Πρωτοπρ. Βασίλειος Καλλιακμάνης, Η Παναγιά μαζί μας

α) Γίνεται ευρύτερα αποδεκτό ότι ο λαός μας ευλαβείται ιδιαίτερα την Παναγία. Αυτό αποδεικνύεται τόσο από το πλήθος των ιερών προσκυνημάτων, των ιερών ναών και μοναστηριών που έχουν κτισθεί προς τιμήν της και κοσμούν τη νησιωτική και ηπειρωτική Ελλάδα όσο και από τις σωζόμενες θαυμάσιες εικόνες της, που έχουν φιλοτεχνήσει διάφοροι αγιογράφοι και γίνονται πόλος έλξης χιλιάδων προσκυνητών.

β) Παράλληλα, εκτός από τους μεγάλους μελωδούς της Εκκλησίας που έχουν στιχουργήσει θεσπέσιους ύμνους προς τιμήν της, και νεοέλληνες κοσμικοί ποιητές, που ανήκουν σε διαφόρους ιδεολογικούς χώρους, έχουν αναφερθεί στο άγιο όνομά της. Λόγου χάριν ο Οδυσσέας Ελύτης συνέταξε «Το άξιον εστί», το οποίο, όπως έχει γραφεί, είναι «προσανατολισμένο θεματικά και ρυθμικά στην εκκλησιαστική μας υμνογραφία και ειδικότερα σ' εκείνη που έχει την προσευχητική αναφορά της στο πρόσωπο της Παναγίας».

Παρά τις ενστάσεις για την επιφανειακή σχέση του Ελύτη με τη χριστιανική γραμματεία, είναι χαρακτηριστικοί και οι παρακάτω ικετευτικοί στίχοι του:

«Έλα Κυρά και Παναγιά

με τ' αναμμένα σου κεριά

Δώσε το φως το δυνατό

Στον Ήλιο και στο Θάνατο».

γ) Επίσης, ο Κώστας Βάρναλης, σε ένα ποίημά του που τραγούδησε ο Νίκος Ξυλούρης και επιγράφεται «Οι πόνοι της Παναγίας», την παρουσιάζει να μιλά στον Μονογενή της, όπου μεταξύ άλλων του λέει:

«Θεριά οι ανθρώποι, δεν μπορούν το φως να το σηκώσουν.

Δεν είναι αλήθεια πιο χρυσή σαν την αλήθεια της σιωπής.

Χίλιες φορές να γεννηθείς, τόσες να σε σταυρώσουν».

δ) Επιπλέον, υπάρχει κι ένας ξεχωριστός τόπος, ο οποίος είναι εξ ολοκλήρου αφιερωμένος στην Κυρία Θεοτόκο. Κι αυτός είναι το «Περιβόλι της Παναγίας», το Άγιον Όρος, από όπου τις τελευταίες μέρες έφθασε στη Θεσσαλονίκη η «εφέστιος» θαυματουργή εικόνα του «Άξιον Εστί». Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα κειμήλια της αγιορείτικης πολιτείας, που ο λαός της Θεσσαλονίκης υποδέχθηκε με δέος και σεβασμό. Υπολογίζεται ότι καθημερινά φθάνουν στην Εκκλησία του μεγαλομάρτυρος Δημητρίου, για να προσκυνήσουν τα ιερά λείψανα του αγίου και την εικόνα του «Άξιον Εστί» 10 με 12 χιλιάδες προσκυνητές.

ε) Άνθρωποι κάθε ηλικίας, άνδρες, γυναίκες, νέοι, ηλικιωμένοι και παιδιά από τη Θεσσαλονίκη, την υπόλοιπη Ελλάδα και το εξωτερικό προστρέχουν ευλαβικά και αποθέτουν τους καημούς και τις ενδόμυχες προσευχές τους στη Μητέρα του Κυρίου και ελπίδα των χριστιανών. Κι αυτή η σχέση του γένους με την Παναγία έχει βαθιές ρίζες, που ανάγονται στους πρωτοχριστιανικούς χρόνους και κορυφώνονται στο Βυζάντιο. Ενδεικτικά δείγματα της στενής και διαχρονικής αυτής σχέσης αποτελούν ο Ακάθιστος Ύμνος και οι Παρακλητικοί Κανόνες, που είναι από τα πιο δημοφιλή κείμενα της Εκκλησίας μας.

στ) Αλλά και οι αγωνιστές του 1940 αισθάνονταν την παρουσία και την προστασία της Παναγίας ακόμη και στο μέτωπο. Διότι προφανώς πολεμούσαν από φιλότιμο, αφού αναγκάσθηκαν να υπερασπισθούν την ελευθερία και το δίκαιο. Απαντώντας σε κάποιους που ρώτησαν τον γέροντα Παΐσιο γιατί η Παναγία δεν έκανε θαύμα στην Τήνο την ημέρα της μνήμης της, όταν οι Ιταλοί ανατίναξαν την «Έλλη», είπε ότι Εκείνη, «έκανε μεγαλύτερο θαύμα. Το τίναγμα της ‘Έλλης’ προκάλεσε την αγανάκτηση των Ελλήνων. Κατάλαβαν οι Έλληνες ότι οι Ιταλοί δεν σέβονται τίποτε και αγανάκτησαν, οπότε μετά τους έδιωξαν φωνάζοντας ‘αέρα’. Αλλιώς θα έλεγαν: ‘Και αυτοί θρησκεύουν· είναι φίλοι μας’. Δεν θα καταλάβαιναν την ασέβεια των Ιταλών».

ζ) Σε κάθε εποχή η Παναγία γίνεται καθρέπτης των μοναχών και στήριγμα των κληρικών. Παραμυθεί τους απελπισμένους, συντροφεύει τους μοναχικούς, ενθαρρύνει όσους «πεινούν και διψούν» για τη δικαιοσύνη, ανταποκρίνεται μυστικά στα αιτήματα των μανάδων και εμπνέει με το παράδειγμα του βίου της όσους με άδολη καρδιά εύχονται «η Παναγιά μαζί μας».

Πηγή: http://www.makthes.gr/news/opinions/95364/

Απόκριση στις επικρίσεις σχετικά με το νέο πρόγραμμα σπουδών

Aπό την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για την Εκπόνηση Νέου Προγράμματος Σπουδών στα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου

Τα μέλη της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων που εκπόνησε το νέο Πρόγραμμα Σπουδών (ΠΣ) για τα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου (2011), παρακολουθούμε ασφαλώς με το οφειλόμενο ενδιαφέρον τον διάλογο που διεξάγεται για τη μορφή, τους σκοπούς και το περιεχόμενο του νέου ΠΣ. Ο διάλογος αυτός είναι αναγκαίος και χρήσιμος, ειδικά στην τρέχουσα περίοδο της πιλοτικής εφαρμογής των νέων ΠΣ, η οποία έχει ως σκοπό την ενημέρωση-επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, την πειραματική διδακτική εφαρμογή και την εξαγωγή συμπερασμάτων για την ανάγκη τροποποιήσεων και βελτιώσεων.

Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι, εκτός από τις αξιολογικές προσεγγίσεις των εκπαιδευτικών στα πιλοτικά σχολεία, οι οποίες είναι από ενθαρρυντικές έως ενθουσιώδεις, η Επιτροπή επισήμως δεν έχει παραλάβει οποιαδήποτε άλλη, επώνυμη και υπεύθυνη, πρόταση ή κριτική. Παρόλα αυτά, μέχρι σήμερα, έχουν δει το φως της δημοσιότητας άφθονες κρίσεις για το νέο ΠΣ, αναρτημένες κυρίως σε διάφορες ιστοσελίδες ποικίλης προελεύσεως και ποιότητας. Σε αυτές τις κριτικές, εκτός από τα θετικά σχόλια, υπάρχουν πολλές αξιόλογες επισημάνσεις, τις οποίες ασφαλώς η Επιτροπή θα λάβει σοβαρά υπόψη της στην πορεία για την ολοκλήρωση του έργου. 

Είναι γεγονός, όμως, ότι σε αρκετές από αυτές τις κριτικές διαπιστώνονται προβληματικές προσεγγίσεις και αναλύσεις· ιδίως σε εκείνες που προέρχονται από μη εκπαιδευτικούς ή μη θεολόγους ή από εκπαιδευτικούς που δεν έχουν ενημερωθεί και δεν διαθέτουν εξειδικευμένη ή επαρκή γνώση για το θέμα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι προφανείς οι συντονισμένες προσπάθειες διάφορων επώνυμων αλλά και ανώνυμων που χωρίς την αίσθηση της δέουσας ευθύνης αγωνίζονται με κάθε μέσο -και κυρίως με επικοινωνιακούς όρους και όχι με θεολογικά και παιδαγωγικά κριτήρια- να δημιουργήσουν κλίμα καχυποψίας ή ακόμη και χαοτικού διχασμού. Δεν είναι λίγες οι φορές που η Επιτροπή δέχθηκε ανάρμοστες λεκτικές επιθέσεις και απρεπείς χαρακτηρισμούς, που αποκαλύπτουν προκατάληψη, φανατισμό και παντελή έλλειψη πνεύματος διαλόγου. Η προφανής αδυναμία παρουσίασης πειστικών αντεπιχειρημάτων και η απροθυμία για έναν ουσιαστικό διάλογο γύρω από το θεολογικό περιεχόμενο του νέου ΠΣ και τις παιδαγωγικές αρχές που το διέπουν, οδήγησε αρκετούς επικριτές να επιδοθούν σε μια συστηματική, άκομψη και ανοίκεια προς το χριστιανικό ήθος επίθεση εναντίον των μελών της συντακτικής Επιτροπής. Η επίθεση αυτή επεδίωκε τη συκοφάντηση των κινήτρων τους, τη σπίλωση της ακαδημαϊκής και επιστημονικής τους υπόληψης και την αμφισβήτηση της ίδιας της εκκλησιαστικής ταυτότητας και του Ορθόδοξου φρονήματός τους. Στο πλαίσιο αυτής της απαράδεκτης και ακατανόητης στάσης εντάσσονται, αφενός, οι -ευτυχώς μεμονωμένες- ενέργειες μερικών επικριτών που απέβλεπαν στην τρομοκράτηση εν ενεργεία Σχολικών Συμβούλων, επιμορφωτών και θεολόγων εκπαιδευτικών και, αφετέρου, η προσπάθειά τους να στρατεύσουν σεβάσμιους ταγούς και εγνωσμένου κύρους εκκλησιαστικά πρόσωπα εναντίον του νέου ΠΣ.

Ως μέλη της Επιτροπής, αποδοκιμάζοντας κάθε ακραία ενέργεια και στάση που δεν συνάδει με την Ορθόδοξη πνευματικότητα αλλά και με την επιστημονική δεοντολογία, θεωρούμε επαρκείς τις επιστημονικές απαντήσεις και διευκρινήσεις που έχουν δοθεί κατά καιρούς σε σχέση με τα διατυπωθέντα μέχρι σήμερα βασικά ερωτήματα. Δεν έχει νόημα η ενασχόληση με σκόπιμες παρανοήσεις και επαναλαμβανόμενες ανακρίβειες, ανεξάρτητα από την πηγή προελεύσεώς τους· ούτε, βέβαια, η οποιαδήποτε απάντηση σε υποτιμητικά, υβριστικά και κακόβουλα σχόλια. Η συνεννόηση είναι επίτευγμα του καλοπροαίρετου διαλόγου και ουδέποτε της αδιαλλαξίας· πολύ δε περισσότερο, της μισαλλοδοξίας και της απροκάλυπτης εμπάθειας. 

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΜΑΘΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Οδηγίες για τη διδασκαλία των «Θρησκευτικών» « της B΄ Τάξης Ημερησίου και Εσπερινού Επαγγελματικού Λυκείου (ΕΠΑ.Λ)

1.     ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ

Β΄ Τάξη Ημερήσιου και  Εσπερινού ΕΠΑ.Λ.

[ 1 ώρα την εβδομάδα  καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους]

Το μάθημα των Θρησκευτικών στην Β΄ τάξη  των ΕΠΑΛ θα διδάσκεται κανονικά από το διδακτικό βιβλίο με τίτλο: «Βήματα Πίστης και Ζωής», της Α΄ τάξης του 1^ου Κύκλου των Τ.Ε.Ε., των Α. Καριώτογλου, Σ. Πορτελάνου, Δ. Πασσάκου. Ακολουθούν διδακτικές οδηγίες.

 

1.         Ως προς τη δομή

Επειδή το μάθημα των Θρησκευτικών στα ΕΠΑΛ είναι μονόωρο, το βιβλίο αυτό ως προς την ύλη ακολουθεί στο τρόπο δομής του την εξής φιλοσοφία: η μεθοδολογική παράθεση των διδακτικών ενοτήτων είναι επαγωγική. Αρχίζει από ένα επιμέρους θέμα που απασχολεί την ανθρώπινη ύπαρξη, δηλαδή, τον προβληματισμό και την αναζήτηση του Απόλυτου και της Αλήθειας, αναλύει το θρησκευτικό φαινόμενο και προοδευτικά καταλήγει, ως πρόταση, στο καθολικό, δηλαδή, στη λυτρωτική και μεταμορφωτική δύναμη που προσφέρει η Ορθοδοξία και η Εκκλησία.

Η συγγραφή του βιβλίου και η θεματική του καταδεικνύουν ότι λήφθηκε υπόψη η συμβίωση και επικοινωνία του μαθητή στο σύγχρονο πλουραλιστικό και πολυπολιτισμικό περιβάλλον. Επομένως, από την ψυχολογική και φιλοσοφική προσέγγιση της διαχρονικής αναζήτησης του Θεού ο μαθητής εμβαθύνει στη διδασκαλία των μονοθεϊστικών θρησκειών, στη σχέση της Ορθοδοξίας με τα άλλα δόγματα και τις Θρησκείες και καλείται με τη συνεργατική μάθηση να διατρέξει το υπαρξιακό πρόβλημα και τα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα με κριτικό πνεύμα και τον προσφερόμενο ορθόδοξο στοχασμό. Μέσα από τις διδακτικές ενότητες του βιβλίου προβάλλονται γεγονότα και πρόσωπα του παρελθόντος και του παρόντος που βοηθούν το μαθητή στην κατανόηση ότι ο Χριστιανισμός είναι μια στάση ζωής, συνδέεται με την προσωπική ιστορία των ανθρώπων και δημιουργεί πολιτισμό.

Κάθε διδακτική ενότητα του βιβλίου είναι αυτοτελής αφού διαθέτει το δικό της στόχο, τη δική της δομή με προβληματισμό, προτάσεις, και στο τέλος  μνημόνιο και ερωτηματολόγιο για γόνιμο διάλογο στην τάξη. Ο καθηγητής σε κάθε διδακτική ενότητα μπορεί να διακρίνει τη δομή και την τάξη που είναι δομημένη ως εξής:

· Τίτλος μαθήματος

· Σκοποί της διδακτικής ενότητας

· Βιβλικό ή άλλο θεολογικό κείμενο

· Εικονίδιο με τις λέξεις κλειδιά

· Ανάπτυξη σε υποενότητες

· Στο στάδιο της εφαρμογής τα συμπεράσματα με τον τίτλο: «Τι δεν πρέπει να ξεχάσω»

· Για την αξιολόγηση προσφέρονται ερωτήσεις για δραστηριότητες με τίτλο: «Έχουν σημασία αυτά για τη ζωή μου;»

· Τα παρενθετικά κείμενα στις διδακτικές ενότητες δίνουν τη δυνατότητα  βιωματικής προσέγγισης του μαθήματος και κατανόησης των νοημάτων του.

 

Γραπτές δοκιμασίες αξιολόγησης των μαθητών στο Γυμνάσιο

Γραπτές δοκιμασίες αξιολόγησης των μαθητών στο Γενικό Λύκειο

Αναστάσιος:Η θέση της Ορθοδοξίας δεν είναι στο περιθώριο της ιστορίας, αλλά στο κέντρο των κοινωνικών ζυμώσεων, στην πρωτοπορία της προόδου…

Όταν σκέπτομαι την Ορθοδοξία στους επόμενους αιώνες, την οραματίζομαι ανοικτή στην εξέλιξη, στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται από την επιστήμη, την τέχνη, την τεχνολογία. Και τους Ορθοδόξους έτοιμους να κατανοήσουν και να χρησιμοποιήσουν τους κώδικες επικοινωνίας που θα διαμορφωθούν. Η θέση της Ορθοδοξίας δεν είναι στο περιθώριο της ιστορίας, αλλά στο κέντρο των κοινωνικών ζυμώσεων, στην πρωτοπορία της προόδου…Είναι εξάλλου αναγκαίο να παραμείνουμε ανοικτοί και εποικοδομητικοί στο διάλογο με τους ανθρώπους διαφορετικών θρησκευτικών πεποιθήσεων ή φιλοσοφικών τοποθετήσεων, ‘‘αληθεύοντες εν αγάπη’’ (Εφεσ. 4:15). Το ορθόδοξο ήθος επιβάλλει ειλικρινή σεβασμό προς την ιδιαιτερότητα και την ελευθερία του άλλου, ανεξαρτήτως του τι πιστεύει ή του αν πιστεύει. Φανατισμός και ξενοφοβία, μετατροπή του εκκλησιαστικού φρονήματος σε ιδεολογικά σκευάσματα, δεν συμβαδίζουν με το ελεύθερο πνεύμα της Ορθοδοξίας. Χρειάζεται νηφάλια κατανόηση, ήρεμη κριτική αντιμετώπιση, συνέπεια και συνεργασία με τους ανθρώπους καλής θελήσεως, για την επικράτηση της ειρήνης και τη συναδέλφωση όλων των λαών…Συνοπτικά το ουσιαστικό μήνυμα της Εκκλησίας αφορά στον κάθε άνθρωπο και έχει παγκόσμια σημασία. Για να ανταποκριθεί στη μεγάλη αποστολή της η Ορθοδοξία, στα παγκόσμια δρώμενα, θα πρέπει να διατηρήσει αλώβητο το μυστηριακό, σωτηριολογικό χαρακτήρα της, να είναι ανοικτή στις αδιάκοπες αναζητήσεις της ανθρωπότητας, και να ζει με συνέπεια την αναστάσιμη συνείδησή της και την οικουμενική της ευθύνη.»

Αναστασίου Γιαννουλάτου (Αρχιεπισκόπου Τιράνων και πάσης Αλβανίας), Παγκοσμιότητα και Ορθοδοξία, σ. 270-273.

Πηγή: http://e-theologia.blogspot.gr/2012/10/blog-post_5991.html

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ κ. ΘΕΟΔΩΡΟΥ Π. ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

Η 28η Οκτωβρίου είναι μέρα τιμής και ιστορικής μνήμης με διαχρονικούς συμβολισμούς. Συμβολίζει την αντίσταση του ελληνικού λαού απέναντι στα ολοκληρωτικά καθεστώτα του φασισμού και του ναζισμού. Συμβολίζει την υπεράσπιση της εθνικής αξιοπρέπειας και των αξιών της ελευθερίας, της εθνικής ανεξαρτησίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων απέναντι σε κάθε επιβουλή. Η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου ανακαλεί στην ιστορική μνήμη το ΟΧΙ των Ελλήνων ως φρόνημα και ως πράξη αντίστασης, παλλαϊκής συμμετοχής στον κοινό αγώνα, αλλά και ελπίδας. Γι’ αυτό και αποτελεί σημείο αναφοράς για τη νέα γενιά της πατρίδας μας. Η υπεράσπιση της εθνικής αξιοπρέπειας, η αντιμετώπιση των κινδύνων εκφασισμού της κοινωνίας μας, της μισαλλοδοξίας και της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παραμένουν σύγχρονα διακυβεύματα που κινητοποιούν τις δυνάμεις του ελληνικού λαού. Σε αυτή την προσπάθεια το ελληνικό Σχολείο διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και συμβάλλει στην ενεργοποίηση των εκπαιδευτικών θεσμών για τη διαμόρφωση υπεύθυνων και συνειδητοποιημένων πολιτών με αντίληψη της ιστορικής, εθνικής και κοινωνικής ευθύνης τους. Το μήνυμα της αντίστασης του ελληνικού λαού το 1940 είναι διαχρονικά μήνυμα συμμετοχής, αγωνιστικότητας και ελπίδας, για να θυμίζει ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε κάθε κίνδυνο ενωμένοι και αλληλέγγυοι.

Επιμορφωτική Ημερίδα Θεολόγων Καθηγητών της Δ/νσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης

Εορτασμός της ημέρας του Πολιούχου της Θεσσαλονίκης Αγίου Δημητρίου από το ΑΠΘ

Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης φέτος 100 ετών από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, το ΑΠΘ γιορτάζει το τόσο σημαντικό αυτό ιστορικό γεγονός ακόμα πιο κοντά στην πόλη και τους κατοίκους της. Έτσι, για πρώτη φορά, ο εορτασμός θα γίνει εκτός του ΑΠΘ σε κεντρικό χώρο της Θεσσαλονίκης και συγκεκριμένα στο Θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών.

Η πραγματοποίηση της τελετής διαθέτει όμως τη φορά αυτή και μια επιπρόσθετη διάσταση. Στέλνει μήνυμα προς την ελληνική κοινωνία πως το ΑΠΘ, παρά τα τεράστια οικονομικά -και όχι μόνο- προβλήματα που αντιμετωπίζει και τον αδυσώπητο πόλεμο, τον οποίο υφίσταται σε καθημερινή πλέον κλίμακα, εξακολουθεί να αγωνίζεται με σθένος και καταφέρνει να παραμένει όρθιο. Ότι ως φορέας παραγωγής και διάδοσης της γνώσης ξέρει να τιμά δεόντως την ιστορική κληρονομιά και να τη μετουσιώνει σε μήνυμα ελπίδας και προοπτικής.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, την Παρασκευή 26 Οκτωβρίου 2012, στις 18.30, στην Αίθουσα του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, στο κτίριο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών.

 

Πηγή: ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ: "Το Οικουμενικό Πατριαρχείο αγωνίζεται κατά των διακρίσεων και του ρατσισμού"

 

Ηράκλεια, των Νίκου Παπαχρήστου και Νίκου Μαγγίνα

Με ενθουσιασμό και χειροκροτήματα καλωσόρισαν τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο οι μαθητές του ΕΠΑ.Λ. και Γενικού Λυκείου και Γυμνασίου Ηράκλειας. Εκπρόσωπος των μαθητών ευχαρίστησε τον Πατριάρχη για την επίσκεψη στο σχολείο τους και την επικοινωνία μαζί τους και ζήτησε την συμβολή του για την μεγαλύτερη προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης ευχαρίστησε τον Μητροπολίτη Σιδηροκάστρου για την ευκαιρία που του έδωσε να βρεθεί με τους μαθητές στους οποίους έδωσε πατρικές συμβουλές. Θυμήθηκε τα χρόνια του στα θρανία και στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης, η οποία όπως είπε παραμένει κλειστή από το 1971 και τους κάλεσε να αξιοποιούν κάθε στιγμή της ζωής τους για γνώση. Και σε αυτήν την πορεία τους, σημείωσε ο Πατριάρχης, έχουν κοντά τους καθηγητές και τους γονείς τους.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης στην ομιλία του έστειλε και ένα σαφές μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση, πως το Οικουμενικό Πατριαρχείο αγωνίζεται κατά των διακρίσεων και κατά του ρατσισμού, όπως είπε είναι ένας αγώνας "για την αποστολή ορθοδόξου μαρτυρίας στους μη ορθοδόξους αδελφούς ακόμη και στους μη χριστιανούς, αγώνας για την καλλιέργεα της ιδέας της ανοχής και της κατανόησης της διαφορετικότητας του άλλου, αγώνας εναντίον των φυλετικών διακρίσεων,εναντίον του ρατσισμού,αγώνας για να δείξουμε σε όλους ότι είμαστε μαθητές του Χριστού, Χριστιανοί.
Και πώς θα το δείξουμε; Eάν αγαπάμε ο ένας τον άλλο χωρίς διακρίσεις, χωρίς όρια, χωρίς κρατούμενα".

Πηγή: http://fanarion.blogspot.gr/2012/10/blog-post_8414.html

ΚΑΙΡΟΣ: Συνάντηση με τον Διευθυντή του πολιτικού γραφείου του Υπουργού Παιδείας, κ. Δημήτριο Μιχαλολιάκο.

Χολαργός 24-10-2012

 

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 

 Κατά την  επίσκεψή τους στο Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων-Πολιτισμού & Αθλητισμού την Τρίτη(23-10-2012), οι εκπρόσωποι του Δ.Σ του Συλλόγου μας, κ.κ. Ανδρέας Αργυρόπουλος – Πρόεδρος και Γεώργιος Παπαδόπουλος – Γενικός Γραμματέας καθώς και ο Μάριος Λιάγκης υ.δ. Λέκτορας της Θεολογικής Σχολής ΕΚΠΑ, έγιναν δεκτοί –κατόπιν αιτήματός τους-από τον διευθυντή του πολιτικού γραφείου του Υπουργού Παιδείας, κ. Δημήτριο Μιχαλολιάκο. Στη διάρκεια της εκτενούς  συζητήσεως,  παρουσιάστηκαν αρχικά εν συντομία αλλά με πληρότητα οι θέσεις του συλλόγου για την αναβάθμιση της θρησκευτικής εκπαίδευσης στη χώρα μας στο πλαίσιο των αρχών και των στόχων,  της διακηρυγμένης από το υπουργείο νέας εκπαιδευτικής πολιτικής,  ενώ επισημάνθηκε η ανάγκη για ένα ΜτΘ  υποχρεωτικό για όλους τους μαθητές, που καλλιεργεί το διάλογο και την κριτική σκέψη.

Στη συνέχεια ετέθησαν με έμφαση, ζητήματα που απασχολούν τελευταία την θεολογική εκπαιδευτική κοινότητα και τα οποία κατεγράφησαν από τον συνομιλητή μας, ως χρήζοντα άμεσης προώθηση για διευθέτηση ή λύση, όπως:

α) το θέμα της διατήρησης του υπάρχοντος καθεστώτος – σε επίπεδο ωραρίου διδασκαλίας  του ΜτΘ – στο υπό σχεδιασμό Νέο Λύκειο, καθώς κάθε τυχόν μείωση υποβαθμίζει δραματικά την θετική του επιρροή στους μεγάλους  μαθητές της λυκειακής βαθμίδας,

β) το θέμα της αδιοριστίας των θεολόγων και της κάλυψης –κατά το δυνατόν - περισσοτέρων κενών θέσεων με πρόσληψη αναπληρωτών· η κίνηση αυτή υπογραμμίστηκε ότι  θα απαλύνει τις δυσμενείς εντυπώσεις από την πλήρη απουσία του κλάδου στους πρόσφατους διορισμούς αλλά και θα προσφέρει  στην απρόσκοπτη λειτουργία των σχολικών μονάδων και

γ) την οριστική τακτοποίηση  του ζητήματος των απαλλαγών από το ΜτΘ  που προκάλεσαν οι ισχύουσες από το 2008 εγκύκλιοι.  

Ο σύλλογός μας  πρότεινε τον ορισμό ενός σαφούς πλαισίου λειτουργίας του δικαιώματος απαλλαγής που θα περιλαμβάνει: 

Ι. ενιαίο τύπο αίτησης με συγκεκριμένο λεκτικό, το οποίο θα λειτουργεί αποτρεπτικά σε όσους εκμεταλλεύονται το θέμα χωρίς να έχουν σοβαρό συνειδησιακό λόγο,

ΙΙ. την ουσιαστική  και πλήρη ένταξη όσων παίρνουν απαλλαγή σε άλλο βαθμολογούμενο μάθημα και

ΙΙΙ. τον καθορισμό αυστηρού χρονικού πλαισίου (αρχή σχ. έτους) για την υποβολή του σχετικού αιτήματος, ώστε να  εκλείψει το φαινόμενο απαλλαγών στη διάρκεια του σχολικού έτους ή ακόμη και στη λήξη του.

Η όλη συνάντηση  διεξήχθη σε ιδιαίτερα φιλική ατμόσφαιρα, οι θέσεις μας έγιναν δεκτές με τη δέουσα κατανόηση από τον κ. Μιχαλολιάκο, οι τοποθετήσεις του οποίου φανέρωσαν ενδιαφέρον αλλά και γνώση της ιδιαιτερότητας  του γνωστικού μας αντικειμένου  και των εργασιακών προβλημάτων των θεολόγων εκπαιδευτικών.

                                                                                                                          

Από το ΔΣ

Συνάντηση του ΚΑΙΡΟΥ με τον Γενικό Γραμματέα Θρησκευμάτων κ. Γεώργιο Καλαντζή

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Έπειτα από σχετικό αίτημα του Δ. Σ του Συλλόγου μας, ο Πρόεδρος κ. Ανδρέας Αργυρόπουλος και ο Γ. Γραμματέας κ. Γεώργιος Παπαδόπουλος επισκέφθηκαν την Τρίτη [23-10-2012] και ώρα 12.30μ.μ. τον Γενικό Γραμματέα Θρησκευμάτων κ. Γεώργιο Καλαντζή, στο γραφείο του, στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού & Αθλητισμού. Στην διάρκεια της πολύωρης συνάντησης ήταν παρόντες και συμμετείχαν στη συζήτηση και οι κ.κ. Χρυσόστομος Σταμούλης Πρόεδρος του τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ και Μάριος Λιάγκης υ.δ. Λέκτορας της Θεολογικής σχολής Αθηνών, αμφότεροι μέλη του Συλλόγου. Κατά την διάρκεια της διεξοδικής και εποικοδομητικής από κάθε άποψη συζήτησης, αναδείχθηκαν όλα τα ζητήματα που ο ΚΑΙΡΟΣ θεωρεί πρώτης γραμμής και ενδιαφέρουν τον θεολογικό κόσμο. Ο συνομιλητής μας έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις θέσεις μας σχετικά με το περιεχόμενο του μαθήματος των θρησκευτικών, στο άμεσο μέλλον, καθώς αυτό συνδέεται στενά τόσο με την σχεδιαζόμενη αλλαγή στον εκπαιδευτικό χώρο (νέο ΠΣ Δημοτικού-Γυμνασίου, Νέο Λύκειο) όσο και την θέση μιας ορθόδοξης χώρας στην ενωμένη Ευρώπη. Στο σημείο αυτό τονίστηκε η ανάγκη διατήρησης του σημερινού ωραρίου διδασκαλίας του ΜτΘ ειδικά στο Λύκειο, καθώς αποτέλεσε κοινή διαπίστωση, ότι μόνο με αυτή την προϋπόθεση, έχει τη δυνατότητα να διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο, ενταγμένο στο πεδίο των ανθρωπιστικών σπουδών και με αναβαθμισμένο περιεχόμενο, στην ανάσχεση φαινομένων ρατσισμού και τυφλής βίας.

Ο Σύλλογός μας αναφερόμενος σε περιπτώσεις καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων για την μείωση των ωρών διδασκαλίας του μαθήματος και της χορήγησης αθρόων απαλλαγών ειδικά στην ιδιωτική εκπαίδευση, διαπίστωσε με ιδιαίτερη ικανοποίηση ότι ο κ. Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων, έχει ήδη κινηθεί αρμοδίως προς την κατεύθυνση διερεύνησης του θέματος, γεγονός που αποδεικνύει ευαισθησία για την τήρηση της νομιμότητας στα εκπαιδευτικά πράγματα. Το φλέγον επίσης θέμα της αδιοριστίας των θεολόγων και της άνισης μεταχείρισης του κλάδου τόσο στους τελευταίους διορισμούς μονίμων καθηγητών όσο και στις προσλήψεις αναπληρωτών αποτέλεσε αντικείμενο διεξοδικής συζήτησης και οι εκπρόσωποι του συλλόγου αποκόμισαν την σαφή εντύπωση για την διάθεση του κ. Γ. Γραμματέα να διαχειριστεί και με τα επιχειρήματά μας την απαίτηση για δικαιότερη μεταχείριση του κλάδου στην επόμενη φάση προσλήψεως αναπληρωτών, εντός πάντοτε του πλαισίου που θέτουν οι τρέχουσες δημοσιονομικές συνθήκες.

Οι εκπρόσωποι του Συλλόγου μας ευχαρίστησαν τον κ. Γενικό Γραμματέα για την ευμενή ακρόαση των θέσεών τους αλλά και την αποδοχή της προσφοράς τους για διαρκή συνεργασία και ανοικτή επικοινωνία σε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος. 
 

Από το ΔΣ

Πηγή: http://e-theologia.blogspot.gr/2012/10/blog-post_23.html

ΚΑΙΡΟΣ: ικανοποίηση από τις επαφές με τους εκπροσώπους της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ και την κ. Αντιπρύτανη

Χολαργός 20-10-2012

 

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

 

Στο πλαίσιο υλοποίησης αποφάσεών του για επαφές με θεσμικούς φορείς, κλιμάκιο του ΔΣ του Συλλόγου μας, αποτελούμενο από τον Πρόεδρο κ. Ανδρέα Αργυρόπουλο και τον Αντιπρόεδρο κ. Μιλτιάδη Κωνσταντίνου, επισκέφθηκε διαδοχικά την Τετάρτη 17-10-2012 & Πέμπτη 18-10-2012, έπειτα από υποβληθέν σχετικό αίτημα, την Aντιπρύτανη του ΑΠΘ κ. Δ. Λιάλιου, τον Kοσμήτορα της Θεολογικής σχολής του ΑΠΘ κ. Μ. Τρίτο και τον Πρόεδρο του τμήματος Θεολογίας κ. Χ. Σταμούλη και συζήτησε μαζί τους θέματα σχετικά με το μάθημα των Θρησκευτικών.

Συγκεκριμένα τα μέλη του ΔΣ εξέθεσαν στους συνομιλητές τους , τις απόψεις του συλλόγου μας, τόσο για την θέση του μαθήματος στο σχολείο και την πορεία υλοποίησης των νέων ΠΣ όσο και το ενδιαφέρον του για την θέση των θεολόγων εκπαιδευτικών στο εργασιακό τους περιβάλλον(διορισμοί μονίμων & αναπληρωτών καθηγητών). Στη διάρκεια μιας μακράς και εποικοδομητικής συζήτησης σημειώθηκε ως κοινή διαπίστωση πως η αναγκαιότητα για την ενότητα του θεολογικού κόσμου δεν εξυπηρετείται από ακραίες τοποθετήσεις, καθώς αυτές τραυματίζουν καίρια την εικόνα του χώρου μας, προσφέροντας τελικά βήμα σε εκείνους που από καιρό επιδιώκουν την απομάκρυνση του μαθήματος των θρησκευτικών από την εκπαίδευση. Τα μέλη του ΔΣ διαπίστωσαν με ιδιαίτερη ικανοποίηση πως οι εκπρόσωποι της θεολογικής σχολής όπως και η κ. αντιπρύτανης έχουν τη πρόθεση αρμονικής συνεργασίας και ανοικτής επικοινωνίας με τους συλλογικούς φορείς του θεολογικού χώρου για την διαμόρφωση ενιαίας γραμμής σε ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος.

 

Από το ΔΣ

 

Πηγή: http://www.kairosnet.gr/joomla/

Διεθνές συνέδριο στον Άγιο Σέργιο στο Παρίσι για τα θέματα και τις προκλήσεις της μέλλουσας Πανορθόδοξης Συνόδου

Με τη συμμετοχή του Διευθυντή της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Π. Καλαϊτζίδη

Όπως είναι γνωστό, τα τελευταία χρόνια εντάθηκαν οι προσπάθειες του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των άλλων Ορθοδόξων Εκκλησιών, ώστε να υπερπηδηθούν τα εμπόδια και να συγκληθεί η Μεγάλη Πανορθόδοξη Σύνοδος. Αν και παραμένει ακόμη ανοικτό το ερώτημα κατά πόσον η Μεγάλη αυτή Πανορθόδοξη Σύνοδος, η οποία αναμένεται και σχεδιάζεται για περισσότερο από 50 χρόνια, θα πραγματοποιηθεί τελικά στο άμεσο ή απώτερο μέλλον, ένα ξεχωριστό συνέδριο για τα θέματα που ενδέχεται να συζητηθούν στη Σύνοδο αυτή, θα πραγματοποιηθεί στο Ινστιτούτο Ορθόδοξης Θεολογίας του Αγίου Σεργίου στο Παρίσι, στις 18-20 Οκτωβρίου 2012.

Το Διεθνές αυτό Συνέδριο το οποίο διοργανώνεται από το Θεολογικό Ινστιτούτο του Αγίου Σεργίου στο Παρίσι και το Κέντρο Οικουμενικών Ερευνών του Καθολικού Πανεπιστημίου της Λουβαίν, σε συνεργασία με το ορθόδοξο θεολογικό περιοδικό Contacts και το Κολλέγιο των Βελλαρμινών Πατέρων στο Παρίσι, αποσκοπεί στο να ενημερώσει τους συμμετέχοντες στο συνέδριο, σχετικά με ζητήματα που διακυβεύονται στο επικείμενο αυτό κορυφαίο εκκλησιαστικό γεγονός.

Στο συνέδριο, με τη συμμετοχή ορθοδόξων θεολόγων από πολλές χώρες (Γαλλία, Η.Π.Α., Γεωργία, Ελλάδα, Λίβανος, Ρουμανία, Ρωσία) θα συζητηθούν τα ακόλουθα ζητήματα: 1. Το κοινό λειτουργικό ημερολόγιο 2. Η Αυτοκεφαλία, η Αυτονομία και τα Δίπτυχα, 3. Το μέλλον της Ορθόδοξης Διασποράς, 4. Οι σχέσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας προς τις άλλες Εκκλησίες, 5. Ηθικά και κοινωνικά ζητήματα, όπως και το θέμα της νηστείας στις μέρες μας. Στο πλαίσιο του συνεδρίου, μη ορθόδοξοι παρατηρητές θα διατυπώσουν τα δικά τους σχόλια για τα ζητήματα αυτά, προκειμένου να προκληθεί μια γόνιμη συζήτηση στο πνεύμα του οικουμενικού διαλόγου.

Ομιλητές θα είναι οι: Μητροπολίτης Γαλλίας Εμμανουήλ, Μητροπολίτης Κομάνων Γαβριήλ, Νικόλαος Ozoline, Peter De Mey, Pierre Sollogoub, Vladimir Khoulap, Thomas Pott, John Erickson, Γρηγόριος Παπαθωμάς, Joseph Famerée, Εμμανουήλ Κλάψης, Antoine Arjakovsky, Ivana Noble, Μητροπολίτης Jérôme Beau, Carol Saba, Georges Nahas, Nicolas Cernokrak, Enzo Bianchi, Tamara Grzelidze, Michel Stavrou, Barbara Hallensleben, Radu Preda, Θανάσης Ν. Παπαθανασίου, Anne-Marie Reijnen, Παντελής Καλαϊτζίδης.

Το αναλυτικό πρόγραμμα και η ηλεκτρονική φόρμα δήλωσης συμμετοχής στο συνέδριο είναι διαθέσιμα στην διαδικτυακή τοποθεσία του Ινστιτούτου του Αγίου Σεργίου http://www.saint-serge.net/evenements/avenir.html#concileoecumenique

 

Διεθνές Συνέδριο «Ο Άλλος στις Διάφορες Θρησκείες»

Το Συμβούλιο της Ευρώπης, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και ο Δήμος Θεσσαλονίκης συνδιοργανώνουν διεθνές συνέδριο με θέμα «Ο Άλλος στις Διάφορες Θρησκείες» στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Γραμμάτων και Τεχνών την Τρίτη 16 Οκτωβρίου 2012.
 

Νέο Πρόγραμμα Σπουδών Θρησκευτικών: απαντήσεις σε καλοπροαιρέτους – Μέρος Γ΄: Η Παναγία στη Β΄ Γυμνασίου και άλλα θέματα

Συνέχεια από http://religionslehrer.blogspot.gr/2012/10/blog-post_5.html

 

Η εγκατάλειψη της ιστορικής προσέγγισης

 

Είναι γεγονός ότι οι θεματικές ενότητες του νέου μαθήματος (από 4 έως 5 δίωρα κάθε μία) δεν ακολουθούν την ιστορική και κλασική προσέγγιση της ακαδημαϊκής θεολογίας. Αυτή (ο χωρισμός δηλαδή σε Παλαιά, Καινή Διαθήκη, Εκκλησιαστική Ιστορία και Λειτουργική) είχε ήδη εγκαταλειφθεί στο Δημοτικό από καιρό. Τώρα εγκαταλείπεται και στο Γυμνάσιο. Ασκείται έντονη κριτική ότι έτσι διαλύεται η ιστορική γραμμή που χρησιμεύει ως διήκουσα έννοια στην κατανόηση της πορείας του Χριστιανισμού (όπου η ιστορία παίζει εξέχοντα ρόλο) αλλά και στην οργάνωση της σκέψης των παιδιών. Στο προηγούμενο Πρόγραμμα είχαμε ΠΔ στην Α΄ Γυμνασίου, ΚΔ στη Β΄ και Εκκλησιαστική Ιστορία στη Γ΄. Φεύγοντας η αμιγής διδασκαλία της Καινής Διαθήκης στη Β΄ δημιούργησε και την εντύπωση ότι τα σχετικά με την Παναγία παύουν να διδάσκονται, με αποτέλεσμα να ξεσηκωθεί ένας ανυπόστατος θόρυβος από δημοσιογράφους και... πολιτικούς!

Εδώ πρέπει να απαντήσουμε ότι αν η επικράτηση της λεγόμενης ιστορικής γραμμής αποτελεί ένα παιδαγωγικό αίτημα κι όχι θεολογικό γνώρισμα, τότε υπόκειται στην κριτική που διαρκώς ανατροφοδοτεί την παιδαγωγική πράξη. Το νέο ΠΣ οργανώνεται σε μικρότερα «αναλυτικά προγράμματα» και σε κάθε θεματική ενότητα, με αρχή, μέση και τέλος. Εκεί μπορεί ο διδάσκων να επαναλάβει και να τονίσει τόσο την χρονική και ιστορική αλληλουχία γεγονότων της Αποκαλύψεως όσο και να τη συνδέσει με γενικότερες συνάφειες. Το μεγάλο, όμως, πλεονέκτημα που που εμφανίζει το ΠΣ είναι ότι έχει ως άξονά του όχι την θεματική συνέχεια του περιεχομένου αλλά τα ουσιαστικά ενδιαφέροντα των μαθητών (π.χ. στο Γυμνάσιο: «η σημασία της εικόνας», «πώς παίρνουμε αποφάσεις», «θρησκείες της Ανατολής», «το πρόβλημα του κακού») τα οποία ο δάσκαλος έρχεται να επεξεργαστεί ώστε να οδηγήσει τους μαθητές του στις γνωστικές «επάρκειες» κάθε τάξης. Επομένως, ούτε τα περί της Θεοτόκου, ούτε άλλο κεντρικό τμήμα της Ορθόδοξης διδασκαλίας απουσιάζει από το ΠΣ, αλλά αντιθέτως ο εκπαιδευτικός έχει μια μεγάλη ποικιλία ενοτήτων και διδακτικών στρατηγικών για να τα διδάξει με το νέο τρόπο. Είναι π.χ. αδύνατον στη Β΄ Γυμνασίου στη ΘΕ για τον εικονισμό (4 δίωρα) να μην αναφερθεί κανείς στην εικόνα της Θεοτόκου, ή στη ΘΕ για το ποιος είναι ο Θεός των Χριστιανών (4 δίωρα) που φυσικά έχει χριστολογικό γνωστικό περιεχόμενο, να μην αναδείξει κανείς τη θέση και την ιδιότητα της Θεοτόκου κ.ο.κ.

Η έμφαση στο σεβασμό προς τον άλλο

Το νέο ΠΣ έχει θεματικές ενότητες ιδιαίτερα στο Γυμνάσιο, που αφιερώνουν εκ πρώτης όψεως πολύ διδακτικό χρόνο σε θέματα σεβασμού του άλλου, του διαφορετικού, ανοχής κλπ. Υπάρχει μια ΘΕ στη Β΄ Γυμνασίου με τίτλο «Εμείς και οι ‘άλλοι’» (4 δίωρα), ΘΕ για τη διάσπαση και αντιπαλότητα στις θρησκείες (5 δίωρα) και στη Γ΄ Γυμνασίου ΘΕ για τη βία στο όνομα του Θεού (2 δίωρα). Τα 11 αυτά δίωρα (σε σύνολο 71 του Γυμνασίου) έδωσαν λαβή σε μονομερή κριτική με έντονα στοιχεία διαστρέβλωσης ότι πρόκειται για «νεοταξική», και «αριστερή» διάβρωση του μαθήματος, οδοποίηση (για μια ακόμη φορά) στον πολτό της πανθρησκείας κλπ.

Κατ’ αρχήν οι διδακτικοί στόχοι που αφορούν στην αποδοχή του διαφορετικού προσώπου και στο σεβασμό των αντιλήψεών του είναι προϋπόθεση για ένα συμπεριληπτικό ΜτΘ και για όλους τους μαθητές. Είναι λοιπόν επόμενο, να υπάρχουν θεματικές ενότητες ώστε να εξυπηρετούν τους συγκεκριμένους διδακτικούς στόχους. Η σχετική κριτική ότι είναι άχρηστο κάτι τέτοιο, γιατί η ελληνική κοινωνία δεν είχε ποτέ δείξει σημάδια ρατσισμού και προκατάληψης νομίζω ότι τον τελευταίο καιρό εμφανίζεται πλέον δραματικά ξεπερασμένη. Ωστόσο, όταν μπούμε στην προβληματική αυτή από τη σκοπιά της Ορθόδοξης Θεολογίας, κατανοούμε ότι πέρα από την πρακτική παιδαγωγική ανάγκη είναι πρωτίστως ένα αίτημα της ίδιας της Ορθοδοξίας να εξηγήσει πόσο μακριά από τη βία στο όνομα του Θεού βρίσκεται (ή πρέπει να βρίσκεται) και πόσο αυτή η βία είναι ασύμβατη με το λόγο του Ευαγγελίου. Κι αν υπάρχει και αυτοκριτική στο θέμα αυτό, αυτό δεν είναι «αποκαθήλωση» της ιδανικής εικόνας που πρέπει να έχουν τα παιδιά, αλλά εισαγωγή στην κριτική τοποθέτηση που πρέπει να έχουν απέναντι σε όλα τα μεγάλα ζητήματα στα οποία έρχεται να εισάγει το ΜτΘ και αφορούν και στη δική τους θρησκευτική παράδοση και τελικά μόνο καλό μπορεί να κάνει στην ίδια την Ορθοδοξία. Μόνον έτσι θα γίνει κτήμα τους, που είναι και το ζητούμενο. Δεν παραλείπονται, πάντως, και διδακτικές ενότητες που επιδώκουν την επίτευξη τέτοιων διδακτικών στόχων μέσα από τη διδασκαλία για θέματα που αφορούν στο ρόλο της Ορθόδοξης παράδοσης μέσα στη νεώτερη ελληνική ιστορία, την Τουρκοκρατία κλπ. ώστε να έρχεται κάθε μαθητής (κι όχι μόνο ο Έλληνας) σε επαφή με θεμελιώδεις συνιστώσες της νεοελληνικής κοινωνικής πραγματικότητας.

Είναι όλα τέλεια;

Θα διερωτηθεί κανείς μετά από την αναλυτική αυτή παρουσίαση: δεν υπάρχει σημείο κριτικής για το νέο ΠΣ; Κάθε άλλο, φυσικά. Σε κάθε προσπάθεια υφίστανται ατέλειες και λάθη και βρισκόμαστε στην ευτυχή στιγμή για πρώτη φορά μια μεγάλη αλλαγή στην Εκπαίδευση να δοκιμάζεται πρώτα μέσα από μια «πιλοτική» φάση διδασκαλίας. Είναι, λοιπόν, ακριβώς αυτή η εποχή που πρέπει να γίνει συζήτηση για όσα τυχόν προβληματικά σημεία του ΠΣ, που η Επιτροπή δεν διέβλεψε έγκαιρα, αλλά και προβλήματα που προκύπτουν από την πιλοτική εφαρμογή και την εμπειρία. Ήδη ο γράφων κατανοεί τώρα π.χ. πόσο δύσκολο είναι για τους συναδέλφους (ειδικά της Πρωτοβάθμιας) να αξιοποιήσουν το διατιθέμενο υλικό ώστε να σχεδιάσουν ένα φάκελο μαθήματος από την αρχή, ενώ θα πρέπει να γίνει μια οργανωμένη δουλειά στο ζήτημα της επιμόρφωσης. Επιμέρους δραστηριότητες, βιβλιογραφία κλπ. πιθανόν πρέπει να διατυπωθούν αναλυτικώτερα κλπ.

Δυστυχώς, το πρώτο διαθέσιμο έτος αναλώθηκε ήδη κατά το πλείστον σε μια κακόπιστη πολεμική και απορριπτική στάση που δεν επιδιώκει βελτίωση αλλά μάλλον πλήρη ανατροπή. Υπάρχουν, βεβαίως, και ψύχραιμες φωνές επιμέρους κριτικών παρατηρήσεων, που είναι πολύτιμες ακριβώς γιατί είναι σπάνιες (αναφέρω για παράδειγμα δημοσιευμένο κείμενο της παλαιάς φίλης κας Ελένης Φιλοσόφου), αλλά ο κανόνας χαρακτηρίζεται από λασπολογία και κάθε είδους προχειρότητα. Το πράγμα είναι ιδιαίτερα σοβαρό, όχι απλά γιατί πυροδοτεί μια δίκη προθέσεων και τελικά κύμα «διωγμού» για συναδέλφους πλην συν-εργάτες με τους κρίνοντες στον ίδιο αμπελώνα αλλά, το κυριότερο, γιατί απειλεί να τινάξει στον αέρα μια σοβαρή (και, όπως τόνισα, μάλλον τελευταία) προσπάθεια ώστε το μάθημα των Θρησκευτικών να μην είναι ο «μεγάλος ασθενής» και ο πρώτος υποψήφιος προς έξωση από το σχολικό πρόγραμμα, αλλά μια μαθησιακή δραστηριότητα που υποστηρίζεται από αποτελεσματικές μεθόδους, ως ισότιμο με τα άλλα μαθήματα και αδιαμφισβήτητη θέση στο σύγχρονο σχολείο, συνθήκη που οπωσδήποτε είναι προς όφελος της δράσεως της Εκκλησίας μέσα στην κοινωνία μακροπρόθεσμα.

 

Πηγή: http://e-theologia.blogspot.gr/2012/10/blog-post_1252.html?spref=fb

Πρόσκληση για την παρουσίαση του βιβλίου του κ. Σίμου Παπαδόπουλου με τίτλο: «Παιδαγωγική του Θεάτρου»

Πρόσκληση για την παρουσίαση του βιβλίου του κ. Σίμου Παπαδόπουλου με τίτλο: «Παιδαγωγική του Θεάτρου», που θα γίνει στο Βαφοπούλειο, την Παρασκευή 12 Οκτώβρη, ώρα 7.00 μ.μ.

Το βιβλίο αυτό περιέχει πολλές χρήσιμες τεχνικές για Δραματοποίηση και Παιχνίδια Ρόλων, καθώς και πολλά παραδείγματα  από την εφαρμογή τους στο σχολείο, χρήσιμα εργαλεία για όλους/ες, που υλοποιούν Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Αγωγής Υγείας κ.ά.

 

 

Ο ΚΑΙΡΟΣ στο πλευρό της Χριστιανικής Δημοκρατίας για την καταδίκη του φαινομένου του Εθνοφυλετισμού - Νεοναζισμού / Νεοφασισμού - Νεοπαγανισμού

Έκθεση Ρωμηών Εκδοτών και Δημοσιογράφων στην Πόλη παρουσία του Πατριάρχη

Ρεπορτάζ-φωτογραφίες του Νικολάου Μαγγίνα

Η δραστηριότητα των Ρωμηών εκδοτών και δημοσιογράφων της Πόλης από τα μέσα περίπου του 19ου αι., από την εποχή της έκδοσης των πρώτων εφημερίδων, μέχρι και τα τραγικά γεγονότα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου καθώς και η παράθεση των σημαντικών κοινωνικοπολιτικών και οικονομικών αλλαγών που καταγράφηκαν την περίοδο αυτή (1830-1914) παρουσιάστηκε σε έκθεση που πραγματοποιήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Διοργανώθηκε από το Σωματείο Δημοσιογράφων Τουρκίας σε συνεργασία με την Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών, η οποία εδρεύει στην Αθήνα.

Η έκθεση, που λειτουργεί αυτές τις ημέρες στους χώρους του Μουσείου Τύπου της Πόλης, εγκαινιάστηκε το Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου. Περιλαμβάνει 32 πίνακες στους οποίους εκτίθενται τα θέματα από σπάνιες εκδόσεις εφημερίδων με ελληνικούς και οθωμανικούς χαρακτήρες καθώς και προβολή σχετικού βίντεο.

Περισσότερα: Φως Φαναρίου: http://fanarion.blogspot.gr/2012/10/blog-post_6.html

Μήπως έφτασε το τέλος της λειτουργικής αναγέννησης;

του Καθηγητή Πέτρου Βασιλειάδη        

H Εκκλησία της Ελλάδος είναι η μοναδική ίσως από τις μητροπολιτικές Ορθόδοξες εκκλησίες που προέβαλε σε θεσμικό επίπεδο μετ’ επιτάσεως την ανάγκη λειτουργικής αναγέννησης στην ευρύτερη ελληνική κοινωνία. Κυρίως μετά την εκλογή του από Δημητριάδος και Αλμυρού κυρού Χριστοδούλου Παρασκευαΐδη στον αρχιεπισκοπικό θρόνο. Ασφαλώς υπήρξε κάποια προϊστορία στην ελληνόφωνη Ορθοδοξία αναφορικά με τη λειτουργική αναγέννηση. Και αυτή ξεκινάει από τον Νικόλαο Καβάσιλα, συνεχίζεται με το κίνημα των κολλυβάδων και τη λειτουργική αναθεώρηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου το 19ο αι. (τυπικό Βιολάκη κλπ.), για να καταλήξει στους ειλικρινείς προβληματισμούς και την τόλμη πριν από τρεις περίπου δεκαετίες του μακαριστού Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης κυρού Διονύσιου Ψαριανού.

Δεν θα πρέπει επίσης να αγνοήσει κανείς και τη θεολογική συμβολή του Μητροπολίτη Περγάμου κ. Ιωάννη Ζηζιούλα, αλλά και του ομότιμου καθηγητή Ε. Θεοδώρου και του αείμνηστου κορυφαίου λειτουργιολόγου μας Ι. Φουντούλη. Θα ήταν όμως μεγάλη παράλειψη αν δεν τονίζαμε την αποφασιστικότητα του Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, ο οποίος σημειωτέον από το 1971, αρχιμανδρίτης τότε, σε λόγο του προς τους ιεροψάλτες (Εγχειρίδιον ιεροψάλτου. Βασικαί του ιεροψάλτου υποχρεώσεις εις την Λειτουργικήν Αναγέννησιν) άφησε να διαφανεί το όραμά του για λειτουργική αναγέννηση.

Όταν, λοιπόν, το 1999 τα θεσμικά όργανα της εν Ελλάδι Εκκλησίας αποφάσισαν τη δημιουργία «Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Λειτουργικής Αναγεννήσεως» (κανονισμός 139/1999), δέχτηκα την τιμητική πρόσκληση του Μακαριωτάτου να μετάσχω σ’αυτήν, γιατί πίστευα ότι ήταν καιρός πλέον να ανοίξει ένας ουσιαστικός θεολογικός διάλογος για την αναζήτηση της ταυτότητας της Εκκλησίας (την ανάδειξη δηλαδή της ιδιαιτερότητας της Ορθοδοξίας) και στην πιο ζωντανή από άποψη στελεχιακού και θεολογικού δυναμικού Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία, την Εκκλησία της Ελλάδος. Η λατρεία της Εκκλησίας, και κυρίως η Ευχαριστία ως το συνεκτικό και προσδιοριστικό της στοιχείο, αποτελεί το κυριότερο – για πολλούς ακόμη και το μοναδικό – κριτήριο προσδιορισμού της ταυτότητας της Εκκλησίας, με άλλα λόγια της Ορθόδοξης αυτοσυνειδησίας. Ο Μητροπολίτης Περγάμου μάλιστα επιμένει ότι ακόμη και στον διάλογο με την κοινωνία και τις άλλες χριστιανικές ομολογίες η μοναδική ουσιαστική και αποτελεσματική συμβολή της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας είναι η ευχαριστιακή της παράδοση.

Για δέκα, λοιπόν, χρόνια το αίτημα της «λειτουργικής αναγεννήσεως», που προέβαλε θεσμικά η Εκκλησία της Ελλάδος, άρχισε να απασχολεί όλο και περισσότερο την τοπική Ορθόδοξη χριστιανική κοινωνία. Κατά την προσωπική μου εκτίμηση η θετική πλευρά του όλου εγχειρήματος έγκειτο σ’ αυτήν ακριβώς τη δημοσιοποίηση του θέματος στο ευρύ κοινό. Η ευαισθητοποίηση και ελληνικής κοινωνίας για τη λειτουργική έκφραση της Εκκλησίας αποτελεί αναμφισβήτητα θετική εξέλιξη. Η αρνητική, βέβαια, πλευρά ήταν για μια ακόμη φορά η αδυναμία νηφάλιου θεολογικού διαλόγου.

Προσωπικά, όπως άλλωστε και πολλά μέλη της συνοδικής επιτροπής, χαιρέτησα την έναρξη θεολογικού διαλόγου, ακόμη και όταν αυτός ήταν σε έντονο επικριτικό ύφος, με το αιτιολογικό ότι – παρά τις όποιες υπερβολικές, ατεκμηρίωτες και σε μερικές περιπτώσεις έξω από τα επιτρεπτά όρια του ορθόδοξου ήθους αιτιάσεις – κατά βάση δικαίωνε «την επιδιωκόμενη από τα επίσημα κείμενα της συνοδικής επιτροπής λειτουργικής αναγεννήσεως προβολή της αναγκαιότητας λειτουργικής ευαισθησίας». Γι’ αυτό και προσωπικά απέφυγα ως αλυσιτελή και ατελέσφορη την όποια θεολογική αντιπαράθεση με τις διάφορες ατεκμηρίωτες και ως επί το πλείστον κακοπροαίρετες κρίσεις και επικρίσεις, που κατά καιρούς διατυπώθηκαν. Ακόμη και στην προσωπική εναντίον μου επίθεση ομότιμου καθηγητή της Θεολογικής Αθηνών, με υπόμνημα μάλιστα στην ΔΙΣ, αρνήθηκα να απαντήσω, παρά την υπόδειξη της επιτροπής, δημοσιεύοντας αργότερα τα όποια επιχειρήματά μου στο βιβλίο μου LEX ORANDI. Λειτουργική θεολογία και λειτουργική αναγέννηση, Ίνδικτος Αθήνα 2005. Το μόνο που έκανα ήταν να ανατρέψω με ήπιο τρόπο το βασικό επιχείρημα, το οποίο υπέβοσκε σε όλες ανεξαίρετα τις επικρίσεις, το επιχείρημα δηλαδή της εκκοσμίκευσης. Αυτό το επιχείρημα παρουσιάστηκε με τον πλέον επίσημο τρόπο στο Β΄ Πανελλήνιο Λειτουργικό Συμπόσιο από τον π. Σαράντη Σαράντο, αλλά και έμμεσα υποβόσκει ως θεολογικός προβληματισμός σε ορισμένους ιεράρχες της Εκκλησίας της Ελλάδος, μερικοί από τους οποίους (όπως π.χ. ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος Βλάχος) είχαν την καλοσύνη να κάνουν γνωστές τις απόψεις τους στην επιτροπή.

Η υπόθεση, βέβαια, εφθασε στο απροχώρητο, όταν κλιμακώνοντας τις ανοίκειες και πέρα από κάθε μέτρο και με τρόπο απάδοντα στο ορθόδοξο ήθος και ύφος έτερος εν ενεργεία ιερέας καθηγητής εξαπέλεισε βαρύτατες κατηγορίες επί αιρέσει συλλήβδην κατά των συντεταγμένων θεσμικών οργάνων της Εκκλησίας. Για την υπόθεση του εν λόγω ιερέα καθηγητή, παρά την αντίθετη γνώμη τόσο του αείμνηστου Φουντούλη όσο και εμού, επιλήφθηκε το αρμόδιο συνοδικό δικαστήριο, έθεσε όμως την υπόθεση στο αρχείο. Ο πρόεδρος της εν λόγω επιτροπής, Μητροπολίτης Καισαριανής κ. Δανιήλ Πουρτσουκλής, απήντησε αρμοδίως (βλ. «Ανοίκειος αναγωγή ή Απάντησις εις αναιτιολόγητον έλεγχον υποτιθεμένων κακοδοξιών», Εκκλησία 80 τ. 3 2003, σελ. 183-189).

Δεν διατηρούσα ποτέ αυταπάτες, ότι μια μητροπολιτική Ορθόδοξη Εκκλησία, όπως η Εκκλησία της Ελλάδος, θα μπορούσε να φέρει σε πέρας αυτό το εγχείρημα. Θεώρησα όμως ενθαρρυντικό το γεγονός, ότι τα συντεταγμένα όργανά της υιοθέτησαν πρότασή μου για την διοργάνωση διεθνούς Διορθοδόξου Συμποσίου με θέμα «Η λειτουργική αναγέννηση στην Ορθόδοξη Εκκλησία» με τη συμμετοχή ειδικών από όλες τις εκκλησιαστικές δικαιοδοσίες, που επρόκειτο να συνέλθει από 25 έως 29 Αυγούστου 2007 στην Ιερά Μονή Πεντέλης. Εκεί επρόκειτο να συζητηθεί σε βάθος το ζήτημα της λειτουργικής αναγέννησης στην ανά την οικουμένη Ορθόδοξη Εκκλησία.

Δυστυχώς, με το επιχείρημα της αδυναμίας της φυσικής παρουσίας του ασθενούντος τότε αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, το διορθόδοξο εκείνο συνέδριο αναβλήθηκε. Επί τρία χρόνια προσπάθησα – χωρίς επιτυχία – να υλοποιηθεί εκείνη η απόφαση, προκειμένου να παγιωθεί και στο χώρο της Ορθοδοξίας το αίτημα της λειτουργικής κατ’ αρχάς, ευρύτερης θεολογικής στη συνέχεια, και εκκλησιαστικής αναπόφευκτα, αναγέννησης. Αυτός ήταν ένας από τους λόγους που η θητεία μου στην Ειδική Συνοδική Επιτροπή Λειτουργικής Αναγεννήσεως έληξε το 2010. Είχε προηγηθεί προσπάθεια διασώσεως του συνεδρίου υπό την αιγίδα του Οικουμενικού Πατριάρχη χωρίς επιτυχία. Άλλωστε και η αφιέρωση του πιο πάνω βιβλίου μου Lex Orandi στον Οικουμενικό Πατριάρχη είχε σχολιαστεί δυσμενώς από μερικούς.

Δεν είναι της παρούσης η λεπτομερέστερη ανάλυση των λόγων αυτού του πισωγυρίσματος. Κάτι παρόμοιο, άλλωστε, είχε αρχίσει να διαφαίνεται και στον εκτός της ελλαδικής εκκλησίας Ορθόδοξο χώρο. Με σώφρονα και προσεκτικά βήματα η λειτουργική αναγέννηση είχε αρχίσει να προωθείται, με αιχμή του δόρατος την ευχαριστιακή θεολογία, στην Ορθόδοξη διασπορά (Aμερική, Aγγλία, Γαλλία κλπ.), τις ιεραποστολικά προσανατολισμένες αρχαίες εκκλησίες (Aντιόχεια), τις απογαλακτισμένες από παλαιά μητροπολιτικά κέντρα νέες εκκλησίες (Φινλανδία), καθώς και τις νέες ιεραποστολικές κοινότητες (Aφρική, Aσία κλπ), με αξιοθαύμαστα αποτελέσματα, Βέβαια και εκεί την προσπάθεια αυτή επιχείρησε να ανακόψει μια — αναμενόμενη λίγο ως πολύ μετά τις ιδεολογικές ανακατατάξεις της τελευταίας εικοσαετίας — συντηρητική στροφή. Aκραία φονταμενταλιστικά φαινόμενα π.χ. εκδηλώθηκαν στην Aγ. Aικατερινούπολη της Pωσίας με τη δημόσια καύση των συγγραμμάτων των κυριοτέρων εκφραστών της ευχαριστιακής θεολογίας (Σμέμαν, Mάγιεντορφ, Μεν κλπ.), ενώ ηπιότερης μορφής φαινόμενα παρουσιάστηκαν με την απόπειρα ανακοπής της λειτουργικής μεταρρύθμισης στη Φινλανδία. Είχε επίσης προηγηθεί και προσπάθεια ανακοπής της λειτουργικής αναγέννησης στην ελληνο-ορθόδοξη κοινότητα της Aμερικής, στην οποία ενεργώς αναμείχθηκαν ακραία φονταμενταλιστικά στοιχεία τόσο του παλαιοημερολογητικού (για ευνόητους λόγους μερικές φορές αυτοαποκαλούμενου “παραδοσιαρχικού” [traditionalist]) χώρου, όσο και των ακτιβιστών—εκ του ευαγγελικαλισμού προερχομένων—προσηλύτων. Kοινός παρονομαστής όλων αυτών ήταν να αποτραπούν οι δειλά αλλά σταθερά πραγματοποιηθείσες με βάση τη “λειτουργική” και “ευχαριστιακή” θεολογία λειτουργικές και ευρύτερα εκκλησιολογικές αναπροσαρμογές προς την κατεύθυνση της αυθεντικότερης από Ορθόδοξη σκοπιά λειτουργικής έκφρασης της Εκκλησίας. Γι’ αυτό και πρώτος στόχος υπήρξε η Θεολογική Σχολή του Tιμίου Σταυρού, και πρώτοι διωχθέντες οι κύριοι εκφραστές της λειτουργικής αναγέννησης στην ελληνόφωνη αμερικανική Oρθοδοξία π. Θ. Στυλιανόπουλος και π. A. Kαλύβας.

Με την ίδια ακριβώς αποφασιστικότητα οι ίδιοι συντηρητικοί κύκλοι προσπάθησαν να ανακόψουν την μοναδική ευρείας κλίμακας απόπειρα λειτουργικής αναγεννήσεως στην Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης, με αφορμή την μετάφραση και εις επήκοον του εκκλησιάσματος ανάγνωση των ευχών της Θείας Λειτουργίας. «Ευελπιστώ ότι ο διάλογος τον οποίον επί τέλους άνοιξε η Εκκλησία της Ελλάδος θα καρποφορήσει», κατέληγα σε σχετική μελέτη μου στα ιταλικά και στα ελληνικά (http://auth.academia.edu/PetrosVassiliadis/Papers/1977779/_Liturgical_Renewal_and_the_Church_of_Greece_). Ομολογώ ότι διαψεύστηκα. Όταν πριν λίγα χρόνια η σύνοδος της ιεραρχίας επιλήφθηκε της όντως πρωτοποριακής πρωτοβουλίας του μακαριστού πλέον μητροπολίτη Πρεβέζης κυρού Μελετίου, ανοίγοντας το διάλογο για το θέμα, είχα τοποθετηθεί δημόσια, λέγοντας: «Ας σκεφτούμε σοβαρά τον προβληματισμό του αγίου Πρεβέζης» (http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=2216). Τις προτάσεις μου επίσης τις παρουσίασα στο φιλόξενο πυλώνa εκκλησιαστικών ειδήσεων AMEN (http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=2232), αλλά και στο ραδιοφωνικό σταθμό της Εκκλησίας της Ελλάδος, μέρος των οποίων ανέβασε και στο διαδίκτυο ο δημοσιογράφος και υποψ. διδάκτορας του τμήματος Θεολογίας, κ. Χάρης Ανδρεόπουλος (http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=2232, βλ. και http://www.romfea.gr/diafora-ekklisiastika/3196-5169).

Πριν από ένα χρόνο, με την ευκαιρία της έκδοσης του τελευταίου βιβλίου του μακαριστού μητροπολίτη Πρεβέζης, Μέθεξη ή κατανόηση; Έκδοση Ι. Μητροπόλεως Νικοπόλεως, Πρέβεζα 2011, τον προσκαλέσαμε να μας παραθέσει επιστημονικά τα θεολογικά του επιχειρήματα (είχε προηγηθεί πρόσκληση και στους μητροπολίτες Ναυπάκτου και Θεσσαλονίκης, αλλά για διαφορετικούς λόγους δεν ανταποκρίθηκαν). Λίγο πριν μπούμε στην αίθουσα του έθεσα ευθέως το ερώτημα: μήπως το εγχείρημά του θα ανακοπεί κατά την μετά Μελέτιο εποχή; Η απάντησή του ήταν αφοπλιστική: «Το σύνολο σχεδόν των κληρικών της επαρχίας μου είναι απόλυτα πεπεισμένοι για την ορθότητα του εγχειρήματος, τόσο θεολογικά όσο και ποιμαντικά. Άλλωστε, έχω την υπόσχεση του μακαριωτάτου για τη διαδοχή μου! Κι εγώ κάποτε ήμουνα αντίθετος με τις μεταφράσεις λειτουργικών κειμένων, ακόμη και των βιβλικών (αναφερόταν προφανώς στην εισήγησή του στην Ι.Σ. της Εκκλησίας της Ελλάδος, ότι δεν θα έπρεπε αυτή να επευλογήσει την μετάφραση της Καινής Διαθήκης το 1989), αλλά άλλαξα γνώμη, και αυτά αναλύω στο βιβλίο μου»! Την δημοσιοποίηση της δήλωσής του αυτής την οφείλω στη μνήμη του. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που σε τούτη τη συγκυρία αποφάσισα να μη μείνω σιωπηλός. Ένας άλλος ήταν το γεγονός ότι δεν μπορούσα να μη τοποθετηθώ στην κρίσιμη ιστορική στιγμή που κατά την άποψή μου ολοκληρώνεται ο διάλογος για το παραπάνω, όταν κατά την έναρξή του ήμουν τόσο… ομιλητικός. Σχετικά πρόσφατη θεολογική ανάλυση οι καλόπιστοι αναγνώστες μπορούν να δουν στην ακαδημαϊκή μου ιστοσελίδα (http://auth.academia.edu/PetrosVassiliadis/Papers/1975078/_._).

Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι δυστυχώς η λειτουργική αναγέννηση πνέει τα λοίσθια, με ευθύνη δυσυχώς πολλών επιγόνων και πνευματικών τέκνων του μακαριστού Χριστοδούλου. Η σημερινής ηγεσία της εκκλησίας ουδέποτε διέκειτο ευμενώς προς αυτή την πτυχή της Ορθόδοξης μαρτυρίας. Η εκλογή στην μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης θα επιβεβαιώσει αν θα μπει και η οριστική ταφόπλακα. Πιο έντιμο, λοιπόν, είναι να διαλυθεί και ειδική συνοδική επιτροπή, να οργανωθεί και ένα μεγαλοπρεπές μνημόσυνό της, και να επανέλθουμε στη μιζέρια του επαρχιώτικου μικρόκοσμού μας. Προς δόξαν και τέρψιν των κάθε λογής ου κατ’ επίγνωσιν ζηλωτών. Εύχομαι να διαψευστώ. Μετά τις εκλογές θα επανέλθω και με άλλα παραδείγματα.

Ήμουν από τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές του νυν αρχιεπισκόπου. Του είχα μάλιστα ευχηθεί δημόσια στον κοσμικό τύπο να συνεχίσει τα θετικά στοιχεία του έργου του προκατόχου του. «Να επεκτείνει δηλαδή το διάλογο και τη λειτουργική αναγέννηση, προωθώντας ακόμη περισσότερο τη διαφάνεια και συμμετοχικότητα στην εκκλησιαστική ζωή. Η συνοδικότητα, για την οποία μιλούν πολλοί, είναι καιρός να επεκταθεί και πέραν της ιεραρχίας, φτάνοντας σε όλα τα επίπεδα του εκκλησιαστικού βίου: στην ενορία, στις μητροπόλεις, στη λειτουργική ζωή, στην απονομή δικαιοσύνης, ακόμη και στη διοίκηση και στη διαχείριση των οικονομικών της. Όπως τονίζει ο απόστολος Παύλος πρέπει να «προνοούμεν καλά ου μόνον ενώπιον κυρίου, αλλά και ενώπιον ανθρώπων» (Β΄ Κορ 8,21)» (Το ΒΗΜΑ, 29.1.2008).

Δυστυχώς, τίποτε από όλα αυτά δεν φαίνεται να προχωράει. Ούτε και η διατυπωθείσα επανειλημμένως προ της εκλογής του αλλαγή του τρόπου εκλογής των επισκόπων. Ίσως τα τεσσεράμισι χρόνια να είναι λίγα. Οψόμεθα.

 

Πηγή: http://www.amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=10594

π. Βασίλειος Ι. Καλλιακμάνης:Ο επίσκοπος και η πόρνη

α) Είναι γνωστό, ότι ο Χριστός καταδίκαζε με δριμύτητα την υποκρισία, το φαρισαϊσμό και τον ηθικισμό των κατ’ επίφαση ευσεβών. Σκοπός του δεν ήταν να κρίνει ή να διαπομπεύσει τους αμαρτωλούς, αλλά να τους καλέσει σε μετάνοια. Σε μια συζήτηση που είχε με τους πρεσβυτέρους και τους αρχιερείς του λαού, ανέφερε την παραβολή των δύο γιων (βλ. Ματθ. 21, 28-31). Σύμφωνα με αυτήν, «ένας πατέρας στέλνει τους δύο γιους να εργασθούν στο αμπέλι. Αρχικά, ο πρώτος αρνείται, ενώ ο δεύτερος δέχεται. Στην συνέχεια όμως, ο πρώτος μετανιώνει και πηγαίνει να εργασθεί, ενώ ο δεύτερος που φάνηκε καταρχήν πρόθυμος, δεν προσέρχεται». Τους ρωτάει τότε ο Χριστός: ποιος από τους δύο έκανε το θέλημα του πατέρα; Εκείνοι απαντούν, ο πρώτος. β) Με αφορμή την απάντηση, αλλά και τη μετάνοια του πρώτου γιού,διδάσκει ο Χριστός: «Σας βεβαιώνω, πως οι τελώνες και οι πόρνες θα μπουν πριν από σας στη βασιλεία του Θεού» (Ματθ. 21,31). Τα λόγια αυτά βρίσκουν εφαρμογή στο βίο της αγίας Πελαγίας, που η Εκκλησία τιμά στις 8 Οκτωβρίου. Σύμφωνα με το Συναξάρι, στην Αντιόχεια ζούσε μια γυναίκα «περιφανής και πλουσία, πολλά ωραία τω σώματι και υπέρκαλλος, τη δε ψυχή ρερυπωμένη και βέβυλος». γ) Η γυναίκα αυτή δεν είχε άλλη φροντίδα, παρά να τονίζει τη φυσική της ωραιότητα και να στολίζεται, για να παγιδεύει τους εραστές της. Για τα μαργαριτάρια που φορούσε, την αποκαλούσαν Μαργαριτώ. Στην πόλη βρισκόταν εκείνη την εποχή ο επίσκοπος Νόννος, προσκεκλημένος του αρχιεπισκόπου Αντιοχείας και παρόντων πολλών αρχιερέων κήρυττε έξω από το ναό του αγίου Ιουλιανού. Την ώρα εκείνη, περνούσε η Πελαγία με τη συνοδεία της. Καθόταν στολισμένη σε άμαξα. Έλαμπαν τα κοσμήματά της και μοσχοβολούσε ο αέρας από τα αρώματά της. δ) Οι άλλοι αρχιερείς απέστρεψαν το πρόσωπό τους, για να μην την βλέπουν. Όμως, ο μακάριος Νόννος την παρατηρούσε προσεκτικά για πολλή ώρα. Ύστερα στέναξε και χωρίς να κατακρίνει την πλούσια εταίρα είπε: «Αλλοίμονο, σε μας τους αμελείς και αχρείους. Θα ντραπούμε την ημέρα της κρίσεως για την πόρνη αυτή, η οποία για να αρέσει σε θνητούς ανθρώπους τόσο πολύ καλλωπίζεται, ενώ εμείς δεν επιμελούμαστε την ψυχή μας, για να αρέσουμε στον ζώντα Θεό». ε) Ο λόγος του επισκόπου έφερε κατάνυξη στην καρδιά του και η προσευχή του κέντρισε και το ενδιαφέρον της Πελαγίας. Την άλλη μέρα ακούοντας η Πελαγία από κοντά τη διδαχή του σοφού ανδρός, ζήτησε να κατηχηθεί και να βαπτισθεί. Με πλήρη επίγνωση της κατάστασής της απευθύνεται προς τον άγιο Νόννο λέγοντας: «Βάπτισόν με και οδήγησον προς μετάνοιαν, ότι εγώ ειμί της ανομίας το πέλαγος και της απωλείας η άβυσσος». Με πνεύμα ταπεινώσεως και συντριβής βαπτίζεται και την αναδέχεται μια ενάρετη μοναχή, ονόματι Ρωμάνα. στ) Η Πελαγία ανακαινισμένη πνευματικά παραδίδει τον πλούτο της στον άγιο επίσκοπο για τους πτωχούς. Ελευθερώνει τους δούλους και μια νύκτα ενδύεται ανδρικό «τρίχινο και ρακώδες χιτώνιο», και αναχωρεί στα Ιεροσόλυμα. Εκεί ασκείται για τρία χρόνια στο Όρος των Ελαιών, ως μοναχός Πελάγιος, φθάνοντας σε υψηλά μέτρα αρετής. Ύστερα από Θεία πληροφορία ο άγιος Νόννος στέλνει τον υποτακτικό του Ιάκωβο να τη συναντήσει. Εκείνος δεν την αναγνωρίζει, διότι το κάλλος ήταν μαραμένο και η σάρκα ξηραμένη από την εγκράτεια. ζ) Όταν αναγγέλλεται ο θάνατος του Πελαγίου, έρχεται πλήθος πατέρων από τα περίχωρα για να ενταφιάσουν το ιερό λείψανο. Τότε αποκαλύπτεται, ότι πρόκειται για την Πελαγία και εκπλήσσονται όλοι με το θαυμαστό γεγονός, αλλά και τις ανεξερεύνητες βουλές του Θεού, «ο οποίος πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν» (Α’ Τιμ. 2,4).

Πηγή: ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 7-10-2012, http://www.makthes.gr/news/opinions/94452/

Του Άγγελου Βαλλιανάτου: Ο διάλογος και η κριτική για το νέο Πρόγραμμα Σπουδών στα Θρησκευτικά

Επιστημονική Ημερίδα: 1912-2012, 100 Χρόνια Ελευθερία

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Χολαργός 3-10-2012

Ο Πανελλήνιος Θεολογικός Σύνδεσμος «ΚΑΙΡΟΣ» εκφράζει την έντονη δυσφορία του για τη συνεχιζόμενη υποβάθμιση των θεολόγων εκπαιδευτικών καθώς μετά την απουσία του κλάδου στους διορισμούς μονίμων εκπαιδευτικών και ενώ είχαμε επισημάνει έγκαιρα την ύπαρξη σημαντικού αριθμού κενών θέσεων κυρίως σε σχολικές μονάδες νησιωτικών περιοχών, το υπουργείο δεν συμπεριέλαβε την ειδικότητά μας στη α΄φάση προσλήψεως αναπληρωτών. Διανύοντας ήδη τον β΄μήνα του σχολικού έτους, η επαλήθευση της πληροφορίας, που προέρχεται από κύκλους αδιορίστων θεολόγων, για διατήρηση της ίδιας «πολιτικής» και κατά την αναμενόμενη β΄φάση προσλήψεως αναπληρωτών, θα εδραιώσει το αίσθημα αδικίας για την άνιση μεταχείριση του κλάδου αλλά και υποτίμησης του μαθήματός μας καθώς δεν υπηρετούνται με συνέπεια οι σκοποί της παιδείας σύμφωνα με τα ισχύοντα. Το ΔΣ του συλλόγου μας ελπίζει σε άμεση και έμπρακτη ανταπόκριση των αρμοδίων για την συμπλήρωση των ελλείψεων στο σχολικό πρόγραμμα, όπου είναι απαραίτητο, ώστε το μάθημα των Θρησκευτικών να επιτελέσει το έργο που του αναλογεί στο σχολικό χώρο με τις ίδιες προϋποθέσεις που θεωρούνται αναγκαίες για όλα τα μαθήματα.

 

Από το Δ. Σ.

Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστασίου: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ – Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιῶν
Κεντρική Ἐπιτροπή
Κρήτη, 3.9.2012
Ἀρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου καί πάσης Ἀλβανίας Ἀναστασίου
Ὁμοτίμου Καθηγητοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν
Ἐπιτίμου Μέλους τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν


ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ – Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ


1. Ἡ οἰκονομική κρίση πού ζοῦμε σέ πολλές χῶρες τοῦ κόσμου, καί ἰδιαίτερα ἐμεῖς στόν Νότο τῆς Εὐρώπης, ἔχει ὁδηγήσει ἑκατομμύρια ἀνθρώπων σέ κατάθλιψη καί συχνά σέ ἀπόγνωση. Σήμερα ὅλο καί περισσότερο συνειδητοποιεῖται ὅτι ἡ οἰκονομική αὐτή κρίση εἶναι ἀποτέλεσμα μιᾶς γενικότερης κοινωνικῆς κρίσεως, μιᾶς κρίσεως ἀξιῶν. Ἀποτελεῖ συνέπεια μιᾶς θεωρητικῆς ἀντιλήψεως σχετικά μέ τόν ἄνθρωπο καί τή φύση, ἡ ὁποία, στήν ἐποχή τοῦ εὐδαιμονισμοῦ, κινήθηκε σέ ἐντελῶς διαφορετική κατεύθυνση ἀπό τή χριστιανική. Ἀπωθώντας ἀπό τή συνείδηση τῶν ἀνθρώπων καί τῆς κοινωνίας τήν πίστη στόν Θεό, στόν Θεό τῆς ἀλήθειας, τῆς δικαιοσύνης καί τῆς ἀγάπης, ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος κατέληξε στό συμπέρασμα ὅτι, ἀφοῦ δέν ὑπάρχει Θεός, ὅλα ἐπιτρέπονται.

Ὁ σεβασμός πρός τό ἀνθρώπινο πρόσωπο ἀντικαταστάθηκε ἀπό τή δεσποστεία ἀπροσώπων θεσμῶν καί δυνάμεων. Ὁ τονισμός τῆς ἐλευθερίας τοῦ ἀνθρώπου ὑπεχώρησε δίνοντας τήν ἔμφαση στήν ἀπόλυτη ἐλευθερία τῆς ἀγορᾶς. Ἔτσι, ἀπό κοινωνία ἐλευθέρων προσώπων φθάσαμε στό σημεῖο ὁλόκληροι λαοί νά γίνονται ὑποψήφιοι δοῦλοι ἀπροσώπων ὁμάδων, ἀνωνύμων ἐμπόρων τοῦ χρήματος πού ρυθμίζουν βασικά τίς οἰκονομίες τῶν λαῶν, οἱ ὁποῖοι εἶναι γνωστοί ὡς “ἀγορές”.Αὐτές αὐτονομοῦν τό χρῆμα σάν ἀφηρημένη “λογιστική” ἀξία καί τό ἐμπορεύονται. Στούς πολυσυνθέτους δαιδάλους τῆς παγκοσμιοποιήσεως ἔχουν δημιουργηθεῖ νέες δομές τοῦ χρηματοπιστωτικοῦ συστήματος μιᾶς “εἰκονικῆς οἰκονομίας” πού κανείς κρατικός ἤ ἄλλος πολιτικός θεσμός δέν ἐλέγχει. Ἀντιθέτως, οἱ ἀποφάσεις τῶν ἀγνώστων αὐτῶν παραγόντων, πού δροῦν μέ καλυμμένα πρόσωπα, μποροῦν νά ἀνατινάξουν κράτη καί ἔθνη καί νά καταδικάσουν ἑκατομμύρια ἀνθρώπους στήν ἀνεργία καί τήν κοινωνία στήν ἐξαθλίωση. Ἔτσι, ὅλη ἡ παγκόσμια οἰκονομία ζεῖ πλέον μιά τρομερή δομική κρίση τοῦ χρηματοπιστωτικοῦ συστήματος, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τήν πιό πειστική ἀπόδειξη τῆς κρίσεως ἀξιῶν τῆς κοινωνίας.

Ἡ ἀδικία σέ παγκόσμιο ἐπίπεδο κορυφώνεται στό γεγονός ὅτι τό 20% τοῦ πληθυσμοῦ τοῦ πλανήτη, πού ζεῖ στίς πλούσιες χῶρες, καταναλώνει τό 80% τοῦ πλούτου τῆς γῆς. Συγχρόνως, ἡ οἰκονομική αὐθαιρεσία, ἡ διαφθορά, ἡ ἀδικία καί ἀναλγησία, πού ἄνθησαν μέ ὅποιο οἰκονομικό μοντέλο καί ἄν ἐπεβλήθηκε –καπιταλιστικό ἤ σοσιαλιστικό-, ἔχει ὁδηγήσει ἑκατομμύρια ἀνθρώπων στήν κοινωνική περιθωριοποίηση καί ἐν πολλοῖς στήν ἐξαθλίωση.

2. Στήν ὀδυνηρή αὐτή οἰκονομική κρίση, ἡ Ἐκκλησία δέν μπορεῖ νά μείνει ἁπλός θεατής. Εἶναι ὑποχρεωμένη νά ἀρθρώσει μέ σθένος λόγο προφητικό, πρός τρεῖς κατευθύνσεις.

α) Σθεναρή κριτική στά μέλη τῶν Ἐκκλησιῶν μας γιά τήν ἀσυνεπῆ πρός τίς ἀρχές τοῦ Εὐαγγελίου στάση, γιά τή, μικρή ἤ μεγάλη, συμμετοχή στήν ἀδικία καί τήν κοινωνική διαφθορά. Κινητοποίηση, μέ δημιουργικές πρωτοβουλίες τῶν ἐνοριῶν, τῶνδιαφόρων ἐκκλησιαστικῶν ὁμάδων καί ὀργανισμῶν, γιά τήν ἄμεση ἀνακούφιση καί βοήθεια τῶν ἀσθενεστέρων μελῶν τῆς κοινωνίας μας. Δόξα τῷ Θεῷ, στόν τομέα αὐτόν ὑπάρχουν ἤδη σοβαρές ἐκκλησιαστικές δράσεις.

β)Ἄσκηση θαρρετῆς κριτικῆς στά ὑλιστικά ἰδεώδη καί συστήματα πού ἀπεργάζονται τήν ἀδικία γενικότερα καί τήν οἰκονομική κρίση εἰδικότερα. Προσπάθεια νά ἐπηρεασθοῦν οἱ πολιτικές ἡγεσίες. Πρόσκληση σέ διακεκριμένους ἐπιστήμονες καί οἰκονομολόγους νά ἐπεξεργασθοῦν λύσεις, μέ σεβασμόστόν ἄνθρωπο καί τήν ταυτότητα τῶν λαῶν καί συμπαράσταση στίς προσπάθειές τους.Ἡγενική ἀντίληψη περί ἀνθρώπου καί κτίσεως ἔχει ριζικά ὑποκύψει σέεὐδαιμονιστικές ἀντιλήψεις. Ἡ Ἐκκλησία καλεῖται νά ὑπερασπισθεῖ τήν ἀξιοπρέπεια τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου ὡς εἰκόνος τοῦ προσωπικοῦ Θεοῦ- καί ἐπίσης τήν ἱερότητα τῆς κτίσεως ὡς δημιουργήματος τοῦ Θεοῦ.Ἡ νοοτροπία ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι ὁ ἀφέντης τῆς κτίσεως καί ἄρα δικαιοῦται νά καταχρᾶται τό φυσικό περιβάλλον δέν εἶναι ἁπλῶς λανθασμένη, ἀπό ἀπόψεως ὀρθοδόξου εἶναι ἁμαρτία. Σύμφωνα μέ τή χριστιανική πίστη, ὁ ἄνθρωπος εἶναι ὀργανικό μέρος τῆς κτίσεως καί ὀφείλει νά τή χρησιμοποιεῖ μέ σεβασμό.

γ)Οἱ κατά τόπους ᾽Εκκλησίες ἔχουν τήν εὐκαιρία νά δείξουν εὐρύτερη ἀλληλεγγύη μεταξύ τους ἐπιδρώντας στίς κοινωνίες μέσα στίς ὁποῖες ζοῦν. Π.χ. ἐπηρεάζοντας τούς λαούς τῆς Βορείου Εὐρώπης γιά κατανόηση καί ἀλληλεγγύη πρός τίς δοκιμαζόμενες κοινωνίες τῆς Νοτίου Εὐρώπης. Καί ἀντιστρόφως, περιορίζοντας τά αἰσθήματα πικρίας καί ἀγανακτήσεως τῶν οἰκονομικῶς ἀσθενεστέρων λαῶν τοῦ Νότου, γιά τήν ὑπεροπτική συμπεριφορά ὁρισμένων οἰκονομικά εὐρώστων εὐρωπαϊκῶν κρατῶν. Τά παραδείγματα, προφανῶς, μπορεῖ νά πολλαπλασιασθοῦν λόγω τῶν ἀντιθέσεων πού ὑφίστανται στήν ὑφήλιο μεταξύ οἰκονομικῶς ἰσχυρῶν καί ἀδυνάτων κρατῶν.ΟἱἘκκλησίες στίς πλούσιες κοινωνίες δέν δικαιοῦνται νά σιωποῦν -κάποτε καί νά συμπλέουν- καί νά ἀφήνουν νά δεσπόζουν ὑπεροπτικές φωνές πού προσβάλλουν τούς εὑρισκομένους σέ δοκιμασία λαούς.

3. Ἀλλά ἄς ἐπανέλθουμε στόν οἰκεῖο, κοινωνικό μας χῶρο. Πρωταρχικό μας χρέος εἶναι ἡ σοβαρή αὐτοκριτική. Δυστυχῶς, ἡ ἔννοια τῆς κρίσιμης αὐτῆς λέξης ἔχει ἀλλοιωθεῖ. Χρησιμοποιρεῖται συνήθως γιά νά ἐπισημανθοῦν τά λάθη τῶν ἄλλων. Ὅμως, μαζί μέ τίς ἀναμφισβήτες εὐθύνες τῆς πολιτικῆς καί οικονομικῆς ἡγεσίας, ἐπιβάλλεται νά δυνειδητοποιήσουμε τά λάθη πού ἔχουμε διαπράξει ὡς πολίτες. Ἀσφαλῶς, δέν εἶναι ἀλήθεια ὅτι ὅλοι συλλήβδην ἔχουν τίς ἴδιες εὐθύνες. Πολλοί ἁπλοί ἄνθρωποι εἶναι θύματα καί δέν ἔχουν ὠφεληθεῖ ἀπό τήν εὐημερία πού δημιουργήθηκε μέ χρήματα δανεικά.Ὅμως, ἄν ψάξουμε μέ διεισδυτική ματιά, οἱ περισσότεροι θά ἀνακαλύψουμε καί ἀτομικά σφάλματα καί παραλείψειες. Περιπτώσεις στίς ὁποῖες δέν ἀντισταθήκαμε στή διάχυτη ἀσυδοσία καί τήν κραυγαλέα παραβατικότητα.

Ἐπαναλαμβάνοντας ἁπλῶς τή φράση “κρίση ἀξιῶν”, κινδυνεύουμε νά χαθοῦμε στήν ἀοριστία.Ἡ Ἐκκλησία, “ἔτι καί ἔτι”, καλεῖται νά ὀνομάζει, νά τονίζει, νά ἐπισημαίνει αύτές τίς παγκοσμίου κύρους διαχρονικές ἀξίες: τή δικαιοσύνη, μέ τή σαφῆ ἔννοια: “Πάντα οὖν ὅσα ἄν θέλητε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, οὕτω καί ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς” (Ματθ. 7:12). Ἐπίσης, τήν ἀλήθεια, τήν ἀξία τοῦ μέτρου, τή συμφιλίωση, τήν ἀγάπη σέ ὅλες της τίς ἐκφράσεις καί διαστάσεις.

4. Ἡ αὐτοκριτική ὅμως δέν ἀρκεῖ. Οὔτε ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας ἐπιτρέπεται νά περιορισθεῖ σέ περιγραφές πού στηλιτεύουν ἀόριστα τούς παραβάτες. Ὁ προφητικός της λόγος πρέπει, χωρίς περιστροφές, νά καλεῖ σέ μετάνοια. Γιά πολλούς συγχρόνους, ἡ λέξη “μετάνοια” ἠχεῖ πολύ θρησκευτική, παρωχημένη. ᾽Εν τούτοις, παραμένει διαχρονικά ἐπίκαιρη καί ἐπαναστατική, ἀπό τότε πού τήν ἀνέδειξεπυρήνα τοῦ Εὐαγγελίου Του ὁ Κύριός μας, ὁ Ἰησοῦς Χριστός: “Μετανοεῖτε” (Μάρκ. 1:15), ἀλλάξετε νοῦ, συμπεριφορά, τρόπο μέ τόν ὁποῖο ἀντικρύζετε τή ζωή, ἐπαναλαμβάνει. Μόνο μέ ἀλλαγή νοῦ καί καρδιᾶς μποροῦμε νά σταματήσουμε συνήθειες καί πάθη πού ἀρρωσταίνουν τήν κοινωνία μας. Ἡ οἰκονομική καί ἠθική κρίση, πού παρουσιάζεται στήν πλειονότητα τῶν λαῶν καί κρατῶν, σχετίζεται μέ σαφῆ αἴτια, πού ἔχουν ὄνομα καί συγκεκριμένες μορφές. Περιορίζομαι νά ἐπισημάνω τρεῖς ρίζες τῆς διαφθορᾶς ἡ ὁποία εἶναι ἡ μητέρα τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως.

α). Πλεονεξία. Αὐτή, κατά τόν Ἀπόστολο Παῦλο, εἶναι“εἰδωλολατρία” (Κολοσ. 3:5),ἄρνηση τῆς λατρείας πρός τόν ἀληθινό Θεό. Ὁ πλεονέκτης ἀδιαφορεῖ γιά τή νομιμότητα τῶν μεθόδων. Ἡ ἀπληστία του παίρνει ὅλο καί νέες ἀνεξέλεγκτες μορφές.Μέ ἐκφραστικό τρόπο, ὁ Ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν ἐπισημαίνει:”οἱ δέ βουλόμενοι πλουτεῖν ἐμπίπτουσιν εἰς πειρασμόν καί παγίδα καί ἐπιθυμίας πολλάς ἀνοήτους καί βλαβεράς, αἵτινες βυθίζουσι τούς ἀνθρώπους εἰς ὄλεθρον καί ἀπώλειαν. ῥίζα γάρ πάντων τῶν κακῶν ἐστιν ἡ φιλαργυρία” (Α΄ Τιμ. 6:9).Ὁ ἰός τῆς φιλαργυρίας στή σύγχρονη ἐποχή μεταλλάσσεται καί μεταδίδεται σέ ὅλα τά κοινωνικά στρώματα. Ἡ λεγομένη καταναλωτική κοινωνία ἔφθασε στήν καταναλωτική ὑστερία. Ἰδανικό καί σκοπός τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου κάθε τάξεως ἔγινε ἡ ἀλόγιστη συσσώρευση ὑλικῶν ἀγαθῶν, συχνά περιττῶν, μέ ἀδιαφορία γιά τό φυσικό περιβάλλον.

Τήν ἀπληστία αὐτή, ἡ ὁποία εἶναι αἰτία καί τῆς σύγχρονης οἰκολογικῆς κρίσεως, εἶχε στηλιτεύσει πρίν ἀπό 16 αἰῶνες ἕνας μεγάλος θεολόγος, πατέρας καί διδάσκαλος τῆς μιᾶς καί ἀδιαιρέτου Ἐκκλησίας, ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης, τονίζοντας: “Κάνε χρήση ἀλλά ὄχι κατάχρηση. Ἄφησε τόν ἑαυτό σου νά ἀπολαύσει, ἀλλά μέ μέτρο. Μή γίνεσαι ὄλεθρος ὅλων τῶν ζώων πού ζοῦν στή γῆ καί στή θάλασσα” (Ὁμιλία περί Εὐποιΐας, 383 μ.Χ.).

β)Ἡ ἑπόμενη ρίζα τῆς διαφθορᾶς εἶναι τό ψέμα. Μέ τό ψέμα ἐπῆλθε ἠ πτώση τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, μᾶς πληροφορεῖ τό πρῶτο κεφάλαιο τῆς Ἁγίας Γραφῆς (Γεν. 3:1),ἐνῶ τό τελευταῖο ἐπιμένει ὅτι θά μείνει ἔξω ἀπό τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ “πᾶς ὁ φιλῶν καί ποιῶν ψεῦδος”(Άποκ. 22:15). Τό ψέμα, τελικά, ὑπονομεύει κάτι τό πιό σημαντικό, τή δυνατότητα νά ἀγαποῦμε. Φαίνεται ἴσως κάπως παράδοξο αὐτό. Ὅπως, διεισδυτικά, ὁ Ντοστογιέφσκυ ἐξηγεῖ, βάζοντας στό στόμα τοῦ στάρετς Ζωσιμᾶ αὐτή τή συμβουλή: “Καί τό κυριότερο ἀπ᾽ ὅλα, μή λέτε ψέματα … Τό κυριότερο εἶναι νά μήν λέτε ψέματα στόν ἴδιο τόν ἑαυτό σας. Αὐτός πού λέει ψέματα στόν ἑαυτό του καί πιστεύει στό ἴδιο του τό ψέμα φτάνει στό σημεῖο νά μήν βλέπει καμμιάν ἀλήθεια, οὔτε μέσα του οὔτε καί στούς ἄλλους –καί ἔτσι χάνει κάθε ἐκτίμηση γιά τούς ἄλλους καί κάθε αὐτοεκτίμηση. Μήν ἐκτιμώντας κανέναν, παύει νά ἀγαπάει. Καί μήν ἔχοντας τήν ἀγάπη, ἀρχίζει νά παρασέρνεται ἀπό τά πάθη καί τήν ἀκολασία …. Αὐτός πού λέει ψέματα στόν ἑαυτό του εἶναι αὐτός πού προσβάλλεται πρῶτος. Γιατί καμμιά φορά εἶναι πολύ εὐχάριστο νά νιώθει κανείς προσβεβλημένος. Ἔτσι δέν εἶναι;” (Ἀδελφοί Καραμαζώφ, Τόμος Α΄).

γ)Τό κατ᾽ ἐξοχήν, πάντως, ἐπικίνδυνο, εἶναι ἡ φιλαυτία, ὁ ἐγωκεντρισμός, ἡ αἰχμαλωσία στό ἐγώ μας, ἡ λατρεία τοῦ ἀτομικοῦ συμφέροντος, τοῦ οἰκογενειακοῦ, τοῦ τοπικοῦ, τοῦ ἐθνικοῦ. Τό ἀντίδοτο σ᾽αὐτό παραμένει ἡ δικαιοσύνη μαζί μέ τήν ἀλληλεγγύη καί τήν αὐτοθυσία. Τό μυστικό γιά νά βρεῖ κανείς τόν ἑαυτό τουεῖναι νά τόν προσφέρει. Ὁ τονισμός καί ἡ βίωση αὐτῆς τῆς ἀξίας παραμένειἡ κατ᾽ ἐξοχήν προσφορά τῆς Ἐκκλησίας: Ἡ συμπαράσταση πρός τούς θλιβομένους, ἔστω καί ἄν εὐθύνονται οἱ ἴδιοι γιά λάθη καί παραλείψεις τους (πβ. Ματθ. 25:35-40). Κανείς ἄλλος θεσμός δέν μπορεῖ νά ἐμπνεύσει καί νά προσφέρει ἀγάπη καί αὐτοθυσία. Στό κλασικό ”cognito ergo sum” (“σκέπτομαι, ἄρα ὑπάρχω”), ἡ Ἐκκλησία, ἀντλώντας ἀπό τίς καλύτερες σελίδες τῆς ἱστορίας της, προσθέτει: “ἀγαπῶ, ἄρα ὑπάρχω”, κατά τό πρότυπο τῆς ἐν ἀγάπῃ καί ἀλληλοπεριχωρήσει ὑπάρξεως τῆς Ἁγίας Τριάδος.

5. Μετά τόν κριτικό λόγο καί τόν τονισμό τῆς προσωπικῆς εὐθύνης, ἡ Ἐκκλησία ὀφείλει νά προσφέρει ἕνα μήνυμα αἰσιοδοξίας καί ἐλπίδος. Ἡ κρίση μπορεῖ νά γίνει μιά ἰδιαίτερη εὐκαιρία πνευματικῆς ἀνανεώσεως. Ὁ πυρετός τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως καθώς καί τῆς οἰκολογικῆς ἀποκαλύπτει ὅτι ὑπάρχει μία γενικότερη ἀσθένεια πού ἀπειλεῖ τήν ἐπιβίωση τῆς ἀνθρωπότητος.

Ἡ σύγχρονη οἰκονομική κρίση, παρά τήν ὀδύνη καί τήν ἀμηχανία πού ἔχει προκαλέσει σέ ἑκατομμύρια ἀνθρώπους, τόσο τῶν ὑπανάπτυκτων ὅσο καί τῶν ἀνεπτυγμένων κρατῶν, δίνει μιά ἐξαιρετική δυνατότητα γιά διορθωτικές ἀλλαγές σέ κρίσιμους τομεῖς τῆς παγκόσμιας, τῆς ἐθνικῆς καί προσωπικῆς μας ζωῆς. Οἱ χριστιανοί καλούμεθα νά πρωτοστατήσουμε σ᾽ αὐτές τίς προσπάθειες, ὅπως τό κάναμε (μέ πρωταγωνιστή τό Π.Σ.Ε.) στίς περιπτώσεις τοῦ ρατσισμοῦ καί τῆς βίας. Ἀσφαλῶς, δέν ἐξαλείφθηκαν μέ τήν κριτική καί τή δράση μας. Ὅμως ἐπετεύχθη μιά εὐρύτερη συνειδητοποίηση τῆς ἀνάγκη καταπολεμήσεώς τους.

Δέν εἶναι ἡ πρώτη φορά πού ἡ Ἐκκλησία βρίσκεται ἀντιμέτωπη μέ κρίσεις. Οἱ τραγικές συγκρούσεις καί ἐμπειρίες τῶν παγκοσμίων πολέμων τοῦ 20οῦ αἰῶνος ξύπνησαν τίς συνειδήσεις καί ὁδήγησαν στήν κατάργηση τῆς ἀποικιοκρατίας, τῶν φασιστικῶν συστημάτων, τῶν ρατσιστικῶν ἰδεολογιῶν καί, τελικά, στήν κατάρρευση τοῦ κομμουνισμοῦ στίς περισσότερες χῶρες. Στή διάρκεια μεγάλων δοκιμασιῶν, ὁπότε οἱ κοινωνίες φθάνουν σέ ὁριακά σημεῖα ἀντοχῆς, ἀναδύονται σπάνιες ἀρετές κρυμμένες στήν καρδιά τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἡ φιλαλήθεια, ἡ γενναιότητα, ἡ ἀνεκτικότητα, ἡ συγχωρητικότητα, ἡ αὐταπάρνηση, ἡ δικαιοσύνη, ἡφιλαλληλία.Αὐτά καί σήμερα ἀποτελοῦν πολύτιμα ἀντισώματα στίς λιποθυμικές τάσεις τοῦ κοινωνικοῦ μας σώματος. Καί αὐτά πρέπει, μέ ἐπιμονή καί σύστημα νά ἐνεργοποιήσει σήμερα ἡ Ἐκκλησία. Ἄμεσο χρέος μας εἶναι νά στηρίξουμε τήν ἐλπίδα καί τήν ἀντοχή τῶν μελῶν μας καί τῶν λαῶν μας, καί μέ εἰλικρινῆ σεβασμό στήν ἀξία τοῦ κάθε ἀνθρωπίνου προσώπου καί τοῦ κάθε ἔθνους, νά ἀγωνισθοῦμε γιά τή δίκαιη ὑπέρβαση τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως, γιά μιά οὐσιαστική ἀλληλεγγύη μέσα στήν κοινωνία μας καί μεταξύ τῶν λαῶν τῆς οἰκουμένης.

 

Πηγή: http://e-theologia.blogspot.gr/2012/10/blog-post_4.html