ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΚΑΙΡΟΣ : Το μάθημα των θρησκευτικών που θέλουμε, το μάθημα που χρειάζονται οι μαθητές μας

Το μάθημα των θρησκευτικών που θέλουμε, το μάθημα που χρειάζονται οι μαθητές μας

Προτάσεις για τον αποτελεσματικό ρόλο του μαθήματος των Θρησκευτικών

 στη Δημόσια Θρησκευτική Εκπαίδευση

  

Αθήνα,22 Μαρτίου 2011 

Η Θρησκευτική Εκπαίδευση στις ευρωπαϊκές χώρες αναγνωρίζεται πλέον ως απαραίτητος όρος για την πολύπλευρη και ολοκληρωμένη μόρφωση των μαθητών και αναβαθμίζεται με πρόταγμα τη διεύρυνση των εκπαιδευτικών της ορίων. Δικαίωμα στην κοινή θρησκευτική εκπαίδευση έχουν όλοι οι μαθητές του δημόσιου σχολείου. Για το λόγο αυτό υποστηρίζουμε από τη Διακήρυξή μας κιόλας (Δεκέμβριος 2009) το ενιαίο υποχρεωτικό μάθημα για όλους τους μαθητές ανεξάρτητα από τη θρησκευτική ή μη προέλευση και ταυτότητά τους. Όμως η υποχρεωτικότητα του μαθήματος καθίσταται έωλη στο βαθμό που το μάθημα διατηρεί τη μονοφωνική, στενά ομολογιακή και συχνά κατηχητική του κατεύθυνση. Κατά συνέπεια, η αναβάθμισή του καθίσταται αναγκαία. Τι σημαίνει όμως για τον « Καιρό» η αναβάθμιση του μαθήματος των Θρησκευτικών στην Ελλάδα;

Σίγουρα ένα μάθημα που:

• στο σχεδιασμό και στην πρακτική του λαμβάνει σοβαρά υπόψη του αφενός τις μεταβολές και την πολυπλοκότητα του κοινωνικού γίγνεσθαι και αφετέρου τα αιτήματα της κοινωνίας –ευρύτερης και τοπικής- από τη θρησκευτική εκπαίδευση
• αναπτύσσεται μέσα σε ένα πλαίσιο σταθερών ευρωπαϊκών αξιών (δημοκρατία, κοινωνική δικαιοσύνη, ανθρώπινα δικαιώματα) και έγκυρων παιδαγωγικών αρχών και προσανατολισμών
• θεωρεί τη θρησκευτική/θεολογική γνώση όχι ως μεταβίβαση στεγανοποιημένων και ιδεολογικοποιημένων πληροφοριών, αλλά ως μια διαδικασία ανακάλυψης και οικοδόμησής της από τους ίδιους τους μαθητές, με συνεργάτη και καθοδηγητή το δάσκαλό τους. Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές όχι μόνον αναπτύσσουν ικανότητες και δεξιότητες θρησκευτικής μάθησης, αλλά επιπλέον δομούν τρόπο σκέψης, στοχασμού και κρίσης, αναμετρώνται με ύψιστης υπαρξιακής και κοινωνικής σημασίας θρησκευτικά ζητήματα και οικειώνονται θεολογικά κριτήρια ανάγνωσης του εαυτού, της κοινωνίας και του πολιτισμού.
• όσο κι αν τα περιεχόμενά του αφορούν, στο μεγαλύτερο μέρος, το Χριστιανισμό και την Ορθοδοξία, εν τούτοις «ανοίγεται» και στη διδασκαλία των μεγάλων θρησκευτικών παραδόσεων και φιλοσοφικών κοσμοθεωρήσεων, αναπτύσσοντας διομολογιακές και διαθρησκειακές διδακτικές προσεγγίσεις και αναδεικνύοντας τη θετική χριστιανική θεώρηση της ποικιλίας και της ετερότητας. Με αυτόν τον τρόπο, οι μαθητές τοποθετούνται υπεύθυνα και κριτικά απέναντι στο θρησκευτικό φαινόμενο, κατανοούν διευρυμένα τη διαφορετικότητα και οικοδομούν ένα δημιουργικό και έντιμο διάλογο με την εποχή, τις προκλήσεις και τα αιτήματά της χρησιμοποιώντας τα θεολογικά κριτήρια που έχουν προσκτήσει. Με αυτόν το διευρυμένο τρόπο θεωρείται ο θρησκευτικός εγγραμματισμός των μαθητών.

Αναμφίβολα είναι εξαιρετικά δύσκολο όλα αυτά να μορφοποιηθούν σε ένα υποδειγματικό μεν, πλην ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Σπουδών, στην παρούσα συνάφεια. Είναι όμως δυνατόν να προσδιορίσουμε τις βασικές αρχές και τους γενικούς σκοπούς ενός νέου Προγράμματος Σπουδών, όπως εμείς το οραματιζόμαστε και το υποστηρίζουμε, αφουγκραζόμενοι τις ανάγκες μεγάλης μερίδας εκπαιδευτικών θεολόγων, των μαθητών μας και γενικότερα της σύγχρονης σχολικής πραγματικότητας.

Για τον «ΚΑΙΡΟ» το μάθημα των θρησκευτικών οφείλει:

Þ     Να προσφέρει στους μαθητές ικανοποιητική κατάρτιση γύρω από το Χριστιανισμό και την Ορθοδοξία ως πνευματική και πολιτισμική παράδοση της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης.

Þ     Να  διευκολύνει τους μαθητές να κατανοήσουν το Χριστιανισμό και την Ορθοδοξία ως ζωντανή πηγή πίστης, ηθικής και ευθύνης και νοηματοδότησης του κόσμου, της ζωής και της ιστορίας.

Þ     Να προσφέρει στους μαθητές ικανοποιητική κατάρτιση γύρω από άλλες θρησκείες, προσανατολισμούς και κοσμοθεωρήσεις και να τους διευκολύνει να τις κατανοήσουν ως ζωντανές πηγές πίστης, ηθικής και ευθύνης και νοηματοδότησης του κόσμου, της ζωής και της ιστορίας.

Þ    Να προωθεί την κατανόηση, το σεβασμό και την ικανότητα διαλόγου μεταξύ μαθητών που διατηρούν διαφορετικές απόψεις πάνω σε ζητήματα πίστης αλλά και διαφορετικούς ηθικούς προσανατολισμούς ζωής.

Þ    Να συντελεί στην προσωπική-και όχι μόνο θρησκευτική- καλλιέργεια και ανάπτυξη των μαθητών.

Για τον «Πανελλήνιο Θεολογικό Σύνδεσμο -ΚΑΙΡΟΣ-για την αναβάθμιση της θρησκευτικής εκπαίδευσης» το σύνολο της προβληματικής που εκτέθηκε παραπάνω δεν συνιστά εκ προοιμίου μια άκαμπτη ιδεολογική επιλογή. Αποτελεί κυρίως καρπό αγωνίας, παρατήρησης και μελέτης της σύγχρονης σχολικής πραγματικότητας με την οποία καθημερινά αναμετριόμαστε και στην οποία καθημερινά δοκιμάζουμε τις δυνάμεις μας και τις αδυναμίες μας.

Οι παραπάνω προβληματισμοί και προτάσεις αποτελούν για τον «ΚΑΙΡΟ» ανοικτό πεδίο οργανωμένης έρευνας, διαλόγου, ωσμώσεων, συμπροβληματισμού με όλους τους φορείς που εμπλέκονται στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και της εικόνας του μαθήματος των θρησκευτικών, αλλά και με τον καθένα που στα πλαίσια ενός νηφάλιου, τεκμηριωμένου και υπεύθυνου διαλόγου θα μπορούσε να συνεισφέρει αποτελεσματικά.

Η Διοικούσα Επιτροπή του Καιρού

Αμπατζίδης  Θεόφιλος

Αργυρόπουλος Ανδρέας

Καζλάρη Πηγή

Κωνσταντίνου Μιλτιάδης

Μαυροκωστίδης Γρηγόρης

Μόσχος Δημήτρης

Παπαδόπουλος Γιώργος

Παπασωτηρόπουλος Χριστόφορος

Σταματέλλου Νόνη 

Πηγή: http://www.kairosnet.gr/joomla/index.php?option=com_content&view=article&id=111:2011-03-29-21-07-54&catid=2:news&Itemid=9

Αποφάσεις της Διοικούσας Επιτροπής του Πανελλήνιου Θεολογικού Συνδέσμου «ΚΑΙΡΟΣ-για την αναβάθμιση της Θρησκευτικής Εκπαίδευσης»

Χολαργός 23-3-2011
                                                                                                                                                     

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Μετά την έγκριση από το Πρωτοδικείο της Αθήνας του καταστατικού του Πανελλήνιου Θεολογικού Συνδέσμου «ΚΑΙΡΟΣ-για την αναβάθμιση της Θρησκευτικής Εκπαίδευσης» συνεδρίασε στη Θεσσαλονίκη (Σάββατο 19-3-2011) η Διοικούσα Επιτροπή του, η οποία ασχολήθηκε με διάφορα θέματα οργανωτικού και θεολογικού-εκπαιδευτικού περιεχομένου. Συγκεκριμένα αποφάσισε:

1. Την επιτάχυνση των διαδικασιών για την οργάνωση και διεξαγωγή των  αρχαιρεσιών που θα αναδείξουν το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο

2. Την περαιτέρω ανάδειξη του ερευνητικού έργου των ομάδων εργασίας του συνδέσμου

3. Την διοργάνωση επιστημονικών ημερίδων στα κατά τόπους παραρτήματά του για τους θεολόγους εκπαιδευτικούς

4. Την προώθηση  της συνεργασίας με την Εκκλησία της Ελλάδος σε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος

5. Τον συντονισμό δράσης με άλλες θεολογικές επιστημονικές ενώσεις για την αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των αιτημάτων του κλάδου

Η ΔΙΟΙΚΟΥΣΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Πηγή: http://www.kairosnet.gr/joomla/

Επιστημονική διημερίδα με θέμα: Σύγχρονα Εκκλησιαστικά Προβλήματα

Δελτίο Τύπου

Εκ μέρους του Τμήματος Θεολογίας, ΑΠΘ και του Συλλόγου προπτυχιακών φοιτητών του.

Ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία η επιστημονική διημερίδα με θέμα: Σύγχρονα Εκκλησιαστικά Προβλήματα που διοργάνωσαν το Τμήμα Θεολογίας ΑΠΘ και ο σύλλογος προπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος. Σε ένα κατάμεστο κυριολεκτικά αμφιθέατρο από φοιτητές, καθηγητές θεολογίας, θεολόγους εκπαιδευτικούς, κληρικούς και μοναχούς παρουσιάστηκαν εισηγήσεις οι οποίες διαπραγματεύθηκαν μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων. Οι ομιλητές αναφέρθηκαν ενδεικτικά σε ζητήματα λατρευτικά, μεταφραστικά, ποιμαντικά, ιστορικά, κοινωνικά, θεολογικά, πολιτισμικά και θρησκειολογικά. Η ανταπόκριση των φοιτητών, λαϊκών και κληρικών ήταν εντυπωσιακή. Τέθηκαν πολλά ερωτήματα ειδικά στο τέλος της χθεσινής απογευματινής συνεδρίας και σήμερα λίγο πριν τη λήξη της διημερίδας από νέους ανθρώπους που γνωρίζουν το έργο της Εκκλησίας και ενδιαφέρονται να ξεπεραστούν τα προβλήματα που εδώ και καιρό ταλανίζουν τα μέλη της. Όλοι οι εισηγητές έθιξαν σημαντικά προβλήματα, τα οποία αποτέλεσαν αφορμή για περαιτέρω σκέψη και συζήτηση. Αξίζει να σημειωθεί πως οι δύο τελευταίες εισηγήσεις της σημερινής ημέρας ήταν αφιερωμένες στο μάθημα των θρησκευτικών στο σύγχρονο σχολείο. Η διημερίδα έκλεισε με την ευχή να επαναληφθούν τέτοιες προσπάθειες και σύντομα να εκδοθούν τα κείμενα των εισηγητών.

Πηγή: http://www.kairosnet.gr/joomla/

Υποχρεωτικά τα Θρησκευτικά...

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα esos.gr τα μαθήματα των Θρησκευτικών και της Ιστορίας παραμένουν υποχρεωτικά και στις τρεις τάξεις του Λυκείου. Το τελικό σχέδιο πρότασης είναι στα χέρια της Υπουργού Παιδείας και πρόκειται να ανακοινωθεί την άλλη εβδομάδα.

Πηγή: http://www.esos.gr/

Επιτυχημένη συμμετοχή των Θεολόγων καθηγητών στην τριημερίδα που διοργάνωσαν οι Σχολικοί Σύμβουλοι του Ν. Θεσσαλονίκης

Στις 11, 12 και 13 Μαρτίου 2011 πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη η τριημερίδα που διοργάνωσαν οι Σχολικοί Σύμβουλοι Ν. Θεσσαλονίκης με θέμα: "Βελτιώνοντας την εκπαίδευση: Διδακτικές, εκπαιδευτικές παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες των εκπαιδευτικών".
Στην τριημερίδα έλαβαν μέρος συνάδελφοι θεολόγοι και παρουσίασαν την πολύ σημαντική δουλειά που κάνουν στα σχολεία τους.

Η κ. Σμαράγδα Φαρίδου από το 2ο Πειραματικό Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης παρουσίασε την πρόταση διδασκαλίας "Οι θρησκευτικοί πίνακες του Έλληνα Ζωγράφου Δομήνικου Θεοτοκόπουλου: Μια διαθεματική εργασία στα πλαίσα του μαθήματος των Θρησκευτικών"

Οι κ. Θωμαή Χουβαρδά και Ζαφερία Αθανασοπούλου (κλ. ΠΕ08) του Καλλιτεχνικού Γυμνασίου παρουσίασαν τη διαθεματική πρόταση διδασκαλίας: "Θεολογία και Τέχνη με αφορμή την του ΧΡΙΣΤΟΥ-ΓΕΝΝΑ : Η ζωγραφική  απεικόνιση της ενσάρκωσης του ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΥ - Διαθεματική πρόταση διδασκαλίας".

Η κ. Ξανθή Αλμπανάκη από το Διαπολιτισμικό Γυμνάσιο Ευόσμου παρουσίασε ένα διαθεματικό/διαπολιτισμικό Project με θέμα: "Ταξίδι στη Θρησκεία: Γνωρίζοντας το Θεό των άλλων".

Οι κ. Γεώργιος Λαδόπουλος και κ. Νικόλαος Σαμαρίνας (κλ. ΠΕ19) από το Γυμνάσιο Ευκαρπίας παρουσίασαν τη διαθεματική πρόταση διδασκαλίας με θέμα: "Ιωάννης ο Πρόδρομος και ο βαπτιστής: Εξουσία, διαφθορά και βία: από την έκπτωση στην ανάστασή τους μέσα από την ορθόδοξη πίστη"

Τέλος ο κ. Σάββας Παυλίδης από την Ελληνογαλλική Σχολή Καλαμαρί παρουσίασε τη χρήση των τεχνολογιών στο μάθημα των Θρησκευτικών: "ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ «e-Θρησκευτικά: Οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών στα Θρησκευτικά"

Επιστημονική διημερίδα στη Θεολογική Σχολή Α.Π.Θ. με θέμα: “Σύγχρονα εκκλησιαστικά προβλήματα».

Το Πρόγραμμα της διημερίδας που θα διεξαχθεί στις 21 και 22 Μαρτίου 2011 στο Δ΄ αμφιθέατρο της Θεολογικής Σχολής είναι το εξής:

ΠΡΩΤΗ ΗΜΕΡΑ - ΔΕΥΤΕΡΑ 21 ΜΑΡΤΙΟΥ
10.00΄ π.μ. : Έναρξη Ημερίδας - Χαιρετισμός από την Αντιπρύτανη του Πανεπιστημίου Α.Π.Θ. κ. Λιάλιου Δέσπω

10.05 π.μ. : Χαιρετισμός από τον Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής, κ. Μιχαήλ Τρίτο

ΠΡΩΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Πρόεδρος: Κούκουρα Δήμητρα

10.10΄ π.μ. : Μαρτζέλος Γεώργιος, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Η Ιδεολογική και Εκκλησιαστική Διάσταση της Ορθοδοξίας: Η Επικαιρότητα μιας Παραδοσιακής Διάκρισης

10.30΄ π.μ. : Ιωαννίδης Φώτιος, Αν. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Η Ενότητα της Εκκλησίας ως Ζητούμενο

10.50΄ π.μ. : Βασιλειάδης Πέτρος, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. Διαθρησκειακές Συναντήσεις και Οικολογικός Προβληματισμός

11.10΄ π.μ. : Κεσελόπουλος Ανέστης, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Η Οικολογική Κρίση ως Πνευματική

11.30΄ π.μ. : Συζήτηση

11.55΄ π.μ. : Διάλειμμα - Καφές

ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Πρόεδρος: Μαρτζέλος Γεώργιος

12.20΄ μ.μ. : Σκαλτσής Παναγιώτης, Αν. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Η Θεία Λειτουργία: Το Δώρο του Θεού στην Ανθρωπότητα

12.40΄ μ.μ. : π. Αθανάσιος Γκίκας, Αν. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Η Εξωτερική Αμφίεση των Κληρικών

13.00΄ μ.μ. : Τσιρώνης Χρήστος, Λέκτορας Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Παγκοσμιοποίηση: Εννοιολογική Αμφισημία και Κοινωνική Αμφιταλάντευση.
Οι Κοινωνικές Προκλήσεις για την Ορθόδοξη Εκκλησία

13.20΄ μ.μ . : π. Βασίλειος Θερμός , Θεολόγος και Ψυχοθεραπευτής
Η Χαμένη Ιερότητα της Εκκλησίας και τα Τεχνητά Ιερά Υποκατάστατα

13.40΄ μ.μ. : Συζήτηση

14.10΄ μ.μ. : Μεσημβρινή Διακοπή

ΤΡΙΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Πρόεδρος: Βασιλειάδης Πέτρος

18.00΄ μ.μ. : Ευαγγέλου Ηλίας, Λέκτορας Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Σλαβική ορθοδοξία: Προβλήματα και Προοπτικές
στον 21ο αιώνα

18.20΄ μ.μ. : Ζιάκα Αγγελική, Λέκτορας Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Εκκλησία και Μετανάστευση: Μουσουλμάνοι Μετανάστες και πνευματικές προκλήσεις

18.40΄ μ.μ. : Μπαντάουη Χασάν, Επίκ. Καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ.
Σχέσεις Ισλάμ - Χριστιανισμού: Παρελθόν, Παρόν, Μέλλον

19.00΄ μ.μ. : Συζήτηση

19.30΄ μ.μ. : Κλείσιμο Πρώτης Ημέρας της Διημερίδας

ΔΕΥΤΕΡΗ ΗΜΕΡΑ - ΤΡΙΤΗ 21 ΜΑΡΤΙΟΥ
ΠΡΩΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Πρόεδρος: Ζιάκα Αγγελική

10.00΄ π.μ. : Κωνσταντίνου Μιλτιάδης, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Σύγχρονες Προκλήσεις της Ορθοδοξίας

10.20΄ π.μ. : Σταμούλης Χρυσόστομος, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Ώστε το του Έρωτος Όνομα μη Φοβηθώμεν

10.40΄ π.μ. : Υφαντής Παναγιώτης, Επίκ. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Πίστη και Αισθητική: Από τη Θεολογία του Κάλλους στην θρησκευτική κακογουστιά

11.00΄ π.μ. : Παπαγεωργίου Νίκη, Επίκ. Καθηγήτρια Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Εκκλησία και Γυναίκες

11.20΄ π.μ. : Συζήτηση

11.50΄ μ.μ. : Διάλειμμα - Καφές

ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Πρόεδρος: Κωνσταντίνου Μιλτιάδης

12.10΄ μ.μ. : Κούκουρα Δήμητρα, Καθηγήτρια Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Η Μετάφραση των Λειτουργικών Κειμένων στη Νεοελληνική Γλώσσα

12.30΄ μ.μ. : Μητροπούλου Βασιλική, Επίκ. Καθηγήτρια Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Το Μάθημα των Θρησκευτικών στο Ψηφιακό Σχολείο

12.50΄ μ.μ.: Μαυροκωστίδης Γρηγόρης, Πρόεδρος Θεολογικού Συνδέσμου ΚΑΙΡΟΣ
Το Μάθημα των Θρησκευτικών Σήμερα

13.10΄ μ.μ. : Συζήτηση - Συμπεράσματα

13.40΄ μ.μ. : Κλείσιμο Διημερίδας - Χορήγηση Βεβαιώσεων

* Από τους διοργανωτές επισημαίνεται ότι Βεβαίωση παρακολούθησης του συνεδρίου θα δοθεί μόνο σε όσους παρακολουθήσουν ανελλιπώς όλες τις συνεδρίες. Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με την εν λόγω επιστημονική διημερίδα οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στον κ. Κεχαγιά Αστέριο, τηλ. 6976 - 831469, εκπρόσωπο της οργανωτικής επιτροπής