"ΕΣΤΙΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΑΓΩΓΗ ΤΙΣ ΩΦΕΛΙΜΟΣ ΤΗ ΨΥΧΗ ΕΠΙΠΟΝΩΣ ΠΟΛΛΑΚΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟ ΚΑΚΙΑΣ ΚΗΛΙΔΩΝ ΑΥΤΗΝ ΕΚΚΑΘΑΙΡΟΥΣΑ ..." (ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ)

Σάββατο 31 Μαρτίου 2012

Ολοκληρώθηκε η στρόγγυλη τράπεζα με θέμα: "Η θέση της θρησκείας στο δημόσιο χώρο"

Ολοκληρώθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία η στρόγγυλη τράπεζα που διοργάνωσε η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών στη Θεσσαλονίκη, με τη συνεργασία του Μεταπτυχιακού σεμιναρίου Μαθημάτων των Τομέων: "Δίκαιο, Οργάνωση, Ζωή και Διακονία της Εκκλησίας" και "Λατρείας, Αρχαιολογίας και Τέχνης" του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του ΑΠΘ, την Τρίτη 27 Μαρτίου 2012, στην αίθουσα συνεδριάσεων της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ, με θέμα: «Η θέση της θρησκείας στο δημόσιο χώρο». Στην εκδήλωση παρευρέθηκε πλειάδα καθηγητών και από τα δύο τμήματα της Θεολογικής Σχολής, καθώς και πολλοί μεταπτυχιακοί φοιτητές και υποψήφιοι διδάκτορες. Έγιναν ενδιαφέρουσες εισηγήσεις και ακολούθησε εποικοδομητική συζήτηση.


Μετά τις εισαγωγικές σκέψεις του συντονιστή της εκδήλωσης και αντιπροέδρου του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του Α.Π.Θ., καθηγητή Θεόδωρου Γιάγκου, το λόγο πήρε η κ. Έφη Φωκά, Δρ Κοινωνικών Επιστημών και Διευθύντρια του Φόρουμ για τις θρησκείες του London School of Economics που μίλησε από τη σκοπιά της Κοινωνιολογίας της Θρησκείας. Η κ. Φωκά παρουσίασε μια επισκόπηση της κατάστασης που επικρατεί στην Ευρώπη ως προς τη θέση που καταλαμβάνει η θρησκεία στο δημόσιο χώρο και ως προς τις συνθήκες υπό τις οποίες διεξάγεται ο σχετικός δημόσιος διάλογος που είχε ως αφετηρία κυρίως το ζήτημα της παρουσίας του Ισλάμ στην Ευρώπη, αλλά που σαφώς δεν περιορίζεται πλέον μόνο σε αυτό, καθώς σχετίζεται πλέον και με άλλα ζητήματα όπως με τη θρησκευτική εκπαίδευση και τη δημόσια χρηματοδότησή της. Ύστερα από αυτή τη γενική επισκόπηση η κ. Φωκά στράφηκε στην περίπτωση της Ελλάδος και αναφέρθηκε τόσο στο ζήτημα της θεωρίας της εκκοσμίκευσης όσο και στο ζήτημα της θέσης της θρησκείας στο δημόσιο χώρο και της σχέσης της με το έθνος και την εθνική ταυτότητα.


Στη συνέχεια ο κ. Κωνσταντίνος Κωτσιόπουλος, Επ. Καθηγητής του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΠΘ μίλησε με θέμα «Θρησκεία, Πολιτική και Πλουραλισμός». Ο κ. Κωτσιόπουλος υποστήριξε πως σε αντίθεση με τις προβλέψεις που υποστήριζαν ότι στην εποχή της νεωτερικότητας, της ύστερης νεωτερικότητας και της εκκοσμίκευσης το θρησκευτικό φαινόμενο επρόκειτο να εκλείψει ή να παρακμάσει, διαπιστώνεται, αντιθέτως, ότι επανέρχεται ισχυρότερο στο κοινωνικό-πολιτικό χώρο. Με βάση το γεγονός ότι η «κοινωνία των πιστών» ανήκει και στην κοινωνία των πολιτών» χωρίς μανιχαϊκούς διπολισμούς και διαιρέσεις, ο κ. Κωτσιόπουος υποστήριξε ότι μπορούμε να αντιληφθούμε τις σχέσεις θρησκείας και πολιτικής ως σχέσεις αγαστής συλλειτουργίας και συναλληλίας και όχι ως καταστάσεις χωρισμού και ανταγωνισμού. Αυτό μάλιστα ισχύει ιδιαίτερα για τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό ο οποίος βλέπει τον κόσμο και την κοινωνία ενωτικά και συνθεϊκά και όχι διαιρετικά και πολωτικά. Σύμφωνα μάλιστα με το Ι-52 άρθρο του Ευρωπαϊκού Συντάγματος και το άρθρο 17 της Συνθήκης της Λισαβόνας γίνεται απολύτως σεβαστό, τόνισε ο κ. Κωτσιόπουλος, το καθεστώς των σχέσεων Εκκλησίας-Πολιτείας που επιθυμεί η κάθε χώρα μέλος της Ε.Ε να έχει στο θεσμικό της οικοδόμημα.


Το λόγο πήρε έπειτα ο κ. Δημήτριος Νικολακάκης, Λέκτωρ Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΠΘ, που ανέπτυξε το θέμα "Οι ιεροί κανόνες στην διελκυστίνδα των σχέσεων Πολιτείας-Εκκλησίας". Ο κ. Νικολακάκης υποστήριξε την άποψη ότι το το ζήτημα της θέσης των ιερών κανόνων στην ελληνική έννομη τάξη αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για τη θέση της θρησκείας στο δημόσιο χώρο και μια από τις πλέον κρίσιμες και νευραλγικές πτυχές των σχέσεων Πολιτείας και Εκκλησίας στην Ελλάδα. Απασχόλησε έντονα τόσο τη θεωρία όσο και τη νομολογία, που κατά καιρούς υποστήριξαν διάφορες απόψεις σχετικά με το εύρος ή την έκταση ισχύος των ιερών κανόνων εντός της ελληνικής επικράτειας. Στην εισήγησή του ο κ. Νικολακάκης πραγματευόμενος το συγκεκριμένο ζήτημα πρότεινε λύσεις στη βάση των διακριτών ρόλων Πολιτείας-Εκκλησίας.

Τέλος ο κ. Παντελής Καλαϊτζίδης, Δρ Θεολογίας, Διευθυντής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου, μίλησε με θέμα: «Η Εκκλησία και η θεολογία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού χώρου στην εποχή της ύστερης νεωτερικότητας». Ο κ. Καλαϊτζίδης, αφού αναφέρθηκε εν συντομία τόσο στο πλαίσιο της σχετικής συζήτησης που καθορίζεται εν πολλοίς από το νεωτερικό πρόταγμα και από τις αλλαγές που έφερε η εκκοσμίκευση των κοινωνιών, όσο και στο ενδιαφέρον που παρουσιάζει η συζήτηση για τη θέση της θρησκείας στο δημόσιο χώρο στην Ευρώπη και την Αμερική, επικεντρώθηκε στην ελληνική περίπτωση αναπτύσσοντας μια θεολογική προβληματική (επί τη βάσει της χαλκηδόνιας χριστολογίας) για την υπό προϋποθέσεις παρουσία της Εκκλησίας στο δημόσιο χώρο (που δεν ταυτίζεται με τον κρατικό). Ο κ. Καλαϊτζίδης υποστήριξε ότι η Εκκλησία μπορεί να παρεμβαίνει στο δημόσιο χώρο, έχοντας επίγνωση των ορίων και των όρων αυτού του χώρου (ιδεολογική, θρησκευτική και αξιολογική ουδετερότητά του), και στο βαθμό που σέβεται τις αξίες που έχουν καθιερωθεί στο χώρο αυτό, μεταξύ των οποίων κεντρική θέση κατέχουν ο σεβασμός των θεμελιωδών κατακτήσεων της νεωτερικότητας και πρωτίστως των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των διακριτών ρόλων Εκκλησίας και πολιτείας. Τέλος αναφέρθηκε στην περίπτωση της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα ως παράδειγμα που δοκιμάζει τις παραπάνω αρχές και προτεραιότητες.

Μετά το πέρας των εισηγήσεων πήραν το λόγο πολλοί από τους συμμετέχοντες, οι οποίοι έθεσαν ουσιαστικά ερωτήματα προς τους εισηγητές και έκαναν χρήσιμες και εποικοδομητικές προτάσεις και παρατηρήσεις. Από όλους δε, εκφράστηκε η ικανοποίηση για την πραγματοποίηση αυτής της εκδήλωσης, καθώς και η ευχή η προσπάθεια αυτή να συνεχιστεί.

Παρασκευή 30 Μαρτίου 2012

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΕΡΩΝΥΜΟ

Γράμμα
τῆς Α. Θ. Παναγιότητος
τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου
κ. κ. Βαρθολομαίου
πρός τόν Μακ. Ἀρχιεπίσκοπον
Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος
κ. κ. Ἱερώνυμον.


Ἀριθμ. Πρωτ. 218

Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος, ἐν Χριστῷ τῷ Θεῷ λίαν ἀγαπητὲ καὶ περιπόθητε ἀδελφὲ καὶ συλλειτουργὲ τῆς ἡμῶν Μετριότητος κύριε Ἱερώνυμε, Πρόεδρε τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, τὴν Ὑμετέραν σεβασμίαν Μακαριότητα ἀδελφικῶς ἐν Κυρίῳ κατασπαζόμενοι, ὑπερήδιστα προσαγορεύομεν.

Ἐπικοινωνοῦντες διὰ τῶν μετὰ χεῖρας ἀδελφικῶν ἡμῶν Πατριαρχικῶν Γραμμάτων πρὸς τὴν Ὑμετέραν λίαν ἡμῖν ἀγαπητὴν καὶ περισπούδαστον Μακαριότητα καὶ τὴν περὶ Αὐτὴν Ἱερὰν Σύνοδον τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἐπιθυμοῦμεν ἵνα καταστήσωμεν Ὑμᾶς κοινωνοὺς τῆς ἣν δοκιμάζει ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία ἀγωνίας καὶ θλίψεως ἐκ τῶν δηλώσεων, ἐκδηλώσεων καὶ ἐν γένει κινήσεων ἐντὸς τῶν κόλπων τῆς Ὑμετέρας Ἐκκλησίας, καθ' ἃς ἐκφράζονται θέσεις καὶ ἐκτιμήσεις καὶ ἀπόψεις ἥκιστα συμβιβαζόμεναι πρὸς τὸ Ὀρθόδοξον ἦθος καὶ ἔθος, προκαλοῦσαι εὐρυτέραν ἀπορίαν, ἐγκυμονοῦσαι δὲ καὶ κινδύνους καὶ ἀπροβλέπτους συνεπείας διὰ τὴν ἑνότητα αὐτῆς ταύτης τῆς καθ' Ὑμᾶς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ καὶ τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐν τῷ συνόλῳ αὐτῆς.

Ὡς γνωστὸν καὶ ἐπιμεμαρτυρημένον ἱστορικῶς καὶ μέχρι τῆς σήμερον, ἡ Μήτηρ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία περιβάλλει ἀνέκαθεν διὰ τιμῆς καὶ ἀγάπης τοὺς κατὰ καιροὺς ἐπὶ κεφαλῆς καὶ τοὺς Ἱεράρχας τῆς καθ' Ὑμᾶς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας, μετὰ στοργῆς δὲ καὶ γνησίας μητρικῆς ἀγάπης τὸν εὐσεβῆ Ἑλληνικὸν Λαόν, τὸν ὁποῖον αὕτη, ἡ Κωνσταντινουπολῖτις Ἐκκλησία, ἐγαλούχησεν εἰς τὰ νάματα τῆς ἀμωμήτου ἡμῶν Ὀρθοδόξου πίστεως, εἰς ἣν ἐτήρησε τοῦτον ἐν καιροῖς δισέκτοις καὶ χαλεποῖς διὰ τὸ ἡμέτερον εὐσεβὲς Γένος, ὀρθοτομοῦσα τὸν λόγον τῆς ἀληθείας. Ἡ ἐκκλησιαστική, ἔτι δὲ καὶ ἡ θύραθεν ἱστορία, μαρτυροῦσιν ἀψευδῶς περὶ τῆς καὶ ἐν τῷ τομεῖ τούτῳ τῆς κυρίας καὶ καιρίας εὐθύνης τοῦ Ἁγιωτάτου Ἀποστολικοῦ καὶ Πατριαρχικοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου θυσιαστικῆς προσφορᾶς αὐτοῦ, εὐρύτερον μὲν ἐν τῷ στερεώματι τῆς Ἁγίας Ὀρθοδόξου ἡμῶν Ἐκκλησίας, ἰδιαιτέρως δέ, ἐν καυχήσει ὁμολογοῦμεν καὶ ἡμεῖς, πρὸς τὸν ὁμαίμονα Ὀρθόδοξον Ἑλληνικὸν Λαόν.

Τῆς ὀφειλετικῆς ταύτης προσφορᾶς τοῦ καθ' ἡμᾶς Θρόνου οὔσης ἀποδεδειγμένης καὶ ἐκτιμωμένης ὑπ' αὐτοῦ τούτου τοῦ ἀνέκαθεν ἀφωσιωμένου τῇ Μητρὶ αὐτοῦ Ἐκκλησίᾳ εὐσεβοῦς Ἑλληνικοῦ Λαοῦ, ἀλλὰ καὶ ὑπὸ τῶν ἀοιδίμων Προκατόχων Ὑμῶν, τῶν Ἱεραρχῶν καὶ τοῦ κλήρου αὐτοῦ, ἰδίᾳ ἀπὸ τοῦ ἔτους 1850 μέχρι τῆς σήμερον, ἔνιαι γνωσταὶ ἡμῖν τε καὶ Ὑμῖν ἐνέργειαι εἰς βάρος τοῦ κύρους τοῦ πανιέρου θεσμοῦ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἀτυχῶς ὁσημέραι αὐξανόμεναι, τείνουσι, θὰ συμφωνήσῃ ἀσφαλῶς καὶ ἡ Ὑμετέρα Μακαριότης καὶ ἡ περὶ Αὐτὴν Ἱερὰ Σύνοδος τῆς καθ' Ἑλλάδα Ἐκκλησίας, ἵνα δημιουργήσωσι κρίσιν εἰς τούς κόλπους τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν Ἐκκλησίας, μὴ δυναμένην ἴσως ἐν τῷ μέλλοντι ἀκινδύνως νὰ ἀντιμετωπισθῇ καὶ ἐλεγχθῇ, ἐὰν μὴ ἀπὸ τοῦδε ληφθῶσιν αἱ προσήκουσαι ἀποφάσεις, ἐκκλησιαστικαὶ καὶ ποιμαντικαί, πρὸς ἀντιμετώπισιν τῶν τάσεων τούτων.

Ὁμολογοῦμεν ὅτι μεγάλως ἀπασχολοῦσι τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν, πεποίθαμεν δὲ καὶ τὴν Ὑμετέραν, αἱ κινήσεις καὶ ἐκδηλώσεις ὁμαδοποιημένων προσώπων, εὐτυχῶς, τό γε νῦν, μικρᾶς ἐμβελείας, στόχον ἔχουσαι τὴν ἀμφισβήτησιν καὶ τὴν κριτικὴν ἀποφάσεων πανορθοδόξως ληφθεισῶν, συμφωνούσης καὶ προσεπικυρούσης καὶ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, περὶ συμμετοχῆς τῆς ὅλης Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἰς τοὺς διεξαγομένους μετὰ τῶν ἑτεροδόξων διμερεῖς καὶ πολυμερεῖς Θεολογικοὺς Διαλόγους καὶ τὰς διαχριστιανικὰς συναντήσεις ἐν τῷ Παγκοσμίῳ Συμβουλίῳ Ἐκκλησιῶν, τῷ Συμβουλίῳ Εὐρωπαϊκῶν Ἐκκλησιῶν καὶ ἄλλοις παρεμφερέσι διαχριστιανικοῖς ὀργανισμοῖς. Αἱ κινήσεις καὶ ἐκδηλώσεις αὗται, περιωρισμέναι καὶ ἀμελητέαι ἴσως κατ' ἀρχήν, ἔλαβον προσφάτως ἀπαραδέκτους διαστάσεις, ὡς συνέβη, μεταξὺ ἄλλων, καὶ ἔν τινι Ἱερᾷ Μητροπόλει τῆς Ἁγιωτάτης Ὑμῶν Ἐκκλησίας ἐν ὀργανωθείσῃ ὑπὸ τοῦ οἰκείου Μητροπολίτου λαϊκῇ συνάξει, οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ κατὰ τὴν Θείαν Λειτουργίαν τῆς Κυριακῆς τῆς Ὀρθοδοξίας διὰ τῆς ἐκφωνήσεως ὑπὸ τοῦ ἰδίου Μητροπολίτου "ἀναθεματισμῶν" κατὰ ἑτεροδόξων καὶ ἀλλοθρήσκων, ὡς καὶ πάντων τῶν μετεχόντων εἰς τὴν λεγομένην Οἰκουμενικὴν Κίνησιν. Αἱ τοιαῦται ἐκδηλώσεις δὲν δύναται νὰ ὑποτιμῶνται ἢ νὰ τιμῶνται διὰ τῆς ἐνεργοῦ παρουσίας καὶ συμμετοχῆς καὶ Ἱεραρχῶν τῆς καθ' Ὑμᾶς Ἐκκλησίας, δυστυχῶς δέ, μετὰ λύπης σημειοῦμεν, καὶ ἐκπροσώπων τῆς Ὑμετέρας Μακαριότητος, καθ' ὅτι ἐκφράζονται ἐν αὐταῖς θέσεις καὶ ἀπόψεις στρεφόμεναι κατὰ τῆς ἡγεσίας τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καὶ τῶν συνοδικῶς εἰλημμένων ἀποφάσεων αὐτῶν, ἀλλὰ καὶ ἐσχάτως διὰ πρώτην φορὰν καὶ κατὰ αὐτοῦ τοῦ πανιέρου θεσμοῦ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τοῦ διὰ τοῦ παραδείγματος καὶ τῆς θυσιαστικῆς μαρτυρίας καὶ τῶν ἀνὰ τοὺς αἰῶνας ἀγώνων αὐτοῦ ὑπάρξαντος καὶ ὑπάρχοντος κήρυκος, προασπιστοῦ καὶ φύλακος τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν πίστεως καὶ μαρτυρίας καὶ τῆς κανονικῆς τάξεως ἐν τῇ Ἁγιωτάτῃ ἡμῶν Ἐκκλησία.

Μετ' εὐλόγου ἐκπλήξεως διὰ τὰς ἀποδιδομένας κατὰ τὰς ἐν λόγῳ ἐκδηλώσεις μονομερεῖς καὶ ἐπιλεκτικὰς ἀναφορὰς καὶ ἑρμηνείας, κατὰ τῆς Ὀρθοδόξου μαρτυρίας τῆς καθ' ἡμᾶς πρωτοθρόνου Ἐκκλησίας καὶ τῆς συμμετοχῆς αὐτῆς εἰς τὰς ἐν λόγῳ διεκκλησιαστικὰς καὶ διαχριστριανικὰς συναντήσεις, ἐπὶ τῷ τέλει τῆς ἐκπληρώσεως, ἄνευ οὐδεμιᾶς ὑποχωρήσεως ἐκ τῶν καιρίων τῆς ἀμωμήτου ἡμῶν Ὀρθοδόξου πίστεως, τῆς ἐντολῆς τοῦ καλέσαντος τοὺς πάντας καὶ μάλιστα τοὺς Χριστιανοὺς εἰς ἑνότητα (πρβλ. Ἰωάν. ιζ΄ 11), ὑπογραμμίζομεν, καὶ πάλιν, λόγῳ τῆς σοβαρότητος τοῦ θέματος, καὶ τὰς ἐκ τῶν τοιούτων εὐρυτέρων ἐνεργειῶν ὀδυνηρὰς συνεπείας δι' αὐτὴν ταύτην τὴν Ἁγιωτάτην Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος, ἀλλὰ καὶ διὰ σύνολον τὴν Ἁγίαν ἡμῶν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν καὶ τὰς διορθοδόξους σχέσεις.

Ἡ καθ' Ὑμᾶς Ἁγιωτάτη Ἐκκλησία, Μακαριώτατε Ἀδελφέ, συνῳδὰ καὶ ταῖς προβλεπομέναις ἐν τῷ Ἱδρυτικῷ τῆς Αὐτοκεφαλίας αὐτῆς Τόμῳ δεσμεύσεσιν αὐτῆς, ἱστορικῶς ἀνέκαθεν συνεπορεύθη μετὰ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἐν πᾶσι τοῖς κατὰ καιροὺς ἀναφυομένοις εὐρυτέροις καὶ γενικωτέροις ἐκκλησιαστικοῖς ζητήμασι, διορθοδόξοις, διαχριστιανικοῖς καὶ ἄλλοις, συμμετέσχε δὲ μάλιστα εἰς τὰς θεωρηθείσας καὶ ὁμοφώνως πανορθοδόξως ληφθείσας ἀποφάσεις περὶ συμμετοχῆς εἰς τοὺς ἐν λόγῳ διαλόγους καὶ ἐν γένει εἰς τὴν λεγομένην Οἰκουμενικὴν Κίνησιν.

Δὲν θὰ ἠθέλομεν νὰ ἀναφερθῶμεν συγκεκριμένως εἰς τὰς ὑπολανθανούσας μέχρι σήμερον καὶ ἐν τοῖς παρασκηνίοις, ἐν πολλοῖς, δρώσας εἰρημένας κινήσεις, αἵτινες ἀσφαλῶς τελοῦν ἐν γνώσει τῆς Ὑμετέρας Μακαριότητος καὶ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἐκ τῶν ὀργανουμένων ἐν τοῖς ὁρίοις τῶν διαφόρων Ἱερῶν Μητροπόλεων συγκεντρώσεων, ἀλλὰ καὶ ἐκ τοῦ ἠλεκτρονικοῦ καὶ εὐρύτερον ἐκκλησιαστικοῦ καὶ θύραθεν τύπου καὶ τῶν μέσων γενικῆς ἐνημερώσεως. Ἁπλῶς ὀφειλετικῶς ἐπισημαίνομεν τὸν ὑφιστάμενον σοβαρὸν κίνδυνον ἐκ τῶν συνεπειῶν τῶν ἐκδηλώσεων τούτων καὶ τῶν ἐκφραζομένων καὶ διατυπουμένων προφορικῶς καὶ ἐγγράφως οὐχὶ ὑγιῶν Ὀρθοδόξων θέσεων καὶ ὑπογραμμίζομεν τὴν εὐθύνην καὶ τὸ χρέος ἡμῶν, τῶν ταχθέντων ὑπὸ τῆς Θείας Προνοίας Ποιμένων καὶ ταγῶν τοῦ Ὀρθοδόξου λαοῦ τοῦ Θεοῦ ἐν τοῖς ὁρίοις ἑκάστης ἀδελφῆς αὐτοκεφάλου καὶ αὐτονόμου Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, πρὸς διατήρησιν τῆς ἑνότητος αὐτῆς καὶ τῆς μὴ δημιουργίας περαιτέρω διασπαστικῶν ἑστιῶν, ἐγκυμονουσῶν, ὡς εἰκός, ἀπροβλέπτους συνεπείας.

Μετ' ἀγωνίας δὲ σημειοῦμεν ὅτι ἡ ἀνοχὴ τῶν τοιούτων ἐνεργειῶν ὑπὸ τῆς ἡγεσίας τῶν Ἐκκλησιῶν ὑπερβαίνει τὰ τυπικὰ ὅρια ἑνὸς μονοσημάντου ζητήματος καὶ ἀξιολογεῖται ὡς πολυσήμαντον οὐσιαστικὸν ζήτημα διὰ τὴν εὔρυθμον λειτουργίαν τῆς κανονικῆς τάξεως ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ, δυνάμενον νὰ ἐπιφέρῃ σύγχυσιν καὶ ἀναταραχὴν ἐν τῷ πληρώματι αὐτῆς. Ὑπὸ τὴν ἔννοιαν ταύτην ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία, ἐν τῇ ὀφειλετικῇ μερίμνῃ αὐτῆς διὰ τὴν προστασίαν τοῦ τε γράμματος καὶ τοῦ πνεύματος τῆς Ὀρθοδόξου παραδόσεως καὶ διὰ τὴν εὐστάθειαν καὶ ἑνότητα τῶν κατὰ τόπους Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, ἠξιολόγησε τὸ ζήτημα τοῦτο ἐπὶ τῇ βάσει τῶν ὁμοφώνων πανορθοδόξων ἀποφάσεων καὶ ἔκρινεν ὅτι θὰ ἔδει ὅπως ἑκάστη Ἐκκλησία τοποθετῆται μετὰ τῆς ἐπιβαλλομένης εὐθύνης καὶ τοῦ χρέους αὐτῆς ἔναντι τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, πρὸς διατήρησιν ἀκλονήτου τῆς ἐμπιστοσύνης αὐτοῦ ἔναντι τῶν ποιμένων αὐτοῦ.

Μακαριώτατε,

Γνωρίζοντες τὰ ἀνωτέρω ὀφειλετικῶς τῇ Ὑμετέρᾳ Μακαριότητι καὶ τῇ κατ' Αὐτὴν Ἁγιωτάτη καθ' Ἑλλάδα Ἐκκλησία, παρακαλοῦμεν Ὑμᾶς ἀδελφικῶς, ἐξ ὁμοφώνου Συνοδικῆς ἀποφάσεως, ὅπως ἐν τῇ διακρινούσῃ τὴν Ὑμετέραν Ἐκκλησίαν συνεπείᾳ εἰς τὰς ἑκάστοτε λαμβανομένας πανορθοδόξους ἀποφάσεις καὶ ἐνεργείας, ὀφειλετικῶς ὡς θυγάτηρ τὸ πάλαι καὶ νῦν προσφιλεστάτη Ἀδελφὴ Ἐκκλησία, ἔχουσα ὑπ' ὄψει τὰ ἀνωτέρω περὶ τῶν ἐν πάσῃ ἁδρότητι περιγραφεισῶν ἐν λόγῳ κινήσεων καὶ τὰς ἐξ αὐτῶν προβλεπομένας οὐχὶ εὐχαρίστους συνεπείας, τοποθετηθῆτε συνοδικῶς ἐπὶ τούτῳ καὶ ἀπορρίψητε καὶ καταδικάσητε ταύτας ἐπισήμως ὡς ἀνεδαφικὰς καὶ ἐπικινδύνους, λάβητε δὲ καὶ ὡς ἐκκλησιαστικὸν σῶμα τὰς προσήκουσας ἀποφάσεις πρὸς εὐρυτέραν καταδίκην καὶ ἀπόρριψιν τῶν ἐνεργειῶν τούτων καὶ τῶν ἐκφραζομένων ἀστηρίκτων ἐν πολλοῖς, ἀνορθοδόξων καὶ ἐρχομένων εἰς ἀντίθεσιν πρὸς τὰς συνοδικὰς ἀποφάσεις τῶν Ἁγιωτάτων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν θέσεων τῶν ἐν λόγῳ ὁμάδων.

Οὕτως, ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία, σταθμίζουσα τὰς ὀδυνηρὰς συνεπείας διὰ τὴν ἐσωτερικὴν ἑνότητα τῆς καθ' Ὑμᾶς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας καὶ εὐρύτερον τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐπιφυλάσσεται, μετὰ τὴν ἀναμενομένην ἀπόκρισιν καὶ ἐπίσημον τοποθέτησιν τῆς Ὑμετέρας Ἐκκλησίας, ἵνα ὀφειλετικῶς προβῇ καὶ αὕτη εἰς τὰς δεούσας πανορθοδόξους ἐνεργείας διὰ τὴν ἔγκαιρον πρόληψιν ἐπαπειλουμένων ἀπευκταίων καταστάσεων.

Ἐπὶ δὲ τούτοις, ἐν ἀναμονῇ τῆς ἀποκρίσεως τῆς Ὑμετέρας Μακαριότητος, περιπτυσσόμεθα Αὐτὴν ἀδελφικῶς μετὰ βαθείας καὶ ἀναλλοιώτου ἀδελφικῆς ἀγάπης καὶ πάσης τιμῆς.

‚βιβ’ Μαρτίου ις’
Τῆς Ὑμετέρας σεβασμίας Μακαριότητος
ἀγαπητός ἐν Χριστῷ ἀδελφός

Βαρυσήμαντη επιστολή Καθηγητών ΑΠΘ για τους "αντιρρησίες" των διαλόγων


Προς την Ι. Σύνοδο
της Εκκλησίας της Ελλάδος
Ι. Γενναδίου 14,
115 21 Αθήνα
Θεσσαλονίκη, 29 Μαρτίου 2012

"προσέχετε ἑαυτοῖς καὶ παντὶ τῷ ποιμνίῳ
ἐν ᾧ ὑμᾶς τὸ πνεῦμα τὸ ἅγιον ἔθετο ἐπισκόπους ποιμαίνειν τὴν ἐκκλησίαν τοῦ θεοῦ,
ἣν περιεποιήσατο διὰ τοῦ αἵματος τοῦ ἰδίου".
Πρ 20,28

Μακαριώτατε άγιε Πρόεδρε,
Σεβασμιώτατοι,
Από μακρού χρόνου η ακαδημαϊκή κοινότητα παρακολουθεί την εξέλιξη μιας ιδιοτύπου διαμάχης, η οποία αφορά στην θέση της διοικήσεως της Εκκλησίας της Ελλάδος στους διαχριστιανικούς και διαθρησκειακούς διαλόγους και τους οργανισμούς όπου αυτοί διεξάγονται. Οι περισσότεροι εξ ημών έχουμε συμμετάσχει στο παρελθόν και εξακολουθούμε να συμμετέχουμε στους επιστημονικούς αυτούς διαλόγους, εκπροσωπούντες είτε την Εκκλησία της Ελλάδος είτε το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τις άλλες παλαίφατες εκκλησιαστικές διοικήσεις. Για τα αποτελέσματά τους υποβάλλεται λεπτομερής απολογισμός στις αρμόδιες συνοδικές επιτροπές, όπου οι Σεβ. Ιεράρχες έχουν την δυνατότητα να ενημερωθούν διεξοδικώς για την πρόοδο αυτών των κινήσεων.
Η Εκκλησία της Ελλάδος, ακολουθώντας τον τύπο της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, αποφάσισε συνοδικώς, ήδη από το πρώτο μισό του παρελθόντος αιώνος, να αποστείλει αντιπροσώπους της στους οργανισμούς διαχριστιανικού και διαθρησκειακού διαλόγου. Η αποστολική τεκμηρίωση της δια του διαλόγου μαρτυρίας της αληθείας παρείχε πλήρη εχέγγυα για την ορθότητα της συμμετοχής της ενώ, συνάμα, η σύγχρονη απαρχή της διαχριστιανικής προσεγγίσεως με τις εγκύκλιες αποφάσεις της Ι. Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου των ετών 1902 και 1904 επιβεβαίωνε την θέση της Ορθοδόξου Εκκλησίας ως υπευθύνου για την ενότητα του χριστιανικού κόσμου. Για εκείνους δε που θα επιζητούσαν την περαιτέρω αγιολογική τεκμηρίωση της συγχρόνου διαχριστιανικής κινήσεως, αυτή ευρίσκεται εις το έργο του Αγίου Φιλαρέτου, Μητροπολίτου Μόσχας, ο οποίος έγραψε περί τα μέσα του 19ου αιώνος δια την ανάγκη θεραπείας των τραυμάτων του εκκλησιαστικού σώματος, την δυνατότητα επανενώσεως της διηρημένης χριστιανοσύνης και την κοινή χριστολογική πεποίθηση που διατηρούν μετά της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας οι αποσχισθέντες κλάδοι της. Ως αποφθεγματικώς διετύπωσε τούτο ο Άγιος Νεκτάριος, Μητροπολίτης Πενταπόλεως: «τὸ δόγμα δεν καταπολεμεῖ τὴν ἀγάπην• ἡ δὲ ἀγάπη χαρίζεται τῷ δόγματι».
Ενώ, όμως, η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος έχει ενθέρμως ταχθεί υπέρ της συμμετοχής στον οικουμενικό και διαθρησκειακό διάλογο, παρατηρούμε ότι ορισμένα μέλη της προβαίνουν σε πράξεις που υποσκάπτουν όχι μόνον την πορεία αυτών των διαλόγων, αλλά, ακόμη, και αυτήν την διορθόδοξο ενότητα δημιουργώντας προϋποθέσεις σχίσματος εντός της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η ανησυχία μας εδράζεται στο γεγονός ότι η Ι. Σύνοδος έως στιγμής δεν ήλεγξε τα μέλη της, Ιεράρχες, για την άτοπη και αντισυνοδική συμπεριφορά τους. Η στάση αυτή της Ι. Συνόδου μας αναγκάζει να αποστείλουμε την παρούσα επιστολή δια της οποίας θέτουμε προς το σεπτό σώμα της Ι. Συνόδου της Ιεραρχίας τις ακόλουθες παρατηρήσεις και ερωτήσεις.
Από μέλος της Ιεραρχίας, τον Σεβ. Μητροπολίτη Πειραιώς κ. Σεραφείμ, την Κυριακή της Ορθοδοξίας του τρέχοντος έτους ανεγνώσθησαν «νέα αναθέματα» εναντίον του πάπα Ρώμης Βενεδίκτου ΙΣΤ΄ «καὶ τοῖς αὐτῷ κοινωνοῦσι». Αναρωτιόμαστε, εάν η Εκκλησία της Ελλάδος τηρεί διαφορετική στάση από αυτήν του Οικουμενικού Πατριαρχείου, το οποίο δια συνοδικής αποφάσεως εν έτει 1965 ήρε το ανάθεμα του 1054 που είχε εξαπολύσει ο πατριάρχης Μιχαήλ Α΄ εναντίον των απεσταλμένων του πάπα Λέοντος Θ΄. Διότι, αποτελεί λογική ανακολουθία να αναθεματίζονται ο σημερινός πάπας Ρώμης «καὶ οἱ αὐτῷ κοινωνοῦντες» από έναν Επίσκοπο, και μάλιστα την ίδια στιγμή που επισήμως η Σύνοδος, στην οποία ανήκει, βρίσκεται σε θεολογικό διάλογο μαζί τους. Το αυτό ισχύει και για τους μύδρους του Σεβ. Πειραιώς κατά των Διαμαρτυρομένων, τους οποίους «συνανεθεμάτισε», παραβλέποντας πως για τέσσερεις και πλέον αιώνες ουδεμία Σύνοδος Ορθοδόξων θεώρησε σκόπιμο να προβεί σε ανάλογη ενέργεια. Οι πανορθόδοξες αποφάσεις επί του διαχριστιανικού διαλόγου οφείλουν να αποτελούν τον κανονικό οδηγό και την βακτηρία των ποιμένων της Εκκλησίας και όχι να διαβάλλονται και να καταστρατηγούνται από αυτούς.
Ο ίδιος Ιεράρχης, επίσης, έχει λάβει ως συνήθεια να καθυβρίζει σκαιώς την μουσουλμανική και την ιουδαϊκή θρησκεία μαζί με τους λειτουργούς και τους πιστούς τους. Αδυνατούμε να διακρίνουμε ή, έστω, να εικάσουμε ποιο είναι το πνευματικό ή ποιμαντικό όφελος από αυτή την απρόκλητη, βίαιη καταφορά ενός Επισκόπου εναντίον ανθρώπων διαφορετικού θρησκεύματος. Ταυτοχρόνως, μας προβληματίζει σοβαρά η εικόνα της Εκκλησίας της Ελλάδος και των ποιμένων της που εκπέμπεται στο εσωτερικό και το εξωτερικό της χώρας εξαιτίας αυτών των ενεργειών, και πολλοί από εμάς γινόμαστε κοινωνοί της απορίας και της αγανακτήσεως που αυτές εγείρουν. Είναι, άραγε, δύσκολο να αντιληφθεί κάποιος την ζημία και την δυσχέρεια που προκαλεί η προαναφερθείσα νοοτροπία και συμπεριφορά στα παλαίφατα Πατριαρχεία, των οποίων άπασες οι καθέδρες ευρίσκονται σε κράτη με μουσουλμανική ή ιουδαϊκή πλειονότητα; Δεν πείθουμε διά των ύβρεων για την ευαγγελική αλήθεια, ειδικώς όταν η αλήθειά μας εκπορεύεται από τον Θεό της ειρήνης, ο οποίος όρισε ως τύπο και τόπο Του τους Επισκόπους και «λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει, πάσχων οὐκ ἠπείλει». Σε αυτό το σημείο κρίνουμε αναγκαίο η Ι. Σύνοδος να απαντήσει εάν δέχεται εκβιασμούς ή παρεμβάσεις από οποιοδήποτε ξένο θρησκευτικό κέντρο, όπως σαφώς κατήγγειλε ο ως άνω αναφερόμενος Ιεράρχης.
Συνωδά προς τον Μητροπολίτη Πειραιώς, και ο συνώνυμός του, Σεβ. Μητροπολίτης Κυθήρων, καταφέρεται, όπως και ο πρώτος, εναντίον του Πατριαρχείου Σερβίας κατηγορώντας το για κακοδικία (χάριν συμφερόντων ή απωλείας της Ορθοδόξου συνειδήσεως) στην περίπτωση του καθηρημένου πρώην Ράσκας, μοναχού Αρτεμίου, τον οποίο, μάλιστα, αμφότεροι οι προαναφερθέντες επίσκοποι της Εκκλησίας της Ελλάδος χαρακτηρίζουν «κανονικό Επίσκοπο», «ομολογητή» και «άγιο». Τα ερωτήματα που αναφύονται, εν προκειμένω, είναι προφανή: Υφίσταται, Μακαριώτατε, κοινωνία των ως άνω Μητροπολιτών της ελλαδικής διοικήσεως με έναν εγνωσμένα σχισματικό πρώην Επίσκοπο; Αρνείται η Ι. Σύνοδος της Ε.τ.Ε. την δικαιοδοσία και την κρίση των συνοδικών οργάνων της αδελφής Αυτοκεφάλου Εκκλησίας; Θεωρούμε κανονικώς και εκκλησιολογικώς απαράδεκτο Επίσκοποι αλλοτρίας Αυτοκεφάλου διοικήσεως να συνάπτουν κανονική κοινωνία με σχισματικούς, οι οποίοι δρουν εις βάρος της τοπικής Ορθοδόξου Εκκλησίας. Το ίδιο απαράδεκτο θα θεωρούσαμε το να υποστηρίξουν και να κοινωνήσουν Επίσκοποι άλλης Ορθοδόξου Εκκλησίας με τους εν Ελλάδι σχισματικούς. Εκτός και εάν για τους Σεβασμιωτάτους υφίστανται δύο μέτρα και δύο σταθμά: «ανάθεμα» για τους σχισματικούς της Δύσεως και «κοινωνία» με τους σχισματικούς των Βαλκανίων.
Γνωρίζουμε ότι ικανός αριθμός Ιεραρχών έχει εκφράσει τις ανησυχίες του και αιτηθεί την σύγκληση της Ι. Συνόδου προκειμένου να επιβεβαιωθεί εκ νέου ή να επανακαθορισθεί η στάση της Ε.τ.Ε. έναντι του διαχριστιανικού και διαθρησκειακού διαλόγου και της Οικουμενικής κινήσεως. Ως μέλη της Εκκλησίας και θεράποντες της ιεράς επιστήμης της Θεολογίας θέτουμε υπ’ όψιν του σεπτού Σώματος της Ιεραρχίας και τις δικές μας παρατηρήσεις και ερωτήσεις. Μια σαφής συνοδική απαντητική διαγνώμη επί του θέματος είμαστε βέβαιοι ότι θα αποκαταστήσει την αξιοπιστία της ορθοδόξου μαρτυρίας στον κόσμο.


Μετά βαθυτάτου σεβασμού
Ευαγγελία Αμοιρίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια
Χρήστος Αραμπατζής, Επίκουρος Καθηγητής
Χαράλαμπος Ατματζίδης, Επίκουρος Καθηγητής
Διονύσιος Βαλαής, Επίκουρος Καθηγητής
Πέτρος Βασιλειάδης, Καθηγητής
Μόσχος Γκουτζιούδης, Λέκτορας
Ηλίας Ευαγγέλου, Επίκουρος Καθηγητής
Αγγελική Ζιάκα, Επίκουρη Καθηγήτρια
Φώτιος Ιωαννίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής
Δημήτριος Καϊμάκης, Καθηγητής
Ιωάννης Καραβιδόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής
Άννα Κόλτσιου – Νικήτα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια
Δήμητρα Κούκουρα, Καθηγήτρια
Αντωνία Κυριατζή, Λέκτορας
Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, Καθηγητής
Νικόλαος Μαγγιώρος, Επίκουρος Καθηγητής
Γεώργιος Μαρτζέλος, Καθηγητής
Βασιλική Μητροπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια
Ιωάννης Μούρτζιος, Αναπληρωτής Καθηγητής
Παναγιώτης Παχής, Καθηγητής
Ιωάννης Πέτρου, Καθηγητής
Παναγιώτης Σκαλτσής, Αναπληρωτής Καθηγητής
π. Ιωάννης Σκιαδαρέσης, Επίκουρος Καθηγητής
Χρυσόστομος Σταμούλης, Καθηγητής
Χρήστος Τσιρώνης, Επίκουρος Καθηγητής
Στυλιανός Τσομπανίδης, Επίκουρος Καθηγητής
Παναγιώτης Υφαντής, Επίκουρος Καθηγητής
Γλυκερία Χατζούλη, Επίκουρη Καθηγήτρια

Ο ΑΚΑΘΙΣΤΟΣ ΥΜΝΟΣ του Ιωάννου Φουντούλη


Στην επίσημη λειτουργική γλώσσα η ακολουθία αυτή ονομάζεται «Ακάθιστος Ύμνος» ή μονολεκτικά «Ακάθιστος» από την ορθία στάση, που τηρούσαν οι πιστοί καθ’ όλη τη διάρκεια της ψαλμωδίας της. Έτσι και με τα λόγια και με τη στάση του σώματος εκφράζεται η τιμή, η ιδιαίτερη ευλάβεια, η ευχαριστία προς εκείνη, προς την οποία απευθύνουμε τους χαιρετισμούς μας.

Είναι δε η ακολουθία αυτή στη σημερινή λειτουργική μας πράξη εντεταγμένη στο λειτουργικό πλαίσιο της ακολουθίας του μικρού αποδείπνου, όπως ακριβώς τελέσθηκε απόψε. Έτσι γίνεται κάθε Παρασκευή στις τέσσερις πρώτες εβδομάδες των Νηστειών, ακόμα και την Παρασκευή της Ε' Εβδομάδος, που μετά την τμηματική στις τέσσερις πρώτες εβδομάδες ψαλμωδία του, ανακεφαλαιώνεται ολόκληρος ο ύμνος. Στα μοναστήρια, αλλά και στη σημερινή ενοριακή πράξη και παλαιότερα κατά τα διάφορα Τυπικά, έχουμε και αλλά λειτουργικά πλαίσια για την ψαλμωδία του ύμνου: την ακολουθία του όρθρου, του εσπερινού, της παννυχίδος ή μιας ιδιόρρυθμης Θεομητορικής Κωνσταντινουπολιτικής ακολουθίας, την «πρεσβεία». Σ’ όλες αυτές τις περιπτώσεις σ’ ένα ορισμένο σημείο της κοινής ακολουθίας γίνεται μια παρεμβολή. Ψάλλεται ο κανών της Θεοτόκου και ολόκληρο ή τμηματικά το κοντάκιο και οι οίκοι του Ακάθιστου.

Θα παρατρέξωμε το διαφιλονικούμενο, εξ’ άλλου, θέμα του χρόνου της συντάξεως και του ποιητού του Ακάθιστου. Πολλοί φέρονται ως ποιηταί του: ο Ρωμανός ο Μελωδός, ο Γεώργιος Πισίδης, οι πατριάρχαι της Κωνσταντινουπόλεως Σέργιος, Γερμανός ο Α΄, ο Ιερός Φώτιος, ο Γεώργιος Νικομήδειας (Σικελιώτης), ποιηταί που έζησαν από τον Ζ΄ μέχρι τον Θ΄ αιώνα. Η παράδοσις παρουσιάζει μεγάλη αστάθεια και οι νεώτεροι μελετηταί, στηριζόμενοι στις λίγες εσωτερικές ενδείξεις που υπάρχουν στο κείμενο, άλλοι προτιμούν τον ένα και άλλοι τον άλλο από τους φερομένους ως ποιητάς του. Ένα ιστορικό γεγονός, με το οποίο συνεδέθη από την παράδοσι η ψαλμωδία του Ακάθιστου, θα μπορούσε να μας προσανατολίση κάπως στην αναζήτησί μας: Η επί του αυτοκράτορος Ηρακλείου πολιορκία και η θαυμαστή σωτηρία της Κωνσταντινουπόλεως την 8η Αυγούστου του έτους 626. Κατά το Συναξάριο μετά την λύσι της πολιορκίας εψάλη ο ύμνος αυτός στον ναό της Θεοτόκου των Βλαχερνών, ως δοξολογία και ευχαριστία για την σωτηρία, που απεδόθη στην θαυματουργική δύναμι της Θεοτόκου, της προστάτιδας της Πόλεως. Πατριάρχης τότε ήτο ο Σέργιος, που πρωτοστάτησε στους αγώνας για την άμυνα. Εύκολο ήταν να θεωρηθη και ποιητής του ύμνου, αν και ούτε ως υμνογράφος μας είναι γνωστός, ούτε και ορθόδοξος ήτο. Εξ’ άλλου ο ύμνος θα έπρεπε να ήταν παλαιότερος, γιατί αν ήταν γραμμένος για την σωτηρία της Πόλεως δεν θα ήταν δυνατόν παρά ρητώς να κάμνη λόγο γι’ αυτήν και όχι να αναφέρεται σε άλλα θέματα, όπως θα ιδούμε πιο κάτω. Η ψαλμωδία όμως του Ακάθιστου συνδέεται από τις ιστορικές πηγές και με άλλα παρόμοια γεγονότα: τις πολιορκίες και την σωτηρία της Κωνσταντινουπόλεως επί Κωνσταντίνου του Πωγωνάτου (673), επί Λέοντος του Ισαύρου (717-718) και επί Μιχαήλ Γ΄ (860).

Όποιος όμως και αν ήταν ο ποιητής και με οποιοδήποτε ιστορικό γεγονός από τα ανωτέρω και αν συνεδέθη πρωταρχικά, ένα είναι το αναμφισβήτητο στοιχείο, που μας δίδουν οι σχετικές πηγές, ότι ο ύμνος εψάλλετο ως ευχαριστήριος ωδή προς την υπέρμαχο στρατηγό του Βυζαντινού κράτους κατά τις ευχαριστήριες παννυχίδες που ετελούντο εις ανάμνησιν των ανωτέρω γεγονότων. Κατά την παρατήρησι του συναξαριστού ο ύμνος λέγεται «Ακάθιστος», γιατί τότε κατά την σωτηρία της Πόλεως και έκτοτε μέχρι σήμερα, όταν οι, οίκοι του ύμνου αυτού εψάλλοντο, «ορθοί πάντες» τους ήκουαν εις ένδειξιν ευχαριστίας προς την Θεοτόκο, ενώ στους οίκους των άλλων κοντακίων «εξ έθους» εκάθηντο.

Γιατί όμως ψάλλεται κατά την Μεγάλη Τεσσαρακοστή; Οι λύσεις των ανωτέρω πολιορκιών δεν συνέπεσαν κατ’ αυτήν. Στις 8 Αυγούστου ελύθη η πολιορκία επί Ηρακλείου, τον Σεπτέμβριο η επί Πωγωνάτου, στις 16 Αυγούστου εωρτάζετο η ανάμνησις της σωτηρίας της Πόλεως επί Λέοντος Ισαύρου και στις 18 Ιουνίου ελύθη η πολιορκία επί Μιχαήλ του Γ΄. Με την Μεγάλη Τεσσαρακοστή συνεδέθη προφανώς εξ αιτίας ενός άλλου καθαρώς λειτουργικού λόγου: Μέσα στην περίοδο της Νηστείας εμπίπτει πάντοτε η μεγάλη εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Είναι η μόνη μεγάλη εορτή, που λόγω του πένθιμου χαρακτήρας της Τεσσαρακοστής, στερείται προεορτίων και μεθεόρτων. Αυτήν ακριβώς την έλλειψη έρχεται να κάλυψη η ψαλμωδία του Ακάθιστου, τμηματικώς κατά τα απόδειπνα των Παρασκευών και ολόκληρος κατά το Σάββατο της Ε΄ εβδομάδος. Το βράδυ της Παρασκευής ανήκει λειτουργικούς στο Σάββατο, ήμερα που μαζί με την Κυριακή είναι οι μόνες ήμερες των εβδομάδων των Νηστειών, κατά τις οποίες επιτρέπεται ο εορτασμός χαρμόσυνων γεγονότων, και στις όποιες, καθώς είδαμε, μετατίθενται οι εορτές της εβδομάδος. Καθ’ ωρισμένα Τυπικά ο Ακάθιστος εψάλλετο πέντε ήμερες προ της εορτής του Ευαγγελισμού και κατ’ άλλα τον όρθρο της ημέρας της εορτής. Ο Ακάθιστος ύμνος είναι το κοντάκιο του Ευαγγελισμού, ο ύμνος της σαρκώσεως του Λόγου του Θεού.

Όταν ο Ακάθιστος συνεδέθη με τα ιστορικά γεγονότα, που αναφέραμε, τότε συνετέθη νέο ειδικό προοίμιο, γεμάτο δοξολογία και ικεσία, το τόσο γνωστό «Τη ύπερμάχω». Στην υπέρμαχο στρατηγό, η πόλις της Θεοτόκου, που λυτρώθηκε χάρι σ’ αυτήν από τα δεινά, αναγράφει τα νικητήρια και παρακαλεί αυτήν που έχει την ακαταμάχητη δύναμι να την ελευθερώνη από τους ποικίλους κινδύνους για να την δοξολογή κράζοντας το: «Χαίρε, νύμφη ανύμφευτε». Ο ύμνος ψάλλεται και πάλι σε ήχο πλ. δ΄.

                                             «Τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια,

                                            ως λυτρωθείσα των δεινών, ευχαριστήρια

                                               αναγράφω σοι η Πόλις σου, Θεοτόκε·

                                             αλλ’ ως έχουσα το κράτος απροσμάχητον,

                                              εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον,

                                                                 ίνα κράζω σοι·

                                                      Χαίρε, νύμφη ανύμφευτε».



Πραγματοποιήθηκε η Ημερίδα Θεολόγων Δράμας


       Στον φιλόξενο αμφιθέατρο του 1ου ΕΠΑΛ Δράμας πραγματοποιήθηκε σήμερα 29.3.2012 η Ημερίδα Θεολόγων με θέμα:«Το Νέο Πρόγραμμα Σπουδών Θρησκευτικών στη σχολική πράξη ».

        Η κυρία Αφροδίτη Πολυχρονιάδου έμπειρη και ικανή εκπαιδευτικός του πιλοτικού Γυμνασίου Δοξάτου παρουσίασε εισήγηση με θέμα:"Τα υπέρ και τα κατά του Νέου Προγράμματος Σπουδών Θρησκευτικών (ΝΠΣΘ)" στην οποία ανέλυσε διεξοδικώς το νέο Πρόγραμμα Σπουδών Θρησκευτικών και την εμπειρία της από την πρώτη εφαρμογή του. Τα "υπέρ υπερέχουν των κατά" τόνισε με έμφαση, αναφέροντας χαρακτηριστικά σημεία του Προγράμματος με τα οποία αποδεικνύεται ότι η διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών γίνεται περισσότερο ευχάριστη και θετική για τους μαθητές, όταν χρησιμοποιούνται νέες μέθοδοι διδασκαλίας όπως προβλέπει το ΝΠΣΘ. Έτσι προάγεται η κριτική σκέψη και διευρύνονται οι ορίζοντες των διδασκομένων.
      Η κυρία Αναστασία Τέγου, πρωτοβουλιακή και εμπνευσμένη εκπαιδευτικός που διδάσκει στα ΕΠΑΛ Δράμας ανέλυσε την πολύ ενδιαφέρουσα πρωτότυπη έρευνα που πραγματοποίησε σε δείγμα 200 μαθητών σχετικά με τους Θεματικούς άξονες ενδιαφερόντων των μαθητών ΕΠΑΛ στο μάθημα των Θρησκευτικών. Τα στοιχεία της έρευνας της κατέδειξαν την θετική εικόνα των μαθητών ΕΠΑΛ για το μάθημά μας, αλλά και την αναγκαιότητα να διευρυνθεί και να εκσυγχρονισθεί η θεματολογία των διδακτικών βιβλίων.

       Η κυρία Ξανθή Αλμπανάκη, ταλαντούχος στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στην μαθησιακή διαδικασία παρουσίασε με παιδαγωγική ευαισθησία την χρήση εικόνας και ήχου, τονίζοντας τις εξαιρετικές δυνατότητες που έχουμε όταν διδάσκουμε εναλλακτικά το μάθημα των Θρησκευτικών.
      Ο Διευθυντής Δευτεροβάθμιας δρ Σπύρος Κιουλάνης, παρουσίασε το θέμα της παιδαγωγικής αξιοποίησης των ΤΠΕ στο μάθημα των Θρησκευτικών. Με την επιστημονική και παιδαγωγική κατάρτιση που τον διακρίνει τόνισε με βάση εκπαιδευτικό υλικό που ο ίδιος εκπόνησε, ότι στο σχολείο μπορεί να συνυπάρχουν αρμονικά οι νέες τεχνολογίες με την συμβατική μάθηση.
      Τέλος ο Σχολικός Σύμβουλος Αντώνιος Χατζόπουλος παρουσίασε την διαπολιτισμική διάσταση του Νέου Προγράμματος Σπουδών Θρησκευτικών. Τόνισε ότι το ΝΠΣΘ που κατηγορείται αδίκως, εμπνέεται από μία νέα φιλοσοφία που ανατρέπει τα σημερινά δεδομένα, ανοίγει το μάθημά μας προς τους άλλους πολιτισμούς και προσπαθεί να εξαλείψει -μεταξύ άλλων- το φαινόμενο του θρησκευτικού φανατισμού.

Πέμπτη 29 Μαρτίου 2012

Επιμορφωτικό Σεμινάριο κλάδου ΠΕ01 Θεολόγων ν.Ευρυτανίας

Δρ. Δημήτριος Φύκας
Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ01
Νομών : ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ, ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ & ΦΩΚΙΔΑΣ,
ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ & ΤΡΙΚΑΛΩΝ
Ταχ. Δ/νση: Κύπρου 85
Τ.Κ. - Πόλη: 351 00 - ΛΑΜΙΑ
Τηλ: 22310 - 28816
Fax: 22310 - 28816
Email: dfykas@sch.gr
grssfth@dide.fth.sch.gr


ΘΕΜΑ: « Επιμορφωτικό Σεμινάριο κλάδου ΠΕ01 - Θεολόγων Ν. Ευρυτανίας ».

 Σχετ: υπ’ αριθμ. Φ.15.2/1691/01-03-2012 απόφαση έγκρισης του κ.
Περιφερειακού Διευθυντή Εκπ/σης Στερεάς Ελλάδας.

 Σας γνωρίζουμε ότι την Παρασκευή 30 Μαρτίου 2012 και ώρα 11 : 30 π. μ. στην Αίθουσα Τελετών του Γενικού Λυκείου Καρπενησίου, θα πραγματοποιηθεί Επιμορφωτικό Σεμινάριο για τους Θεολόγους Καθηγητές των Σχολείων της Β/θμιας Εκπαίδευσης του Ν. Ευρυτανίας από τον Σχολικό Σύμβουλο των Θεολόγων Δρ. κ. Δημήτριο Φύκα, με θέμα:

 « Τα καινοτομικά στοιχεία του Νέου Προγράμματος Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών στο Νέο Σχολείο - Ανάπτυξη σχεδίου μαθήματος ».

 Παρακαλώ να διευκολύνετε τους Συναδέλφους Θεολόγους Εκπαιδευτικούς να το παρακολουθήσουν.

Ο Σχολικός Σύμβουλος
Δρ. Δημήτριος Φύκας

Έκθεση Ζωγραφικής Τούρκων και Ελλήνων εκπαιδευτικών - καλλιτεχνών


Περισσότεροι από 50 ζωγράφοι από την Κωνσταντινούπολη, μέλη του Συλλόγου Ζωγράφων Κωνσταντινούπολης Ressamlar Dernegi αλλά και Έλληνες εκπαιδευτικοί-καλλιτέχνες (ζωγραφική, αγιογραφία, φωτογραφία, καλλιτεχνικές τεχνοτροπίες) θα εκθέσουν τα έργα και τις δημιουργίες τους στην Έκθεση Ζωγραφικής που διοργανώνει το Γραφείο Πολιτιστικών Θεμάτων Δ.Δ.Ε. Δυτικής Θεσσαλονίκης με τη συνεργασία του δήμου Νεάπολης Συκεών.
Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή 1 Απριλίου, στις 6 μ.μ., στην Αίθουσα Τέχνης Νεάπολης (Ελ. Βενιζέλου 125), παρουσία όλων των συμμετεχόντων καλλιτεχνών.
Η Έκθεση θα διαρκέσει έως και την Τρίτη 3 Απριλίου. Η εκδήλωση θα πλαισιωθεί μουσικά και χορευτικά από τη χορωδία του 3ου Γυμνασίου Χορτιάτη και την ομάδα χορού του Διαπολιτισμικού Γυμνασίου Ευόσμου, με φορεσιές του Πολιτιστικού Συλλόγου Κατοίκων Νέας Πολιτείας Ευόσμου.

ΚΑΙΡΟΣ: ΟΧΙ στον αποκλεισμό των θεολόγων εκπαιδευτικών από την β΄ φάση της επιμόρφωσης στα ΤΠΕ.

                                                       
                                     Χολαργός 29 Μαρτίου 2012

          Ο Πανελλήνιος Θεολογικός Σύνδεσμος «ΚΑΙΡΟΣ» απηχώντας τις απόψεις της θεολογικής εκπαιδευτικής κοινότητας που διακονεί στο χώρο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, θεωρεί τον αποκλεισμό των μελών της- θεολόγων εκπαιδευτικών- από την β΄ φάση της επιμόρφωσης στα ΤΠΕ, ως βεβιασμένη επιλογή και ατυχή απόφαση.
        Η εμπειρία του Συνδέσμου από το «προφίλ» μόνο των μελών του, αποκαλύπτει ότι δεκάδες συναδέλφων μας, διαθέτουν τα ουσιαστικά προσόντα για την ένταξή τους στη β΄ φάση της επιμόρφωσης, γεγονός που αποδεικνύεται από το πλήθος των προσωπικών ιστοτόπων, που έχουν δημιουργήσει και λειτουργούν με αξιοσημείωτη αναγνωρισιμότητα και υψηλή επισκεψιμότητα. Οι ιστότοποι αυτοί διακρίνονται τόσο για την άρτια τεχνικά εικόνα τους όσο και για την ποιότητα των δημοσιεύσεων, που αφορούν κυρίως στην αναβάθμιση, ανανέωση και εμπλουτισμό της διδασκαλίας του μαθήματος των Θρησκευτικών στην εκπαίδευση χωρίς να αφίστανται της ενημέρωσης και πληροφόρησης με την ανάδειξη και άλλων, ευρύτερου θεολογικο-εκκλησιαστικού αλλά και εκπαιδευτικού-επιστημονικού ενδιαφέροντος, θεμάτων.
      Τα στοιχεία αυτά επιτρέπουν την ασφαλή εκτίμηση, ότι οι συνάδελφοι θεολόγοι πρωτοπορούν στη χρήση των ΤΠΕ., όχι μόνο για προσωπική χρήση, αλλά εξυπηρετώντας με αποτελεσματικότητα, ευρηματικότητα και πρωτοτυπία τον κύριο σκοπό της δράσης τους στο σχολείο σήμερα, θέτουν ταυτόχρονα σοβαρή υποθήκη για την υποστήριξη του μαθήματος στο μελλοντικά σχεδιαζόμενο Νέο Σχολείο, που όπως ήδη διαφαίνεται πλειοδοτεί υπέρ της χρήσης των νέων τεχνολογιών στο σχεδιασμό, την διεκπεραίωση αλλά και την αξιολόγηση της διδακτικής διαδικασίας.
     Ο Πανελλήνιος Θεολογικός Σύνδεσμος «ΚΑΙΡΟΣ» ελπίζει ότι η νέα ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, θα επανεξετάσει το ζήτημα αυτό, καθώς μόνο η άγνοια των σχετικών στοιχείων προσφέρει κάποια δικαιολογία για τον αποκλεισμό των θεολόγων εκπαιδευτικών από τη β΄ φάση της επιμόρφωσης. Τούτου δοθέντος δεν πρέπει επιπλέον να παραγνωριστεί το γεγονός, ότι η απόφαση αυτή πλήττει έμμεσα και το κύρος του κλάδου στον εργασιακό του χώρο, καθώς αποστερεί από τα ικανότατα μέλη του, την τυπική αναγνώριση των προσόντων στον τομέα των ΤΠΕ, με άμεσο αντίκτυπο την καθυστέρηση της υπηρεσιακής τους εξέλιξης και αναβάθμισης.
     Τα μέλη της θεολογικής εκπαιδευτικής κοινότητας που είτε εντάχθηκαν στο Σύνδεσμό μας είτε επέλεξαν άλλο χώρο για την εκπροσώπησή τους, διακρίνονται- στην πλειοψηφία τους- για τον δυναμικό τους ρόλο στις σχολικές μονάδες που υπηρετούν αλλά ταυτόχρονα και για τις δημιουργικές ανησυχίες σχετικά με την παιδευτική τους αποστολή. Με γνώσεις και ικανότητες που υπερβαίνουν το μέσο όρο των προδιαγραφών για ένα εκπαιδευτικό του σημερινού σχολείου, με τεχνικές δεξιότητες και καλλιτεχνικές ευαισθησίες, με επιστημονική επάρκεια και μεταπτυχιακούς τίτλους, διεκδικούν την αναγνώριση και από την Πολιτεία, που οφείλει πρωτίστως με δική της πρωτοβουλία να επιλέγει τους ικανούς και αρίστους για την προαγωγή και εξυπηρέτηση των επιλογών και των στόχων της.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο
            Ο Πρόεδρος                                                       Ο Γ. Γραμματέας
ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ                              ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Επιμορφωτική συνάντηση θεολόγων Νομού Γρεβενών


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΔΙΑΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
-----
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Α/ΘΜΙΑΣ & Β/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ Β/ΘΜΙΑΣ ΕΚ/ΣΗΣ



Διεύθυνση: Μακρυγιάννη 22, 50100,Κοζάνη
Τηλέφωνο: 24610-49308
FAX: : 24610-21259
Email:grsskoz@sch.gr
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Ανδρέας Αργυρόπουλος
Σχολικός Σύμβουλος Θεολόγων
Κινητό: 6972321608
E-mail: arganda@sch.gr
Ιστολόγιο: e-theologia.blogspot.com
Θέμα: «Επιμορφωτική συνάντηση θεολόγων Νομού Γρεβενών»

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Σας προσκαλώ στην επιμορφωτική μας συνάντηση την 4η Απριλίου 2012, ημέρα Τετάρτη και ώρα 12:00 πμ. Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στο 2ο Γυμνάσιο Γρεβενών με την εξής θεματολογία:

1)Προγραμματισμός επιμορφωτικών δράσεων (ημερίδες, σεμινάρια κλπ)

2) Τα καινοτομικά στοιχεία του Νέου Προγράμματος Σπουδών στα Θρησκευτικά.

Με συναδελφικούς χαιρετισμούς
Ανδρέας Αργυρόπουλος
Σχολικός Σύμβουλος Θεολόγων Δυτικής Μακεδονίας

Πηγή: http://e-theologia.blogspot.com/2012/03/blog-post_404.html

Τρίτη 27 Μαρτίου 2012

Θρησκευτικά στο Νέο Σχολείο: Πρωταγωνιστής ο Θεολόγος, επίκεντρο η ορθόδοξη παράδοση

"O εκπαιδευτικός θα συνεχίσει να είναι ο πρωταγωνιστής της εκπαιδευτικής διαδικασίας στο πλαίσιο και του νέου προγράμματος σπουδών στο μάθημά μας", τόνισε ο Σχολικός Σύμβουλος Θεολόγων Δρ. Δημ. Φύκας μιλώντας σήμερα το μεσημέρι στη συνάντηση θεολόγων του ν. Φωκίδας η οποία πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο του Γυμνασίου Αμφισσας και είχε σαν θέμα την ενημέρωση για τα νέα προγράμματα σπουδών στα Θρησκευτικά του Γυμνασίου.
Παράλληλα, ο κ. Φύκας αναφερόμενος στο περιεχόμενο του μαθήματος υπογράμμισε ότι το μάθημα των Θρησκευτικών στο Νέο Σχολείο θα έχει ως επίκεντρό του την Ορθόδοξη παράδοση, με τα εξής χαρακτηριστικά: Γίνεται ανοικτό και πλουραλιστικό, διατηρεί και αναπλαισιώνει τον γνωστικό και παιδαγωγικό του χαρακτήρα, λαμβάνει υπόψη του τις απαιτήσεις των καιρών, τις σύγχρονες μορφωτικές ανάγκες των μαθητών, τις χριστιανικές παραδόσεις της Ευρώπης και του κόσμου, καθώς και τα μεγάλα Θρησκεύματα.
“Ένας από τους κύριους σκοπούς του ΜτΘ”, επεσήμανε ο κ. Σύμβουλος, “είναι να οικοδομήσει ένα στιβαρό μορφωτικό πλαίσιο γνώσης και κατανόησης της Ορθοδοξίας και του Χριστιανισμού, ως πνευματικής και πολιτισμικής παράδοσης της Ελλάδας και της Ευρώπης, αλλά και ως ζωντανής πηγής έμπνευσης, πίστης, ηθικής και νοηματοδότησης για τον κόσμο και τον άνθρωπο, τη ζωή και την ιστορία. Το νέο μάθημα θα προσπαθήσει να προάγει τη γνωριμία, την κριτική κατανόηση, τον σεβασμό και τον διάλογο μεταξύ ανθρώπων με διαφορετικές απόψεις, αντιλήψεις ή δεσμεύσεις πάνω σε ζητήματα πίστης και ηθικού προσανατολισμού”.
Σχολιάζοντας προβληματισμούς που διατυπώθηκαν για τον χαρακτήρα του ΜτΘ ο κ. Φύκας υπογράμμισε ότι “το μάθημα στο Νέο Σχολείο δεν γίνεται θρησκειολογικό, μα ούτε χάνει τον Ορθόδοξο χαρακτήρα του. Ο Ορθόδοξος χαρακτήρας του μαθήματος των Θρησκευτικών δεν αλλοιώνεται με το να συμπεριλάβει ως διδακτέα ύλη σε θεματικές ενότητες, και όπου είναι αναγκαίο, τις άλλες χριστιανικές παραδόσεις της Ευρώπης, καθώς και τις μεγάλες Θρησκείες του κόσμου, για ευνόητους λόγους, μέσα σε ένα διαπολιτισμικό περιβάλλον που όλοι μας ζούμε”.
Ο Σύμβουλος Θεολόγων της Φωκίδας σε αναφορά του για το πλαίσιο της διδασκαλίας του νέου μαθήματος, είπε ότι “η διδασκαλία των Θρησκευτικών, όπως και των άλλων μαθημάτων στο σχολείο από δω και εξής, θα γίνεται πλέον με συμμετοχικές διαδικασίες, ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες, συζήτηση και διαβουλεύσεις”, τονίζοντας εν προκειμένω με έμφαση ότι “o εκπαιδευτικός θα είναι ο πρωταγωνιστής στη διαμόρφωση του Προγράμματος Σπουδών διαδικασίας. Ο ίδιος θα διερευνά, θα σχεδιάζει, θα συνεργάζεται, θα δοκιμάζει νέες στρατηγικές μάθησης και θα αξιολογεί την δράση του”.

Δευτέρα 26 Μαρτίου 2012

Ημερίδα Τοπικής Ιστορίας Δήμου Θεσσαλονίκης

Θεολογική Σχολή της Χάλκης

Την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μετά τη συνάντηση που είχε με τον Μπαράκ Ομπάμα στη Σεούλ, στο πλαίσιο της Συνόδου για την πυρηνική ασφάλεια. Ο πρόεδρος Ομπάμα ανέφερε ότι συνεχάρη τον Ερντογάν για τις προσπάθειες που ο ίδιος έχει κάνει στο εσωτερικό της Τουρκίας για να προστατεύσει τις θρησκευτικές μειονότητες, προσθέτοντας ότι χάρηκε που άκουσε για την απόφασή του να ξανανοίξει η Σχολή της Χάλκης.

Για περισσότερα: http://www.newsbeast.gr/world/arthro/324483/anoigei-xana-i-theologiki-sholi-tis-halkis/

Σάββατο 24 Μαρτίου 2012

Η εφημερίδα "Χριστιανική" για το Δ.Σ. του "Πανελλήνιου Θεολογικού Συνδέσμου ΚΑΙΡΟΣ"

Πηγή: http://www.kairosnet.gr/joomla/


Η ιστορική εφημερίδα "Χριστιανική" αναφέρθηκε εκτενώς στο τελευταίο φύλλο της (866/15-3-2012) στη συγκρότηση του Δ.Σ. του "Πανελλήνιου Θεολογικού Συνδέσμου ΚΑΙΡΟΣ για την αναβάθμιση της θρησκευτικής εκπαίδευσης".Ο αρθρογράφος εύχεται στα μέλη του Δ.Σ. "να εργασθούν γόνιμα για την υπεράσπιση της θέσης του μαθήματος των θρησκευτικών" και τονίζει ότι η εφημερίδα θα "είναι πάντοτε στη διάθεσή τους για την δια του τύπου βοήθεια και ενημέρωση".Ευχαριστούμε πολύ!!

ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΣΕ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Πηγή: http://fanarion.blogspot.com/2012/03/blog-post_23.html
Tη Δευτέρα 19 Μαρτίου 2012, πραγματοποιήθηκε Διεθνές Συνέδριο για το κλίμα και την ενέργεια / Interfaith Climate and Energy Conference στο Ίδρυμα Adenauer επί της συνοικίας Mishkenot Sha’ananim, της πρώτης συνοικίας των Ιεροσολύμων εκτός των τειχών της Παλαιάς Πόλεως των Ιεροσολύμων, δυτικώς έναντι του λόφου της Αγίας Σιών.
Στο Συνέδριο αυτό ήταν προσκεκλημένος ως ομιλητής και ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος, ενώ μεταδόθηκε βιντεοσκοπημένο μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, γνωστού παγκοσμίως για τις οικολογικές του πρωτοβουλίες, το οποίο παραθέτουμε στη συνέχεια:

His All-Holiness Ecumenical Patriarch Bartholomew
To the Interfaith Climate and Energy Conference Of The Interfaith Center for Sustainable Development (Jerusalem, March 2012)


“Dear friends, beloved conference participants,
It is a joy and privilege to address you from the venerable See of the Ecumenical Patriarchate as you assemble for the Interfaith Climate and Energy Conference.
For the Orthodox Christian Church, the protection of the environment as God’s creation is the supreme responsibility of human beings, quite apart from any material or other financial benefits that it may bring, in the Book of Genesis, we are told that God gave the gift of this “very beautiful” world to humanity together with the commandment to “serve and preserve” it. There is an intimate relationship between the Creator and the creation. Our understanding of salvation is not other-worldly, but involves the transfiguration of this world. The natural environment cannot be separated from personal piety and spirituality.
This means that environmental awareness and sustainable development constitute a profoundly moral and spiritual problem. To persist in the current path of ecological destruction is not only foolish. It is suicidal and – as we have repeatedly emphasized – sinful. It is an act of arrogance against God and defiance against nature.
Indeed, the care for and protection of Creation constitutes the responsibility of everyone on an individual and collective level. Moreover, the political authorities of each nation have a greater responsibility to evaluate the situation in order to propose actions and legislate measures.
This is why, over the last two decades, the Orthodox Church has prayed throughout the world for the protection and preservation of the natural environment.
More specifically, the Ecumenical Patriarchate has organized eight interfaith and interdisciplinary ecological symposia throughout the world -including the Mediterranean Sea, the Arctic Ocean, and the Mississippi River -to gather scientists and theologians, politicians and policy makers, business leaders and NGOs, as well as activists and journalists, to explore the impact of our actions on the waters of the world.
We must recognize the inseparable connection between ecology and economy, between global poverty and environmental pollution. Conservation and compassion are interdependent. The web of life is a sacred gift of God -ever so precious and ever so delicate. We must serve our neighbor and preserve our world with humility and generosity, in a spirit, of simplicity and solidarity. The footprint that we leave on our world must be lighter, much lighter.
Faith communities must first put their own houses in order. Therefore, on a more practical and pastoral level, we have reached out to our parishes throughout the world in order to inspire and assist them to become “greener” as communities and individuals. In local parishes, we have developed educational resources and are urging our faithful to learn to sacrifice and live with less instead of more. This is the balance that we require if we are going to acquire a new way of living.
Let us remember that, whoever we are, we all have our part to play, our sacred responsibility to the future, it is not too late to heal – as a people and as a planet. We can steer the earth toward our children’s future. But we cannot afford to wait or to waste time. We must act now”.

Πέμπτη 22 Μαρτίου 2012

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου


H Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου με τη συνεργασία του Μεταπτυχιακού σεμιναρίου Μαθημάτων των Τομέων: "Δίκαιο, Οργάνωση, Ζωή και Διακονία της Εκκλησίας" και "Λατρείας, Αρχαιολογίας και Τέχνης" του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του ΑΠΘ, διοργανώνει στρόγγυλη τράπεζα στη Θεσσαλονίκη, την Τρίτη 27 Μαρτίου 2012, στις 6.00 μ.μ, στην αίθουσα συνεδριάσεων της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ, με θέμα:

                                               «Η θέση της θρησκείας στο δημόσιο χώρο»

Στη στρογγυλή τράπεζα συμμετέχουν με εισηγήσεις τους :

- Έφη Φωκά, Δρ Κοινωνικών Επιστημών, Διευθύντρια του Φόρουμ για τις θρησκείες του London School of Economics

- Κωνσταντίνος Κωτσιόπουλος, Επ. Καθηγητής Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΠΘ

- Δημήτριος Νικολακάκης, Λέκτωρ Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΠΘ

- Παντελής Καλαϊτζίδης, Δρ Θεολογίας, Διευθυντής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών


Συντονισμός: Καθηγητής Θεόδωρος Γιάγκου, Αναπληρωτής Πρόεδρος Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΠΘ.

Τετάρτη 21 Μαρτίου 2012

Η θρησκευτική διάσταση του πολιτικού διαλόγου στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Γράφει ο Δρ Κωνσταντίνος Β. Ζορμπάς(*)

 Με αφορμή το επιστημονικό κείμενο του κ. Πέτρου Βασιλειάδη, Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, με τον τίτλο «Ορθοδοξία-Πολιτική-Νεωτερικότητα», θα ήθελα να συνεχίσω τον προβληματισμό του, κάνοντας μία αναφορά στα ευρωπαϊκά δρώμενα. Ο κ. Καθηγητής κάνει μία σύντομη αλλά ουσιαστική περιγραφή κάποιων ιδιαίτερων γεγονότων, με ορθόδοξο ενδιαφέρον, όπως η πρόσφατη εκδημία του ηγέτη της Κοπτικής Εκκλησίας, Πάπα και Πατριάρχη Σενούδα Γ΄, επί 40 χρόνια πνευματικού καθοδηγητή της Κοπτικής Εκκλησίας, η παραίτηση του Rowan William, ηγέτη της Αγγλικανικής Εκκλησίας, καθώς και στο ετήσιο διεπιστημονικό συνέδριο του Πανεπιστημίου του St. Andrews, με θέμα: «Ορθόδοξη Εκκλησιολογία και Νεωτερικότητα», με τη ευθύνη του Κέντρου Ρωσικών, Σοβιετικών και Ανατολικο-ευρωπαϊκών Μελετών (www.amen.gr).

Τις ίδιες σχεδόν ημέρες στην Κεντρική Ευρώπη σημειώθηκαν τρία σημαντικά γεγονότα στην Κεντρική Ευρώπη:

1. Το πρώτο αφορά δύο χριστιανές γυναίκες οι οποίες κατηγορούν τους πρώην εργοδότες τους και υποστηρίζουν ότι τις απέλυσαν επειδή την ώρα της εργασίας τους φορούσαν σταυρό. Η βρετανική κυβέρνηση φαίνεται ότι θα καταθέσει εναντίον της κατηγορίας και υπέρ των εργοδοτών, καθώς υποστηρίζει ότι τα κοσμήματα με τον σταυρό δεν είναι απαίτηση της χριστιανικής πίστης και δεν καλύπτονται από το άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, το οποίο παρατηρεί ότι κάθε άτομο έχει την ελευθερία εκδηλώσεως της θρησκείας ή των πεποιθήσεων μεμονωμένως ή συλλογικώς, δημοσία ή κατ' ιδίαν, διά της λατρείας, της παιδείας και της ασκήσεως των θρησκευτικών καθηκόντων και τελετουργιών (Βλ. αναλυτικά British Government Again Attacking Religious Freedom, Dignitatis Humanae Institute, 12 Μαρτίου 2012).

2. Το δεύτερο έχει να κάνει με τον τραγικό απολογισμό της πυρκαγιάς που κατέστρεψε σιιτικό τέμενος στο προάστιο Άντερλεχτ στις Βρυξέλλες. Η φωτιά ήταν αποτέλεσμα εμπρηστικής ενέργειας καθώς μουσουλμάνοι αυτόπτες μάρτυρες, που περίμεναν να προσευχηθούν, είδαν έναν άνδρα να μπαίνει στο τζαμί κρατώντας μια σακούλα η οποία περιείχε δοχείο με πετρέλαιο. Ο δράστης έριξε το εύφλεκτο υγρό στο χώρο του τεμένους και έβαλε φωτιά η οποία εξαπλώθηκε ταχύτατα. Όπως είπαν οι ίδιοι μάρτυρες ο ιμάμης προσπάθησε να σβήσει τη φωτιά όμως εγκλωβίστηκε και βρήκε τραγικό θάνατο.

3. Και, η τρίτη περίπτωση, παρόμοια με την παραπάνω, έχει να κάνει με επίθεση στο Κολλέγιο Otzar Hatorah στη Τουλούζη (Γαλλία) όπου τέσσερις άνθρωποι, ένας δάσκαλος και τρεις μαθητές, έχασαν τη ζωή τους, όταν άγνωστος άνοιξε πυρ αδιακρίτως εναντίον τους.

Ίσως τα παραπάνω γεγονότα να μην έχουν τις ίδιες αιτίες ή την ίδια βαρύτητα. Εάν όμως ανατρέξει κανείς στα Δελτία Τύπου τα οποία εξέδωσαν τα πολιτικά κόμματα και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα το θέμα της θρησκείας απασχολεί έντονα τους πολιτικούς κυρίως σε ότι αφορά την κοινωνική συνοχή της ΕΕ.

Από επιστημονικής πλευράς, όπως σημειώνει και ο Καθηγητής Π. Βασιλειάδης, το ζήτημα της επιστροφής της θρησκείας στον δημόσιο βίο με τις γνωστές παράπλευρες απώλειες και τις αντικρουόμενες μεταξύ φονταμεταλιστών, τόσο της νεωτερικότητας, όσο και των πάσης φύσεως θρησκευτικών συστημάτων, έχει διεπιστημονικά απασχολήσει την διεθνή επιστημονική κοινότητα. Το θέμα αυτό, από ορθόδοξης πλευράς, είναι σημαντικό και η προσέγγισή του είναι άκρως ενδιαφέρουσα (Βλ. περισσότερα Κων. Ζορμπά (επιμ.), Θρησκεία και Πολιτική, εκδ. Παπαζήσης, Αθήνα 2007). Όπως έχουμε επαλειμμένα επισημάνει, μέσα από το νέο θρησκευτικό τοπίο που διαμορφώνεται στην Ευρώπη, η άμεση συνεργασία ανάμεσα στην πολιτική εξουσία και τις θρησκευτικές κοινότητες –ιδιαίτερα των χριστιανών, των ιουδαίων και των μουσουλμάνων- κρίνεται αναγκαία. Είναι επίσης αναγκαίο οι πιστοί όλων των θρησκευτικών πεποιθήσεων ή μη, να αναγνωρίσουν τη σημασία του ανθρωπίνου προσώπου και τις δημοκρατικές αρχές και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η σημερινή θρησκευτική κατάσταση στην Ευρώπη είναι άκρως ενδιαφέρουσα ως προς την κοινωνιολογική της ερμηνεία. Ενώ η θρησκευτικότητα των ευρωπαίων πολιτών βρίσκεται σε μια παρακμή, το θρησκευτικό τοπίο πολλαπλασιάζεται, με την εμφάνιση και την εγκατάσταση νέων θρησκειών, λόγω της μετακίνησης ενός μεγάλου αριθμού μουσουλμάνων, βουδιστών ή ινδουιστών και κυρίως του προσηλυτισμού (μεγάλες ομάδες βουδιστών που προσηλυτίζονται από τους αμερικανούς ευαγγελικούς). Αυτό προκαλεί νέες προκλήσεις και συγκρούσεις ανάμεσα στις θρησκευτικές κοινότητες.

Βέβαια ποικίλα ερωτήματα –με θρησκευτική βάση- τίθενται και τώρα και στο άμεσο μέλλον με την διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Ποια θα είναι η ταυτότητά της; Ποια θα είναι τα σύνορά της; Ποια η θέση των θρησκειών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες; Εάν η συζήτηση γύρω από την Θρησκεία επανέρχεται και πάλι στην Ευρώπη, επανέρχεται ως μια νέα θρησκευτική ερώτηση. Δεν πρόκειται δηλαδή για μια εθνική θρησκευτική κατάσταση, αλλά για μια ολιστική και παγκόσμια προσέγγιση του θρησκευτικού φαινομένου. Με άλλα λόγια τον πολλαπλασιασμό του θρησκευτικού φαινομένου σε εθνικό επίπεδο και με νέες μορφές συνύπαρξης μεταξύ των πολιτών ή επιβάλλει νέα σχήματα που σε εθνικό επίπεδο φαίνεται να είναι συγκρουσιακά αλλά σε παγκόσμιο είναι αποδεκτά.

Ένα κοινό σημείο στις συζητήσεις μεταξύ των πολιτικών οργάνων και τις θρησκευτικές κοινότητες είναι η αναγνώριση της κοινωνικής κρισιμότητας του θρησκευτικού φαινομένου, το οποίο -ως παράγοντας άλλοτε συνεκτικός και άλλοτε διάλυσης της κοινωνικής συνοχής- απαιτεί νηφάλια, διαλλακτική και κριτική ερμηνευτική προσέγγιση. Η αναγνώριση της συμβολής της θρησκευτικής αγωγής στον εμπλουτισμό της ανθρωπιστικής διάστασης της εκπαίδευσης είναι απαραίτητη. Γι’ αυτό και είμαστε βέβαιοι, ότι παρά την θρησκευτική ουδετερότητα των ευρωπαϊκών πολιτικών Οργάνων, στο άμεσο μέλλον το Μάθημα των Θρησκευτικών, ως υποχρεωτικό μάθημα, θα ενταχθεί πλήρως στις μελλοντικές αποφάσεις όλων των ευρωπαϊκών Κρατών.

Η διαφορετικότητα είναι υπαρκτή στην Ευρώπη, όπως και στα περισσότερα Κράτη-μέλη της ΕΕ. Για τον λόγο αυτόν, και στα γενικότερα πλαίσια των συζητήσεων περί κοινωνικής συνοχής στην Ευρώπη, οι αυριανοί πολίτες πρέπει να είναι ικανοί να ερμηνεύουν την επιρροή των θρησκειών στη ζωή των ανθρώπων και να αξιολογούν τη σημασία της θρησκευτικότητας σε μια πλουραλιστική κοινωνία, όπως είναι η ευρωπαϊκή. Να μπορούν να επικοινωνούν και να διαλέγονται με ετερόθρησκους και ετερόδοξους και να αναγνωρίζουν τις ηθικές αξίες των άλλων θρησκειών. Να κατανοούν τον τρόπο με τον οποίο τα ιερά κείμενα των θρησκειών απαντούν σε θεμελιώδη ερωτήματα και σε ηθικά ζητήματα, να επεξεργάζονται και να αναθεωρούν στερεότυπα που εγκλωβίζουν και αδικούν και να μπορούν να αναλύουν με ποιον τρόπο η θρησκευτική ή μη δέσμευση μεταφράζεται σε στάση ζωής (modus vivedi).

(*) Ο Κωνσταντίνος Β. Ζορμπάς είναι Δρ Κοινωνιολογίας-Θεολογίας και Πολιτικός Επιστήμων, ειδικός για θέματα των θρησκειών στην Ευρώπη.

Τρίτη 20 Μαρτίου 2012

Ημερίδα με θέμα: Τοπική Ιστορία του Δήμου Θεσσαλονίκης


Παρασκευή 23 Μαρτίου 2012, ώρα έναρξης 12:00 το μεσημέρι
Κέντρο Ιστορίας του Δήμου Θεσσαλονίκης, Μέγαρο Μπίλλη-Πλατεία Ιπποδρομίου, Τ.Κ. 54621 Διοργάνωση: Δήμος Θεσσαλονίκης και
Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας


11:50-12:00
Εγγραφές
12:00-12:15
Χαιρετισμοί
12:15-12:20
«Το πλαίσιο συνεργασίας της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας και του Δήμου Θεσσαλονίκης για θέματα Τοπικής Ιστορίας»
Εισηγήτρια: Ευαγγελία Ψυχογυιού, Προϊσταμένη του τμήματος επιστημονικής και παιδαγωγικής καθοδήγησης Δ.Ε. Κεντρικής Μακεδονίας
12:20-12:35
«Η Συμβολή του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης στην έρευνα των μαθητών για θέματα Τοπικής Ιστορίας»
Εισηγητές: Δ. Κυρίτσης & Αι. Κρικώνη, υπάλληλοι του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης
12:35-12:40
«Θρησκευτικά και Τοπική Ιστορία. Προτάσεις για Θέματα Ερευνητικών Εργασιών»
Εισηγητής: Πολύβιος Στράντζαλης, Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ01
12:40-12:50
«Μνημεία και Κτήρια της Θεσσαλονίκης: η χρήση τους στο χώρο και στο χρόνο»
Εισηγήτριες: 1) Αναστασία Βακαλούδη, Σχολική Σύμβουλος ΠΕ02
                        2) Ιωάννα Βορβή, Σχολική Σύμβουλος ΠΕ02
                        3) Θεοδώρα Χασεκίδου-Μάρκου, Σχολική Σύμβουλος ΠΕ02
12:50-12:55
«Η Ιστορία μέσα από τα Υλικά»
Εισηγήτρια: Σουλτάνα Λευκοπούλου, Σχολική Σύμβουλος ΠΕ04
12:55-13:00
«Θεσσαλονικείς Ζωγράφοι που σπούδασαν σε Γαλλόφωνες Χώρες ή επηρεάστηκαν από Γαλλόφωνους Ζωγράφους και Γαλλόφωνοι Ζωγράφοι που έζησαν στην Θεσσαλονίκη ή επηρεάστηκαν από Θεσσαλονικείς Ζωγράφους»
Εισηγήτρια: Θεοδώρα Βονιτσάνου, Σχολική Σύμβουλος ΠΕ05
13:00-13:15
«Μια πρόταση Διδακτικής της Ιστορίας από το Συμβούλιο της Ευρώπης»
Εισηγητής: Θεόδωρος Μανιάκας, Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ06
13:15-13:20
«Ξένες γλώσσες - Ένα παράθυρο ευκαιριών: Το παράδειγμα της Γερμανικής Γλώσσας»
Εισηγήτρια: Γιαννούλα Κερκινοπούλου, Σχολική Σύμβουλος ΠΕ07
13:20-13:25
«Τοπικός Πολιτισμός και Αξίες Ζωής»
Εισηγήτρια: Ελένη Κάρτσακα, Σχολική Σύμβουλος ΠΕ08
13:25-13:30
«Τοπική Ιστορία και Κοινωνιολογία»
Εισηγητής: Βασίλειος Βασιλειάδης, Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ10
13:30-13:35
«Προτάσεις για θέματα Ερευνητικών Εργασιών Λυκείου σχετικών με την Τοπική Ιστορία»
Εισηγητής: Γεώργιος Τσότσος, Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ12
13:35-13:40
«Η μουσική στη Θεσσαλονίκη των εκατό χρόνων, 1912-2012: αναζητήσεις και συσχετίσεις»
Εισηγήτρια: Γεωργία-Μαρία Τσερπέ, Σχολική Σύμβουλος ΠΕ16
13:40-13:45
«Οι Νέες Τεχνολογίες στην προβολή της πόλης της Θεσσαλονίκης»
Εισηγητής: Ζαχαρίας Μανουσαρίδης, Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ19
13:45-…
Συζήτηση, προτάσεις από τους συμμετέχοντες…