου, και αν υπογραμμίζεται ότι στην κοινωνία αυτή ο άνθρωπος δεν προσέρχεται μισός αλλά ολόκληρος, τότε προκύπτουν τρεις συνεπαγωγές για τη Θρησκευτική Παιδαγωγική, οι οποίες έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον: (α) Η Φιλοσοφία της Παιδείας με μία ορθόδοξη θεολογική ματιά, προτείνει τη λειτουργική συμπληρωματική σχέση ανάμεσα στη θεωρία και στην πράξη, στο πνεύμα και στη λογική, στην πνευματικότητα και στο στοχασμό, στη θρησκευτική εμπειρία και στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. (β) Εφόσον ο ίδιος ο Θεός φανερώνει τη λειτουργική ενότητα των νοητών και αισθητών πραγμάτων, τότε ο άνθρωπος όταν αναφέρεται στον Θεό δεν είναι ανάγκη να αυτοαιχμαλωτίζεται στο πνεύμα του· έχει κάθε δικαίωμα να λάβει υπόψη και το σώμα του. Μέσα από αυτό το πρίσμα μπορούμε να κατανοήσουμε τη σπουδαιότητα της βιωματικής διδασκαλίας, ως δηλ. μίας διδακτικής διαδικασίας, η οποία δεν απευθύνεται μόνο στο νοητικό-γνωστικό επίπεδο των μαθητών, αλλά συνυπολογίζει όλες τις δυνάμεις της ύπαρξής του. (γ) Αξιοποιώντας διδακτικά το σύμβολο, προκειμένου να μιλήσουμε για την Ορθόδοξη Εκκλησία εντός του Μαθήματος των Θρησκευτικών, δεν θα πρέπει να διαφύγει της προσοχής μας, ότι η μεταφορική και αλληγορική ερμηνεία αποσκοπεί στη σύζευξη μεταξύ ορατού και νοητού κόσμου και όχι στη διάξευξή τους. Έτσι, εν προκειμένω, η μεταφορική ερμηνεία θέλει να φανερώσει την καθολικότητα της χαρισματικής ζωής της Εκκλησίας και κυρίως να τονίσει ότι δεν είναι αναγκαίο να απωλέσει η ανθρώπινη φύση τις ιδιότητές της προκειμένου να χαριτωθεί μέσα στη φωτοχυσία του Αγίου Πνεύματος.

Πηγή: orthodoxia.info

Τετάρτη 16 Νοεμβρίου 2016

Διδακτέα ύλη και οδηγίες διδασκαλίας μαθημάτων που εξετάζονται μόνο σε ενδοσχολικό επίπεδο στη Γ΄ τάξη Ημερησίου ΓΕ.Λ και στη Δ΄ τάξη Εσπερινού ΓΕ.Λ για το σχ. έτος 2016-2017

Μετά από σχετική εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (πράξη 42/20-10-2016 του Δ.Σ.) σας αποστέλλουμε τη διδακτέα ύλη και οδηγίες διδασκαλίας μαθημάτων που εξετάζονται μόνο σε ενδοσχολικό επίπεδο στη Γ΄ τάξη Ημερησίου ΓΕ.Λ και στη Δ΄ τάξη Εσπερινού ΓΕ.Λ για το σχ. έτος 2016-2017. 

1. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ 
Νέα Προγράμματα Σπουδών στα Θρησκευτικά 
Από το σχολικό έτος 2016-17, για τη διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών, σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, εφαρμόζεται το νέο Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού - Γυμνασίου (Απόφαση 143575/Δ2/07-09-2016, ΦΕΚ Β 2920/13.09.2016) και Λυκείου (Απόφαση 143579/Δ2/07-09-2016, ΦΕΚ Β 2906/13.09.2016), σε αντικατάσταση του Διαθεματικού Ενιαίου Πλαισίου Προγραμμάτων Σπουδών και των Αναλυτικών Προγραμμάτων της υποχρεωτικής εκπαίδευσης (2003), καθώς και του Αναλυτικού Προγράμματος του Λυκείου (1998), ως προς τα τμήματά τους που αφορούν στο μάθημα των Θρησκευτικών, αντίστοιχα. 

Οδηγίες Διδασκαλίας 
Για τον σκοπό αυτό το ΥΠΠΕΘ εξέδωσε τις εξής εγκυκλίους: 
1. Οδηγίες εφαρμογής των νέων Προγραμμάτων Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών στο Δημοτικό, στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο (αρ. Πρωτ. 159005/Δ2/27-09-2016) 
2. Αναλυτικές Διδακτικές Οδηγίες για την εφαρμογή των νέων Προγραμμάτων Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών στο Γυμνάσιο (αρ. Πρωτ. 161005/Δ2/30-09-2016) 
3. Αναλυτικές Διδακτικές Οδηγίες για την εφαρμογή των νέων Προγραμμάτων Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών στο Λύκειο (αρ. Πρωτ. 164531/Δ2/05-10-2016) 

Διδακτικό Υλικό 
Μέχρι την έκδοση νέων διδακτικών βιβλίων, για τη διευκόλυνση του εκπαιδευτικού στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση της διδασκαλίας, οι Επιτροπές Εμπειρογνωμόνων που εκπόνησαν τα νέα Προγράμματα Σπουδών, σε συνεργασία με ομάδες εκπαιδευτικών, συγκέντρωσαν διδακτικό υλικό για τον μαθητή, δηλαδή το εκπαιδευτικό υλικό που χρειάζεται για την πρώτη εφαρμογή των νέων Προγραμμάτων Σπουδών, καθώς επίσης επιπλέον πληροφοριακό και υποστηρικτικό υλικό για τον εκπαιδευτικό. Το υλικό έχει ψηφιακή μορφή και περιλαμβάνει γραπτά κείμενα, εικόνες, πολυμεσικά κείμενα κ.ά. Είναι προτεινόμενο και ενδεικτικό, ενώ η συλλογή και ο εμπλουτισμός του θα συνεχιστεί και κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους. Στη διεύθυνση: http://iep.edu.gr/index.php/el/ ο εκπαιδευτικός θα μπορεί να βρει τα κείμενα των Προγραμμάτων, τους Οδηγούς Εκπαιδευτικού, το προτεινόμενο διδακτικό υλικό, ανακοινώσεις και ειδήσεις για την εφαρμογή, ηλεκτρονική διεύθυνση επικοινωνίας με την Επιστημονική Ομάδα Έργου για την επιμόρφωση και υποστήριξη της εφαρμογής των νέων Προγραμμάτων Σπουδών κ.ά.

Πατήστε εδώ για να ανοίξετε την εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας

Επιμορφωτική ημερίδα για τα νέα προγράμματα σπουδών στα Θρησκευτικά, στο Βόλο

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε (14/11) στο Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας, στο Βόλο, Επιμορφωτική Ημερίδα για τα νέα Προγράμματα Σπουδών (Π.Σ.) στα Θρησκευτικά. Την πρωτοβουλία για τη διοργάνωση της Ημερίδας είχε η Σχολική Σύμβουλος Θεολόγων Λάρισας-Μαγνησίας κ. Φωτεινή Σταλίκα, με τη συνεργασία της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας και της Ι. Μητροπόλεως Δημητριάδος.

Μετά τους χαιρετισμούς του Δ/ντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας Δρ. Σωκράτη Σαβελίδη και του Προέδρου της Διοικούσας Επιτροπής του Παραρτήματος Μαγνησίας της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων (ΠΕΘ) κ. Δημητρίου Μάνου, το λόγο έλαβε ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος, ο οποίος ενημέρωσε το σώμα για τις θέσεις της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος για το Μάθημα των Θρησκευτικών (ΜτΘ), καθώς και για τις τρεις προϋποθέσεις που είχε θέσει ως βάση του διαλόγου με την πολιτεία, δηλ. την υποχρεωτικότητα του μαθήματος, την διατήρηση του δίωρου διδασκαλίας και τον ορθόδοξο χαρακτήρα του. Αναφέρθηκε, επίσης, στις πρόσφατες συζητήσεις και αποφάσεις της Ιεραρχίας, καθώς και στην εξ Αρχιερέων Επιτροπή η οποία δημιουργήθηκε προκειμένου - σύμφωνα και με όσα συμφωνήθηκαν στη συνάντηση Αρχιεπισκόπου και Πρωθυπουργού - να υπάρξει ουσιαστικός διάλογος μεταξύ Πολιτείας και Εκκλησίας για το ΜτΘ. Ο Σεβασμιώτατος, αφού ανέγνωσε τα Δελτία Τύπου τόσο της Ιεραρχίας όσο και της Δ.Ι.Σ., τόνισε ότι παραμένει στη διάθεση των θεολόγων για διάλογο και συζήτηση αναφορικά με όλα τα προβλήματα που ανακύπτουν.

Η πρώτη εισήγηση της Ημερίδας με θέμα: «Τα θεολογικά και θρησκειολογικά στοιχεία των νέων ΠΣ στα Θρησκευτικά», παρουσιάστηκε από τον Δρ. Σταύρο Γιαγκάζογλου, Σύμβουλο A΄ στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων / Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, και Διδάσκοντα στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Όπως τόνισε ο εισηγητής, τα νέα ΠΣ στα Θρησκευτικά βασίζονται στο ισχύον συνταγματικό και νομικό θεσμικό πλαίσιο, όπως αυτό τεκμαίρεται τόσο από τους γενικούς σκοπούς και τους ειδικότερους στόχους, όσο και από τα επιμέρους περιεχόμενά τους, ενώ λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές αποφάσεις των διεθνών δικαστηρίων και τις επισημάνσεις των ανεξάρτητων αρχών της χώρας, τα νέα ΠΣ θεμελιώνονται σε στέρεα επιστημονική και παιδαγωγική βάση. Οδηγούν σε ένα πολυτροπικό περιβάλλον μάθησης, μέσα από την αξιοποίηση δημιουργικών τεχνικών μάθησης και την παρουσίαση άφθονων δειγματικών προτάσεων διδασκαλίας. Έχουν ως πυρήνα μελέτης την Ορθόδοξη πίστη και παράδοση, αποβλέποντας καταρχήν στη δημιουργία ενός στιβαρού μορφωτικού υποβάθρου από την οικεία θρησκευτική παράδοση και στη συνέχεια στη γνωριμία και στον διάλογο με το διαφορετικό, διατηρώντας τις αναγκαίες ισορροπίες ανάμεσα στο οικείο και το έτερο. Όπως τόνισε ο εισηγητής, ως προς αυτό το καίριο ζήτημα, δηλ. ως προς την κεντρική θέση της Ορθόδοξης παράδοσης, δεν υπάρχει καμία αλλαγή ως προς τα προηγούμενα Αναλυτικά ΠΣ του 2003 (ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ 2003). Αυτή παραμένει στο επίκεντρο των νέων ΠΣ, ενώ όπου χρειάζεται, πραγματοποιείται και η γνωριμία με τις άλλες χριστιανικές παραδόσεις της Ευρώπης (Ρωμαιοκαθολικισμός-Προτεσταντισμός), αλλά και ένα άνοιγμα διαλόγου και προσέγγισης με τη θρησκευτική ετερότητα, καθώς παρέχονται, ανάλογα με την ηλικία και τη βαθμίδα, ορισμένα στοιχεία και για τις άλλες θρησκείες, κυρίως όσες ενδιαφέρουν την ελληνική κοινωνία και πραγματικότητα από ιστορική, πολιτισμική και γεωπολιτική σκοπιά. Ο κ. Γιαγκάζογλου υποστήριξε, επίσης, ότι στο πλαίσιο της συνεργατικής μάθησης και της βιωματικής κατανόησης κρίσιμων θεμάτων για τη ζωή του ανθρώπου και του κόσμου, η επαφή και συνομιλία των μαθητών με τα ίδια τα βιβλικά, πατερικά, λειτουργικά, αγιολογικά κείμενα, με την εικονογραφία και τη μουσική, τη λαογραφία, τη σύγχρονη θεολογική σκέψη, τη λογοτεχνία, τη θύραθεν διανόηση, τη μουσική και τη σύγχρονη τέχνη, κρίνεται απολύτως λειτουργική και απαραίτητη στο σύγχρονο ΜτΘ. Ο εισηγητής ενημέρωσε το σώμα ότι το πλούσιο αυτό υλικό έχει ήδη αναρτηθεί και διαρκώς εμπλουτίζεται στην ιστοσελίδα των νέων Προγραμμάτων στα Θρησκευτικά του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής στον σύνδεσμο: iep.edu.gr/re/. Τέλος, ο κ. Γιαγκάζογλου υποστήριξε πως η φετινή πρώτη χρονιά ήπιας εφαρμογής των νέων ΠΣ αναμένεται να προσφέρει τεκμηριωμένα κριτήρια για τη συνολική αξιολόγηση και περαιτέρω βελτίωση και αναθεώρησή τους, η οποία θα ληφθεί υπόψη στην εκπόνηση των έντυπων διδακτικών βιβλίων και υλικών, ενώ ο επιστημονικός και παιδαγωγικός διάλογος και η εποικοδομητική κριτική είναι ο μόνος ασφαλής δρόμος για τη διαρκή βελτίωση και ορθή εφαρμογή των νέων ΠΣ στα Θρησκευτικά Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου.

Η δεύτερη εισήγηση με θέμα: «Το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρησκευτικά Γυμνασίου», παρουσιάστηκε από τον κ. Γεώργιο Στριλιγκά, Σχολικό Σύμβουλο Θεολόγων Κρήτης και Επιμορφωτή Πιλοτικής Εφαρμογής του Νέου ΠΣ στα Θρησκευτικά. Ο κ. Στριλιγκάς επισήμανε ότι το ΠΣ του Γυμνασίου επικεντρώνεται στον ρόλο που διαδραματίζει η θρησκεία στη ζωή, στην ιστορία και στον πολιτισμό. Στην Α΄ τάξη, με αφετηρία ζητήματα γύρω από την προσωπική πορεία και ανάπτυξη των μαθητών, διερευνώνται η ιστορική πορεία και ανάπτυξη του Χριστιανισμού, από το ξεκίνημά του μέχρι τα πρωτοβυζαντινά χρόνια, και στη συνέχεια αδρομερώς ανιχνεύονται ιστορικά παραδείγματα θρησκευτικής ετερότητας. Στη Β΄ Γυμνασίου, μέσα από ένα παρόμοιο ερμηνευτικό σχήμα, εξετάζονται ζητήματα που αφορούν στην πορεία μέσα από αντιθέσεις και αντιπαλότητες, αφενός στη ζωή και αφετέρου στη θρησκεία. Κεντρική θέση στην τάξη αυτή έχουν οι θεολογικές ενότητες γύρω από τον εικονισμό του Θεού, τη διδασκαλία του Χριστιανισμού για το πρόσωπο του Χριστού και ορισμένα ιστορικά παραδείγματα αντιπαλότητας που εμφανίστηκαν κατά την πορεία του Χριστιανισμού. Στην Γ΄ Γυμνασίου οι μαθητές, με αφετηρία οικείες θρησκευτικές εμπειρίες, ανοίγονται από το τοπικό στο ευρύτερο θρησκευτικό περιβάλλον της Ευρώπης και του κόσμου, μελετώντας κοινότητες, παραδόσεις, πρόσωπα, μαρτυρίες, διλήμματα και προσδοκίες. Όπως τόνισε ο κ. Στριλιγκάς, βασικά χαρακτηριστικά του ΠΣ είναι ότι ως Πρόγραμμα Διαδικασίας δίνει έμφαση στον τρόπο της διδασκαλίας/μάθησης, λαμβάνει υπόψη τα παιδαγωγικά χαρακτηριστικά των παιδιών, με βάση τα οποία οργανώνονται τα διδακτικά θέματα, προωθεί την ανακαλυπτική μάθηση με ενεργό εμπλοκή όλων, αξιοποιεί τον ιστορικό καμβά εξέλιξης της θρησκείας και τέλος έχει ως επίκεντρο την Ορθόδοξη παράδοση, ενώ διαλέγεται με άλλες θρησκευτικές παραδόσεις, με κριτήριο τις εμπειρίες και απορίες που έχουν οι μαθητές στην ηλικία αυτή.



Η τρίτη εισήγηση με θέμα: «Το Νέο Πρόγραμμα σπουδών στο Λύκειο», παρουσιάστηκε από την Δρ. Μαρία Συργιάνη, Σχολική Σύμβουλο Θεολόγων Κεντρικής Μακεδονίας. Η κ. Συργιάννη αναφέρθηκε στους στόχους, τη φιλοσοφία, τη δομή, τις παιδαγωγικές αρχές και τη διδακτική μεθοδολογία του νέου ΠΣ για το Λύκειο. Η αλλαγή στη διδασκαλία και τη μάθηση, με την μετάβαση από τη μετωπική-δασκαλοκεντρική διδασκαλία σε πολυτροπικά περιβάλλοντα μάθησης, με τη συνδρομή ενός εξαιρετικά πλούσιου εκπαιδευτικού υλικού, με την ενεργή συμμετοχή των μαθητών σε διαδικασίες βιωματικής και διερευνητικής προσέγγισης της θρησκευτικής γνώσης και νοηματοδότησής της σε προσωπικό επίπεδο, αποτελούν -όπως τόνισε- στοιχεία καινοτομίας, που αναβαθμίζουν και εμπλουτίζουν το μάθημα των Θρησκευτικών στη σχολική τάξη.

Η τελευταία εισήγηση, με θέμα «Σχεδιάζοντας μια θεματική ενότητα», παρουσιάστηκε από τον κ. Απόστολο Μπάρλο,Επιμορφωτή Πιλοτικής Εφαρμογής του Νέου ΠΣ στα Θρησκευτικά. Ο κ. Μπάρλος παρουσίασε τα βήματα σχεδιασμού μιας θεματικής ενότητας της Α΄ Γυμνασίου από το Νέο ΠΣ. Από τον εισηγητή τονίστηκε η αξιοποίηση των κεντρικών αξόνων του θέματος σε σχέση με τα υποθέματα και τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα της συγκεκριμένης θεματικής ενότητας. Τα διδακτικά βήματα του σχεδιασμού που προτάθηκαν συσχετίστηκαν με ενεργητικές και βιωματικές διδακτικές τεχνικές, που προτείνονται από τον Οδηγό Σπουδών για τον Εκπαιδευτικό. Ο όλος σχεδιασμός βασίστηκε και στις πιο πρόσφατες θεωρίες μάθησης, που επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει μάθηση χωρίς την προσωπική εμπλοκή του μαθητή.

Στο πλαίσιο της Ημερίδας αναπτύχθηκε γόνιμος διάλογος και εποικοδομητική κριτική για τα προβλήματα που παρουσιάζονται στην πράξη από την εφαρμογή των νέων ΠΣ. Από πολλούς συμμετέχοντες επισημάνθηκαν οι δυσκολίες που ανακύπτουν από την απουσία επιμόρφωσης και διδακτικών εγχειριδίων, ενώ από όλους εκφράστηκε η επιθυμία και ευχή για περαιτέρω διάλογο και ενημέρωση.

Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2016

Αξιολόγηση μαθητών που προέρχονται από ξένα σχολεία

Σύμφωνα με το νέο Προεδρικό Διάταγμα που υπέγραψε ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου:

1. Οι μαθητές που φοίτησαν επί δύο τουλάχιστον πλήρη και συνεχή διδακτικά έτη σε ξένα σχολεία που λειτουργούν στο εξωτερικό κατά το πρώτο έτος φοίτησης τους σε Ελληνικό Γυμνάσιο:

α. δεν βαθμολογούνται στα μαθήματα «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία» και «Νέα Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία»,

β. εξετάζονται προφορικά στα μαθήματα «Μαθηματικά», «Φυσική» και «Ιστορία» τόσο κατά τη διάρκεια των τετραμήνων όσο και κατά τις προαγωγικές ή απολυτή- ριες εξετάσεις και

γ. εξετάζονται προφορικά στα υπόλοιπα μαθήματα κατά τη διάρκεια των τετραμήνων.

Οι ανωτέρω μαθητές προάγονται ή απολύονται:

i) όταν έχουν σε κάθε μάθημα βαθμό ετήσιας επίδοσης τουλάχιστον οκτώ (8) ή

ii) όταν έχουν γενικό μέσο όρο βαθμών ετήσιας επίδοσης τουλάχιστον έντεκα (11).

Αν δεν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις προ- αγωγής ή απόλυσης:

α) οι μαθητές της Α' και Β' τάξης παραπέμπονται και εξετάζονται ως ανωτέρω στη δεύτερη εξεταστική περίοδο του Ιουνίου στα μαθήματα στα οποία ο βαθμός ετήσιας επίδοσης είναι μικρότερος από οκτώ (8).

β) οι μαθητές της Γ' τάξης παραπέμπονται και εξετάζονται ως ανωτέρω στη δεύτερη εξεταστική περίοδο του Ιουνίου ή στην τρίτη εξεταστική περίοδο τον Σεπτέμβριο στα μαθήματα στα οποία ο βαθμός ετήσιας επίδοσης είναι μικρότερος από οκτώ (8).

2. Οι μαθητές που φοίτησαν επί δύο τουλάχιστον πλήρη και συνεχή διδακτικά έτη σε ξένα σχολεία που λειτουργούν στο εξωτερικό κατά το δεύτερο έτος της φοίτησης τους σε Ελληνικό Γυμνάσιο εξετάζονται:

α. προφορικά στο μάθημα «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία» κατά τη διάρκεια των τετραμήνων με βαθμολογική βάση το οχτώ (8),

β. προφορικά στο μάθημα «Νέα Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία» τόσο κατά τη διάρκεια των τετραμήνων όσο και κατά τις προαγωγικές ή απολυτήριες εξετάσεις με βαθμολογική βάση το οχτώ (8),

γ. γραπτά στα μαθήματα «Μαθηματικά», «Φυσική» και «Ιστορία» τόσο κατά τη διάρκεια των τετραμήνων όσο και κατά τις προαγωγικές ή απολυτήριες εξετάσεις με βαθμολογική βάση το δέκα (10),

δ. προφορικά στα υπόλοιπα μαθήματα κατά τη διάρκεια των τετραμήνων με βαθμολογική βάση το δέκα (10)

Οι ανωτέρω μαθητές προάγονται ή απολύονται:

i) όταν έχουν επιτύχει στα μαθήματα «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία» και «Νέα Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία» βαθμό ετήσιας επίδοσης τουλάχιστον οχτώ (8) και σε καθένα από τα υπόλοιπα μαθήματα βαθμό ετήσιας επίδοσης τουλάχιστον δέκα (10) ή

ii) όταν έχουν γενικό μέσο όρο βαθμών ετήσιας επίδοσης τουλάχιστον δώδεκα (12).

Αν δεν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις προαγωγής ή απόλυσης:

α) οι μαθητές της Α' και Β' τάξης παραπέμπονται και εξετάζονται ως ανωτέρω στη δεύτερη εξεταστική πε- ρίοδο του Ιουνίου στα μαθήματα στα οποία ο βαθμός ετήσιας επίδοσης είναι μικρότερος από τα αριθμητικά όρια της περ. iαυτής της παραγράφου.

β) οι μαθητές της Γ' τάξης παραπέμπονται και εξετάζονται ως ανωτέρω στη δεύτερη εξεταστική περίοδο του Ιουνίου ή στην τρίτη εξεταστική περίοδο τον Σεπτέμβριο στα μαθήματα στα οποία ο βαθμός ετήσιας επίδοσης είναι μικρότερος από τα αριθμητικά όρια της περ. i αυτής της παραγράφου.

Οι μαθητές αυτοί μετά το δεύτερο έτος της φοίτησης τους στο Ελληνικό Γυμνάσιο βαθμολογούνται και προάγονται ή απολύονται, όπως προβλέπεται από τις διατάξεις του παρόντος διατάγματος για τους μαθητές της ημεδαπής.

3. Οι μαθητές που φοίτησαν για ένα τουλάχιστον πλήρες διδακτικό έτος σε ξένα σχολεία που λειτουργούν στο εξωτερικό κατά το πρώτο έτος της φοίτησης τους σε Ελληνικό Γυμνάσιο εξετάζονται:

α. προφορικά στο μάθημα «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία» κατά τη διάρκεια των τετραμήνων με βαθμολογική βάση το οχτώ (8),

β. προφορικά στο μάθημα «Νέα Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία» τόσο κατά τη διάρκεια των τετραμήνων όσο και κατά τις προαγωγικές ή απολυτήριες εξετάσεις με βαθμολογική βάση το οχτώ (8),

γ. γραπτά στα μαθήματα «Μαθηματικά», «Φυσική» και «Ιστορία» τόσο κατά τη διάρκεια των τετραμήνων όσο και κατά τις προαγωγικές ή απολυτήριες εξετάσεις με βαθμολογική βάση το δέκα (10).

δ. προφορικά στα υπόλοιπα μαθήματα κατά τη διάρκεια των τετραμήνων με βαθμολογική βάση το δέκα (10)

Οι ανωτέρω μαθητές προάγονται ή απολύονται:

i) όταν έχουν επιτύχει στα μαθήματα «Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία» και «Νέα Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία» βαθμό ετήσιας επίδοσης τουλάχιστον οχτώ (8) και σε καθένα από τα υπόλοιπα μαθήματα βαθμό ετήσιας επίδοσης τουλάχιστον δέκα (10) ή

ii) όταν έχουν γενικό μέσο όρο βαθμών ετήσιας επίδοσης τουλάχιστον δώδεκα (12).

Αν δεν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις προ- αγωγής ή απόλυσης:

α) οι μαθητές της Α' και Β' τάξης παραπέμπονται και εξετάζονται ως ανωτέρω στη δεύτερη εξεταστική περίοδο του Ιουνίου στα μαθήματα στα οποία ο βαθμός ετήσιας επίδοσης είναι μικρότερος από τα αριθμητικά όρια της περ. i αυτής της παραγράφου.

β) οι μαθητές της Γ' τάξης παραπέμπονται και εξετάζονται ως ανωτέρω στη δεύτερη εξεταστική περίοδο του Ιουνίου ή στην τρίτη εξεταστική περίοδο τον Σεπτέμβριο στα μαθήματα στα οποία ο βαθμός ετήσιας επίδοσης είναι μικρότερος από τα αριθμητικά όρια της περ. i αυτής της παραγράφου.

Οι μαθητές αυτοί μετά το πρώτο έτος φοίτησης τους στο Ελληνικό Γυμνάσιο εξετάζονται, βαθμολογούνται και προάγονται ή απολύονται, όπως προβλέπεται από τις διατάξεις του παρόντος διατάγματος για τους μαθητές της ημεδαπής.

4. Στους αποφοίτους του άρθρου αυτού χορηγείται απολυτήριο Γυμνασίου, στο οποίο αναγράφεται ότι χορηγήθηκε.

Πηγή: ESOS

Κυριακή 13 Νοεμβρίου 2016

Χρυσόστομου Σταμούλη, "Τι γυρεύει η αλεπού στο παζάρι;", εκδ. Αρμός, 2016

Από τις εκδόσεις "Αρμός" κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Καθηγητή του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ Χρυσόστομου Σταμούλη με κείμενα για τον διάλογο της Ορθοδοξίας με την πόλη, την πολιτική και τον πολιτισμό. Πρόκειται για ένα βιβλίο που μιλά για τον "έρωτα που βάζει δύσκολα στην Εκκλησία. Έβαζε στο παρελθόν, το κάνει και σήμερα. Παντού και πάντα εχθροί. Η συγκρότηση του εαυτού απαιτεί το γκρέμισμα του άλλου, του απέναντι, ο οποίος δεν είναι εγώ. Την εξαφάνιση της οποιασδήποτε ετερότητας. Αυτοί που θέλουν να καταλάβουν θα καταλάβουν, τους άλλους θα τους ξεπεράσει η εποχή. Και είναι αυτή η ζωή που δίνει νόημα στην ευστοχία, αλλά και δικαίωμα στην αστοχία. Η αληθινή Εκκλησία είναι εκείνος ο οίκος, που ως άλλη κιβωτός χωρά τα αχώρετα.". 

Το νέο Προεδρικό Διάταγμα για τις αλλαγές στο Γυμνάσιο

Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης το νέο Προεδριό Διάταγμα “Περί σχολικού και διδακτικού έτους και της αξιολόγησης των μαθητών του Γυμνασίου”, μετά από την υπογραφή του από τον υπουργό Παιδείας Κ. Γαβρόγλου.


Στις 31 Μαίου θα λήγουν από φέτος τα μαθήματα στο Γυμνάσιο, ενώ καθιερώνονται δύο τετράμηνα,νέος τρόπος προαγωγής των μαθητών καθώς και νέες διαδικασίες γραπτών ανακεφαλαιωτικών προαγωγικών και απολυτήριων εξετάσεων, σύμφωνα με το νέο Προεδρικό Διάταγμα που υπέγραψε ο υπουργός Παιδείας Κ. Γαβρόγλου και δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης

Σχολικό και διδακτικό έτος

1. Το σχολικό έτος για τα Γυμνάσια αρχίζει την 1η Σεπτεμβρίου και λήγει την 31η Αυγούστου του επόμενου έτους.

2. Το διδακτικό έτος στο Γυμνάσιο αρχίζει την 1η Σεπτεμβρίου και λήγει την 30η Ιουνίου του επόμενου έτους.

3. Κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους διεξάγεται η διδασκαλία των μαθημάτων και γίνονται οι κάθε είδους
εξετάσεις.

4. Η διδασκαλία των μαθημάτων διεξάγεται σε δύο διδακτικές περιόδους που ονομάζονται τετράμηνα. Η πρώτη περίοδος (1ο τετράμηνο) διαρκεί από 11 Σεπτεμβρίου έως 20 Ιανουαρίου και η δεύτερη περίοδος (2ο
τετράμηνο) από 21 Ιανουαρίου έως 31 Μαΐου.

Μαθήματα που διδάσκονται στο Γυμνάσιο

1. Τα μαθήματα που διδάσκονται στο Γυμνάσιο κατατάσσονται σε τρεις ομάδες.

Η πρώτη ομάδα (Ομάδα Α') περιλαμβάνει τα εξής μαθήματα:

1) Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία (Γλωσσική Διδασκαλία και Νεοελληνική Λογοτεχνία),
2) Μαθηματικά,
3) Φυσική,
4) Ιστορία.

Η δεύτερη ομάδα (Ομάδα Β') περιλαμβάνει τα εξής μαθήματα:

1) Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία (Αρχαία Ελληνική Γλώσσα, Αρχαία Ελληνικά Κείμενα από Μετάφραση),
2) Χημεία,
3) Βιολογία,
4) Γεωλογία-Γεωγραφία,
5) Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή,
6) Θρησκευτικά,
7) Αγγλικά,
8) Δεύτερη ξένη γλώσσα και
9) Οικιακή Οικονομία.

Η τρίτη ομάδα (Ομάδα Γ') περιλαμβάνει τα εξής μαθήματα:

1) Τεχνολογία - Πληροφορική,
2) Μουσική -Καλλιτεχνικά
3) Φυσική Αγωγή.

2. Το ωρολόγιο πρόγραμμα ορίζει ποια μαθήματα από τα παραπάνω περιλαμβάνονται σε κάθε τάξη του Γυμνασίου.

Διαδικασία αξιολόγησης

1. Η διαδικασία αξιολόγησης της επίδοσης του μαθητή ορίζεται ως εξής:

Α. Για την αξιολόγηση της επίδοσης του μαθητή κατά τη διάρκεια των τετραμήνων συνεκτιμώνται τα παρα-κάτω κριτήρια:

α) η συνολική συμμετοχή του μαθητή στη μαθησιακή διδασκαλία (τα ερωτήματα που θέτει, οι απαντήσεις που δίνει, η συμβολή του στη μελέτη ενός θέματος μέσα στην τάξη, η συνεργασία του με συμμαθητές, η επιμέλεια στην εκτέλεση των εργασιών που του ανατίθενται), από την οποία ο εκπαιδευτικός σχηματίζει εικόνα για τις γνώσεις, την κατανόηση εννοιών και φαινομένων, τις δεξιότητες επίλυσης προβλήματος, τις επικοινωνιακές δεξιότητες, την κριτική σκέψη, τη δημιουργικότητα κτλ.,
β) οι εργασίες που εκτελεί ο μαθητής στο πλαίσιο της καθημερινής μαθησιακής διαδικασίας στο σχολείο ή στο σπίτι, ατομικά ή ομαδικά,
γ) οι συνθετικές δημιουργικές εργασίες, ατομικές ή ομαδικές, οι διαθεματικές εργασίες
δ) οι ωριαίες γραπτές δοκιμασίες,
ε) οι ολιγόλεπτες γραπτές δοκιμασίες (τεστ).

Β. Όσον αφορά τις ωριαίες γραπτές δοκιμασίες αυτέςείναι:

α) προειδοποιημένες, αν έπονται μιας ανακεφαλαίωσης και καλύπτουν ευρύτερη διδακτική ενότητα για την οποία έχουν διατεθεί μέχρι τέσσερις (4) διδακτικές ώρες η
β) μη προειδοποιημένες, αν καλύπτουν την ύλη που διδάχθηκε στο αμέσως προηγούμενο μάθημα.

Γ. Στα μαθήματα της Ομάδας Α' διενεργείται μόνο μια ωριαία γραπτή δοκιμασία κατά τη διάρκεια του πρώτου τετραμήνου.

Στα μαθήματα της Ομάδας Β' διενεργείται μία ωριαία γραπτή δοκιμασία κατά τη διάρκεια του πρώ-του τετραμήνου και μία κατά τη διάρκεια του δεύτερου τετραμήνου.

Κατά το δεύτερο τετράμηνο ο διδάσκων μάθημα της δεύτερης ομάδας δύναται να επιλέξει, αντί της διεξαγωγής ωριαίας γραπτής δοκιμασίας σε κάποιο τμήμα ή κάποια τμήματα, την ανάθεση μιας συνθετικής δημιουργικής εργασίας μικρής έκτασης στους μαθητές του τμήματος ή των τμημάτων. Στα μαθήματα της τρίτης ομάδας δεν διενεργείται καμιά ωριαία γραπτή δοκιμασία.

Δ. Οι ωριαίες γραπτές δοκιμασίες πραγματοποιούνται με τον παρακάτω περιορισμό:

Κάθε τμήμα μπορεί να εξετάζεται με ωριαία γραπτή δοκιμασία μόνο σε ένα (1) μάθημα την ημέρα και μέχρι σε τρία (3) το πολύ μαθήματα την εβδομάδα.

Για τον σωστό προγραμματισμό αυτών των γραπτών δοκιμα- σιών, οι εκπαιδευτικοί καταγράφουν έγκαιρα, σε ειδικό τετράδιο, την ημέρα που προτίθενται να διενεργήσουν ωριαία γραπτή δοκιμασία σε κάποιο τμήμα, για να ενημερώσουν τους συναδέλφους τους.

Ε. Οι ολιγόλεπτες γραπτές δοκιμασίες πραγματοποιούνται με τους εξής περιορισμούς:

α) δεν υπερβαίνουν τις τρεις (3) ανά μάθημα για κάθε τετράμηνο,

β) διαρκούν το πολύ δέκα (10) λεπτά,

γ) τα ερωτήματα αναφέρονται στο αμέσως προηγούμενο μάθημα και έχουν ελεγχθεί ότι είναι δυνατόν να απαντηθούν εντός του διαθέσιμου χρόνου.

Γραπτές ανακεφαλαιωτικές προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις

1. Από 1η έως 30 Ιουνίου η σχολική μονάδα ολοκληρώνει τις εξής διαδικασίες:

α) την πρώτη εξεταστική περίοδο στην οποία διεξάγονται οι γραπτές ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις στα μαθήματα της Ομάδας Α' του άρθρου 2 του παρόντος διατάγματος
β) το πρόγραμμα υποστηρικτικής διδασκαλίας για τους μαθητές που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις προαγωγής ή απόλυσης και παραπέμπονται σε επαναληπτική εξέταση, όπως περιγράφεται στο άρθρο 12 του παρόντος
γ) τη δεύτερη εξεταστική περίοδο στην οποία διεξάγονται επαναληπτικές ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις σε όσα μαθήματα παραπέμφθηκαν μαθητές σε επαναληπτική εξέταση, οι οποίες είναι γραπτές και προφορικές για τα μαθήματα της Ομάδας Α' και προφορικές για τα υπόλοιπα μαθήματα.

2. Η διάρκεια των γραπτών προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων είναι δίωρη, εκτός από την Νεοελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, της οποίας οι δύο κλάδοι (Γλωσσική Διδασκαλία και Νεοελληνική Λογοτεχνία) συνεξετάζονται σε τρίωρη εξέταση.

3. Το πρόγραμμα των προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων των μαθημάτων ορίζεται από τον Σύλλογο Διδασκόντων και ανακοινώνεται από τον Διευθυντή του Γυμνασίου στους μαθητές, τρεις (3) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη λήξη των μαθημάτων. Ως ανωτέρω ορίζεται πρόγραμμα εξετάσεων και για τις εξετάσεις μαθητών των οποίων η φοίτηση χαρακτηρίζεται ελλιπής καθώς και των κατ' ιδίαν διδαχθεντων και στρατεύσιμων μαθητών.

4. Ως εξεταστέα ύλη ορίζονται τα δύο τρίτα (2/3) της διδαχθείσας. Σε κάθε περίπτωση η εξεταστέα ύλη δεν μπορεί να είναι λιγότερη από το μισό της διδακτέας. Η επιλογή και ο ακριβής προσδιορισμός της εξεταστέας ύλης για κάθε μάθημα γίνεται από τον διδάσκοντα και σε περίπτωση που το μάθημα διδάσκεται από περισσότερους του ενός καθηγητές γίνεται μετά από συνεργασία μεταξύ τους. Η εξεταστέα ύλη κατατίθεται και εγκρίνεται από τον Διευθυντή και γνωστοποιείται στους μαθητές πέντε (5) εργάσιμες ημέρες πριν από τη λήξη των μαθημάτων. Η εξεταστέα ύλη καταγράφεται στο βιβλίο της διδασκόμενης ύλης και υπογράφεται από τον εισηγητή καθηγητή.

5. Οι γραπτές προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις διενεργούνται με την ευθύνη του Διευθυντή και του Συλλόγου διδασκόντων σε κάθε Γυμνάσιο.

6. Τα θέματα ορίζονται την ημέρα εξέτασης κάθε μαθήματος από τους διδάσκοντες το αντίστοιχο μάθημα κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους και είναι κοινά για όλα τα τμήματα της τάξης.

7. Κατ' εξαίρεση είναι δυνατόν να δοθούν διαφορετικά θέματα, εάν συντρέχει αποχρών λόγος, ο οποίος αναγράφεται σε σημείωση στο έγγραφο που περιέχει τα θέματα και παράλληλα συντάσσεται και σχετική πράξη στο βιβλίο πράξεων του Διευθυντή του σχολείου.

8. Εάν δεν είναι δυνατόν να οριστούν θέματα από τον διδάσκοντα το αντίστοιχο μάθημα κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους, λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας ή σοβαρού κωλύματος που συνιστά ανωτέρα βία, τα θέ- ματα ορίζονται από άλλον εκπαιδευτικό της ίδιας ειδικότητας ή, εάν δεν υπάρχει, από εκπαιδευτικό που έχει σε ανάθεση το αντίστοιχο μάθημα, ο οποίος ορίζεται από τον Διευθυντή του σχολείου. Εάν δεν υπηρετεί στη σχολική μονάδα εκπαιδευτικός ο οποίος έχει σε ανάθεση το αντίστοιχο μάθημα, τότε ορίζεται για τον σκοπό αυτό από τον αρμόδιο Διευθυντή Δ.Ε. άλλος εκπαιδευτικός.

9. Τα θέματα διανέμονται φωτοτυπημένα στους μαθητές ή υπαγορεύονται ή γράφονται στον πίνακα σε ειδικές περιπτώσεις, κατά την κρίση του Διευθυντή του σχολείου.

10. Οι απαντήσεις των θεμάτων γράφονται από τους μαθητές σε φύλλο χαρτιού (κόλλα αναφοράς) που φέρει τη σφραγίδα του Σχολείου, την υπογραφή του Διευθυντή και ειδική εκτύπωση για την αναγραφή των προκαταρκτικών στοιχείων και της βαθμολογίας του γραπτού δοκιμίου.

11. Οι εξετάσεις διενεργούνται ενώπιον ενός (1) τουλάχιστον καθηγητή επιτηρητή σε κάθε αίθουσα, ο οποίος μετά τη λήξη της εξέτασης παραλαμβάνει τα γραπτά δοκίμια των μαθητών, τα υπογράφει και τα παραδίδει με υπογραφή μέσα σε φάκελο στον αρμόδιο για τη βαθμολόγηση τους καθηγητή.

Υποχρεώσεις των μαθητών κατά τη διάρκεια της εξέταση

1. Η κατανομή των μαθητών στις αίθουσες εξέτασης γίνεται, με αλφαβητική σειρά, με την ευθύνη του Διευθυντή του Γυμνασίου, ο οποίος συντάσσει ονομαστική κατάσταση εξεταζομένων σε κάθε αίθουσα. Η τοποθέτηση των μαθητών στις θέσεις και ο έλεγχος είναι ευθύνη των επιτηρητών. Παρέκκλιση επιβάλλεται στην περίπτωση αδελφών ή συγγενών μαθητών.

2. Οι μαθητές κατά την είσοδο τους στην αίθουσα της εξέτασης δεν επιτρέπεται να φέρουν μαζί τους βιβλία, τετράδια, σημειώσεις, κινητά τηλέφωνα, υπολογιστικές μηχανές, ηλεκτρονικά μέσα μετάδοσης πληροφοριών ή άλλα αντικείμενα, εκτός από αυτά που επιτρέπει ο οικείος Σύλλογος Διδασκόντων. Επίσης, δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούν διορθωτικό (bianco). Για τον έλεγχο υπεύθυνοι είναι οι επιτηρητές.

3. Αν ο μαθητής φέρει μαζί του στην αίθουσα στην οποία εξετάζεται αντικείμενο ή μέσο από τα αναφερόμενα στην παράγραφο 2 του άρθρου αυτού ή αντιγράφει κατά τη διάρκεια της εξέτασης από βιβλίο ή οποιουδήποτε είδους σημειώσεις ή από γραπτό δοκίμιο άλλου εξεταζομένου ή θορυβεί και δεν συμμορφώνεται με τις υποδείξεις των επιτηρητών επιχειρώντας να αντιγράψει ή εμποδίζοντας την εξέταση άλλων εξεταζομένων ή δολιεύεται με άλλο τρόπο την εξέταση του, απομακρύνεται από την αίθουσα εξέτασης με αιτιολογημένη απόφαση του Διευθυντή του Γυμνασίου, των επιτηρητών και των διδασκόντων το εξεταζόμενο μάθημα. Το γραπτό δοκί- μιο βαθμολογείται με τον βαθμό ένα (01) με απόφαση του Διευθυντή του Γυμνασίου και μετά από εισήγηση των διδασκόντων το εξεταζόμενο μάθημα. Ο Διευθυντής του Γυμνασίου, οι επιτηρητές και οι διδάσκοντες το εξεταζόμενο μάθημα πριν από την επιβολή της ανωτέρω ποινής καλούν σε προφορική απολογία τον μαθητή και συντάσσουν σχετικό πρακτικό που υπογράφεται από τους ανωτέρω. Τα οποιαδήποτε αποδεικτικά στοιχεία επισυνάπτονται στο πρακτικό.

Βαθμολόγηση των γραπτών δοκιμίων των ανακεφαλαιωτικών (προαγωγικών και απολυτηρίων) εξετάσεων

1. Τα γραπτά δοκίμια των ανακεφαλαιωτικών προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων διορθώνονται και βαθμολογούνται από τον καθηγητή, ο οποίος δίδαξε το αντίστοιχο μάθημα κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους.

2. Εάν λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας ή σοβαρού κωλύματος που συνιστά ανωτέρα βία δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί η διόρθωση και βαθμολόγηση των γραπτών από τον διδάσκοντα το αντίστοιχο μάθημα κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους, τα γραπτά διορθώνονται και βαθμολογούνται από άλλον εκπαιδευτικό της ίδιας ειδικότητας ή, εάν δεν υπάρχει εκπαιδευτικός της ίδιας ειδικότητας, από εκπαιδευτικό που έχει σε ανάθεση το αντίστοιχο μάθημα, ο οποίος ορίζεται από τον Σύλλογο Διδασκόντων του σχολείου. Εάν δεν υπηρετεί στη σχολική μονάδα εκπαιδευτικός ο οποίος έχει σε ανάθεση το αντίστοιχο μάθημα, τότε ορίζεται για τον σκοπό αυτό από τον αρμόδιο Διευθυντή Δ.Ε. άλλος εκπαιδευτικός.

3. Οι βαθμοί παραδίδονται μαζί με τα γραπτά στη Διεύθυνση του Γυμνασίου το πολύ μέσα σε δύο (2) ημέρες από την ημέρα της εξέτασης κάθε μαθήματος. Ο Διευθυντής του Γυμνασίου μεριμνά για την καταχώριση της βαθμολογίας στα οικεία βιβλία και στα ηλεκτρονικά αρχεία του σχολείου. Οι βαθμοί είναι δυνατόν να τροποποιηθούν, μόνον εφόσον οι μαθητές υποβάλουν αίτηση αναβαθμολόγησης και η βαθμολογία του γραπτού δοκιμίου τροποποιηθεί σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

Αναβαθμολόγηση γραπτών δοκιμίων των προαγωγικών και απολυτηρίων εξετάσεων του Γυμνασίου

Σε αναβαθμολόγηση υπόκεινται τα γραπτά δοκίμια των μαθητών του Γυμνασίου με την ακόλουθη διαδικασία:

1. Η αναβαθμολόγηση γίνεται στη Διεύθυνση Δ.Ε., στην οποία υπάγεται το αντίστοιχο Γυμνάσιο.

2. Μέσα σε δύο (2) εργάσιμες ημέρες από την έκδοση των αποτελεσμάτων οι κηδεμόνες των μαθητών ή οι ίδιοι, εφόσον είναι ενήλικοι, μπορούν να υποβάλουν αίτηση στο σχολείο, όπου φοιτούν, με την οποία ζητούν την αναβαθμολόγηση γραπτού δοκιμίου. Η αίτηση συνοδεύεται με το προβλεπόμενο παράβολο για κάθε γραπτό δοκίμιο.

3. Οι Διευθυντές των Γυμνασίων, μόλις λήξει η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων, διαβιβάζουν στην αρμό- δια Διεύθυνση Δ.Ε. τα προς αναβαθμολόγηση γραπτά δοκίμια με καλυμμένα το όνομα του μαθητή και τον αρχικό βαθμό του καθηγητή.

4. Οι μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες σύμφωνα με την με αρ. πρωτ. 28722/Γ2/ 12-3-2010 υπουργική απόφαση (Β' 276) για τους οποίους προβλέπεται προφορική εξέταση αντί γραπτής, μπορούν, εφόσον το επιθυμούν, να ζητήσουν επανεξέταση (αναβαθμολόγηση) στα μαθήματα που εξετάσθηκαν. Η νέα αυτή εξέταση πραγματοποιείται στο σχολείο φοίτησης τους ενώπιον διμελούς επιτροπής αποτελούμενης από εκπαιδευτικούς του σχολείου που έχουν σε πρώτη ή δεύτερη ανάθεση το αντίστοιχο μάθημα, άλλους από αυτούς που διενήργησαντην αρχική εξέταση. Την επιτροπή συγκροτεί ο Διευθυντής του σχολείου.

Η αίτηση για επανεξέταση υποβάλλεται από τους κηδεμόνες των μαθητών ή από τους ίδιους, εφόσον είναι ενήλικοι, στο σχολείο μέσα σε δύο (2) ημέρες από την έκδοση των αποτελεσμάτων. Η αίτηση συνοδεύεται από το προβλεπόμενο παράβολο για κάθε μάθημα για το οποίο ζητείται επανεξέταση. Ο βαθμός της επανεξέτασης προκύπτει από τον Μ.Ο. των δύο εξεταστών - αναβαθμολογητών και είναι ο τελικός γραπτός βαθμός του μαθήματος σε κάθε περίπτωση, είτε είναι μεγαλύτερος είτε μικρότερος από το βαθμό της αρχικής εξέτασης.

Μαθητές μη προσερχόμενοι στις γραπτές ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις

1. Μαθητής που απουσιάζει σε γραπτή ανακεφαλαιωτική εξέταση ή προσέρχεται μετά την ανακοίνωση των θεμάτων δεν γίνεται δεκτός σε αυτήν και βαθμολογείται από τον Σύλλογο Διδασκόντων με τον βαθμό ένα (01).

2. Κατ' εξαίρεση των διατάξεων :

Μαθητής που απουσιάζει δικαιολογημένα από γραπτή ανακεφαλαιωτική εξέταση λόγω ασθενείας που βεβαιώνεται σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διατάξεις ή λόγω άλλου σοβαρού κωλύματος που κρίνεται από τον Σύλλογο των Εκπαιδευτικών ότι συνιστά ανωτέρα βία, με αίτηση του κηδεμόνα ή του ιδίου, εφόσον είναι ενήλικος, που υποβάλλεται στον Διευθυντή του Γυμνασίου, εξετάζεται άλλη ημέρα πριν από την έναρξη της δεύτερης εξεταστικής περιόδου, την οποία ορίζει με απόφαση του ο Σύλλογος των διδασκόντων. Οι διατάξεις του εδαφίου αυτού εφαρμόζονται και για τους μαθητές που αποχω- ρούν μετά την ανακοίνωση των θεμάτων των εξετάσεων λόγω αιφνίδιας και εμφανούς ασθένειας, η οποία βεβαιώνεται σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διατάξεις.

Οι μαθητές αυτοί, εάν δεν προσέλθουν σε εξέταση πριν από την έναρξη της δεύτερης εξεταστικής περιόδου λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας ή σοβαρού κωλύματος που συνιστά ανωτέρα βία, έχουν τη δυνατότητα να προσέλθουν το τρίτο δεκαήμερο του Ιουνίου, κατά τη διάρκεια των επαναληπτικών εξετάσεων και να εξετασθούν γραπτά σε όσα μαθήματα της Ομάδας Α' δεν εξετάσθηκαν. Οι μαθητές αυτοί, εάν δεν προσέλθουν σε εξέταση μέχρι το τέλος του τρίτου δεκαημέρου του Ιουνίου λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας που βεβαιώνονται σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διατάξεις ή σοβαρού κωλύματος που κρίνεται από τον Σύλλογο των Εκπαιδευτικών ότι συνιστά ανωτέρα βία, έχουν τη δυνατότητα να προσέλθουν κατά την εξεταστική περίοδο του Σεπτεμβρίου. Για τους μαθητές αυτούς ο Σύλλογος Διδασκόντων δεν προβαίνει σε έκδοση αποτελέσματος στο τέλος Ιουνίου.

Στην περίπτωση αυτή πρέπει οι κηδεμόνες των μα- θητών ή οι ίδιοι οι μαθητές, αν είναι ενήλικοι, να καταθέσουν υπεύθυνη δήλωση στον Διευθυντή του οικείου Γυμνασίου εντός δύο (2) ημερών από την έκδοση των αποτελεσμάτων. Στην υπεύθυνη δήλωση αναγράφεται ότι οι μαθητές αυτοί θα εξετασθούν στην εξεταστική περίοδο του Σεπτεμβρίου.

Φύλαξη γραπτών δοκιμίων

Τα γραπτά δοκίμια των μαθητών αρχειοθετούνται και φυλάσσονται στο σχολείο ως τις 15 Μαΐου του επόμενου σχολικού έτους, οπότε καταστρέφονται με πράξη του Διευθυντή.

Βαθμός ετήσιας επίδοσης

1. Στα μαθήματα της πρώτης ομάδας (Ομάδα Α') του άρθρου 2 του παρόντος διατάγματος βαθμός ετήσιας επίδοσης των μαθητών είναι το ένα τρίτο του αθροίσματος των βαθμών του πρώτου τετραμήνου, του δεύτερου τετραμήνου και της γραπτής ανακεφαλαιωτικής εξέτασης.

2. Στα μαθήματα της δεύτερης ομάδας (Ομάδα Β') και της τρίτης ομάδας (Ομάδα Γ') του άρθρου 2 του παρόντος διατάγματος βαθμός ετήσιας επίδοσης των μαθητών είναι ο μέσος όρος των βαθμών του πρώτου τετραμήνου και του δεύτερου τετραμήνου.

3. Αν σε ένα μάθημα για κάποιο λόγο λείπει ο βαθμός του ενός από τα δύο τετράμηνα, ως βαθμός επίδοσης για αυτό το τετράμηνο θεωρείται ο βαθμός του άλλου τετραμήνου. Σε περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο δεν κατατεθεί βαθμολογία ενός μαθήματος σε κανένα τετράμηνο και εφόσον η φοίτηση του μαθητή κριθεί επαρκής, ο Διευθυντής του σχολείου συγκροτεί διμελή επιτροπή εκπαιδευτικών του σχολείου που έχουν σε πρώτη ή σε δεύτερη ανάθεση το εξεταζόμενο μάθημα, η οποία διενεργεί ειδική προφορική εξέταση στην ύλη του Β' τετραμήνου το αργότερο την επομένη ημέρα από τη λήξη των μαθημάτων του Β' τετραμήνου. Η βαθμολογία αυτής της εξέτασης αποτελεί τον βαθμό επίδοσης για κάθε τετράμηνο.

4. α. Ο μαθητής κρίνεται άξιος προαγωγής ή απόλυσης,

i) όταν έχει σε κάθε μάθημα βαθμό ετήσιας επίδοσης τουλάχιστον δέκα (10) ή

ii) όταν έχει γενικό μέσο όρο βαθμών ετήσιας επίδοσης τουλάχιστον δεκατρία (13).

β. Αν δεν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις προαγωγής ή απόλυσης, ο μαθητής παραπέμπεται σε επαναληπτική εξέταση στα μαθήματα στα οποία ο βαθμός ετήσιας επίδοσης είναι μικρότερος από δέκα (10). Για τους παραπεμπόμενους μαθητές αμέσως μετά το τέλος της πρώτης εξεταστικής περιόδου καταρτίζεται με ευθύνη του Διευθυντή του Σχολείου και υλοποιείται από τους εκπαιδευτικούς πρόγραμμα υποστηρικτικής διδασκαλίας για κάθε μάθημα των Ομάδων Α' και Β' στο οποίο έχει παραπεμφθεί μαθητής. Συγκεκριμένα για κάθε μάθημα προσφέρεται πρόγραμμα διάρκειας πέ- ντε έως δέκα (5-10) διδακτικών ωρών, ανάλογα με τις ανάγκες των μαθητών. Η υλοποίηση του ανατίθεται σε εκπαιδευτικούς του σχολείου από τον σύλλογο διδασκόντων. Στο τρίτο δεκαήμερο του Ιουνίου διεξάγονται οι επαναληπτικές εξετάσεις για τους παραπάνω μαθητές (δεύτερη εξεταστική περίοδος).

γ. Για τα μαθήματα της πρώτης ομάδας (Ομάδα Α') οι επαναληπτικές εξετάσεις είναι προφορικές και γραπτές. Ο Διευθυντής του σχολείου συγκροτεί διμελή επιτροπή εκπαιδευτικών του σχολείου που έχουν σε πρώτη ή σε δεύτερη ανάθεση το εξεταζόμενο μάθημα, η οποία διενεργεί τις προφορικές και γραπτές εξετάσεις. Η προφορική εξέταση προηγείται της γραπτής.

Για τα μαθήματα της δεύτερης και της τρίτης ομάδας οι επαναληπτικές εξετάσεις είναι προφορικές. Ο Διευθυντής του σχολείου συγκροτεί διμελή επιτροπή εκπαιδευτικών του σχολείου που έχουν σε πρώτη ή σε δεύτερη ανάθεση το εξεταζόμενο μάθημα, η οποία διενεργεί τις εξετάσεις.

δ. Αν και μετά τις επαναληπτικές εξετάσεις μαθητής της Α' και Β' τάξης δεν κριθεί άξιος προαγωγής σύμφωνα με την παράγραφο 4α του παρόντος άρθρου, τότε επαναλαμβάνει την τάξη.

ε. Αν και μετά τις επαναληπτικές εξετάσεις μαθητής της Γ' τάξης δεν κριθεί άξιος απόλυσης σύμφωνα με την παράγραφο 4α του παρόντος άρθρου, τότε δύναται να προσέλθει σε επαναληπτικές εξετάσεις πριν από την έναρξη των μαθημάτων τον Σεπτέμβριο (τρίτη εξεταστική περίοδος), στα μαθήματα στα οποία ο βαθμός ετήσιας επίδοσης είναι μικρότερος από δέκα (10) καθώς και σε εξετάσεις επόμενου/νων σχολικού/κών έτους/ετών τον Ιούνιο (πρώτη και δεύτερη εξεταστική περίοδος) και τον Σεπτέμβριο (τρίτη εξεταστική περίοδος), στην ύλη στην οποία εξετάζονται κατά το έτος της εξέτασης και οι μαθητές της Γ' τάξης.

Οι επαναληπτικές εξετάσεις του Σεπτεμβρίου διεξάγονται με τον τρόπο και τη διαδικασία των επαναληπτικών εξετάσεων του Ιουνίου.

5. Στην περίπτωση που εξάγεται για μαθητή απορριπτικό αποτέλεσμα σε κλάδο μαθήματος και ο συνολικός βαθμός στο μάθημα ως μέσος όρος των βαθμών των κλάδων είναι επίσης απορριπτικός, ο μαθητής αυτός παραπέμπεται μόνο στον κλάδο του μαθήματος στον οποίον υστέρησε.

6. Οι μαθητές με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, οι οποίοι εξετάζονται με βάση τις διατάξεις της με αρ. πρ. 28722/Γ2/12-3-2010 υπουργική απόφαση (Β' 276), προάγονται ή απολύονται, σύμφωνα με τις δια- τάξεις της παρ. 4 εδαφίου α (ii) του παρόντος άρθρου με μείωση του προβλεπόμενου μέσου όρου βαθμών ετήσιας επίδοσης σε "τουλάχιστον δώδεκα (12)".

Αξιολόγηση μαθητών των οποίων η φοίτηση χαρακτηρίζεται ελλιπής

Μαθητές των οποίων η φοίτηση χαρακτηρίζεται ελλιπής εξετάζονται κατά το τρίτο δεκαήμερο του Ιουνίου προφορικά και γραπτά στα μαθήματα της πρώτης ομάδας (Ομάδα Α') και προφορικά στα μαθήματα της δεύτερης ομάδας (Ομάδα Β').

Η προφορική εξέταση προηγείται της γραπτής.

Οι προφορικές και γραπτές εξετάσεις διενεργούνται ενώπιον διμελούς επιτροπής αποτελούμενης από εκπαιδευτικούς που έχουν σε πρώτη ή δεύτερη ανάθεση το αντίστοιχο μάθημα. Την επιτροπή συγκροτεί ο Διευθυντής του σχολείου από εκπαιδευτικούς του σχολείου και, σε περίπτωση που αυτοί δεν επαρκούν, οι διμελείς επιτροπές συμπληρώνονται από τον Διευθυντή Εκπαίδευσης με εκπαιδευτικούς όμορων σχολείων.

Οι μαθητές αυτοί δεν εξετάζονται στα μαθήματα της τρίτης ομάδας (Ομάδας Γ'), αλλά για την εξαγωγή του ετήσιου προαγωγικου ή απολυτηρίου αποτελέσματος συνυπολογίζεται η προφορική βαθμολογία που έλαβαν οι μαθητές στα μαθήματα αυτά κατά το οικείο διδακτικό έτος, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 12 του παρόντος διατάγματος.

Αν μετά τις εξετάσεις οι ανωτέρω μαθητές δεν κριθούν άξιοι προαγωγής ή απόλυσης σύμφωνα με την παράγραφο 4α του άρθρου 12 του διατάγματος αυτού, τότε επαναλαμβάνουν την τάξη.