"ΕΣΤΙΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΑΓΩΓΗ ΤΙΣ ΩΦΕΛΙΜΟΣ ΤΗ ΨΥΧΗ ΕΠΙΠΟΝΩΣ ΠΟΛΛΑΚΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟ ΚΑΚΙΑΣ ΚΗΛΙΔΩΝ ΑΥΤΗΝ ΕΚΚΑΘΑΙΡΟΥΣΑ ..." (ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ)

Δευτέρα 5 Νοεμβρίου 2012

Μετάφραση της Βίβλου και εθνική ταυτότητα. Η περίπτωση της Ελλάδας. Εισήγηση του καθηγητή Μιλτιάδη Κωνσταντίνου στο σεμινάριο για τo Paratext

Την τελευταία ημέρα του σεμιναρίου ο καθηγητής Μιλτιάδης Κωνσταντίνου παρουσίασε την ιστορία της μετάφρασης της Βίβλου στην Ελλάδα από τις αρχές του 20ου αιώνα, την περίοδο δηλαδή κατά την οποία η εθνική ταυτότητα διαμορφώθηκε στην Ελλάδα, μέχρι τις μέρες μας. Από την εισήγηση βέβαια, δεν έλειπαν και αναφορές σε σημαντικούς σταθμούς για τη μετάφραση των βιβλικών κειμένων από τον 7ο μέχρι και τον 16ο αιώνα (Πενθέκτη εν Τρούλλω Οικουμενική Σύνοδος στη Κωνσταντινούπολη το 691 μ.Χ. και σύνοδος του Τριδέντου το 1545-1563 μ.Χ.). Σχετικά με τη μετάφραση της Βίβλου στην Ελλάδα ο κ. Κωνσταντίνου εξήγησε αναλυτικά τους παράγοντες εκείνους που εξακολουθούν να καθορίζουν ένα τέτοιο εγχείρημα. Οι σημαντικότεροι από αυτούς είναι: Η Ελλάδα είναι μονοπολιτισμική χώρα και ο πληθυσμός της είναι σε ποσοστό μεγαλύτερο από 90% ορθόδοξος. Η ιστορική μνήμη παίζει καθοριστικό ρόλο στην Ελλάδα και το πρόβλημα της μετάφρασης είναι συνυφασμένο με τις ιστορικές και τις πολιτιστικές συνθήκες.
   .
 
Ο ομιλητής αναφέρθηκε επίσης στις απαρχές των σχέσεων της Βρετανικής Βιβλικής Εταιρίας και της Ορθοδοξίας. Σχετικά με τη μετάφραση του Νεόφυτου Βάμβα τονίστηκε ότι ήταν μεγαλειώδες έργο και αυτός είναι ο λόγος που χρησιμοποιείται ακόμη και σήμερα. Η μετάφραση της Βίβλου στο νέο ελληνικό κράτος προκάλεσε αντιδράσεις, τις οποίες ο κ. Κωνσταντίνου επεσήμανε και εξήγησε με ευσύνοπτο τρόπο στους συμμετέχοντες στο σεμινάριο. Μερικές από τις παρανοήσεις που έχουν κατά καιρό εκδηλωθεί αφορούν την ιδέα ότι η σημασία της λέξης «έθνος» ταυτίστηκε στην Ελλάδα με την έννοια «εκλεκτός λαός του Θεού». Η Εκκλησία αντέδρασε γιατί η μετάφραση του Βάμβα θεωρήθηκε ο δούρειος ίππος των Προτεσταντών, ενώ το κείμενο των Ο΄ αναγνωρίστηκε ως θεόπνευστο. Μετά απ’ όλα αυτά η Εκκλησία εμφανίστηκε ως προστάτης των εθνικών παραδόσεων. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο ζήτημα του κανόνα της Αγίας Γραφής και φυσικά στα γεγονότα που προηγήθηκαν και ακολούθησαν μετά τα Ευαγγελιακά (5-8 Νοεμβρίου 1901). Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε ο ομιλητής και είναι απόρροια της πολύχρονης εμπειρίας του από τη μετάφραση της Βίβλου, αφορά ένα δίλημμα, το οποίο αντιμετωπίζει σήμερα η Ορθοδοξία και είναι αντίστοιχο με εκείνο του Ιουδαϊσμού του 1ου αι μ.Χ. Η Ορθόδοξη Εκκλησία θα πρέπει να επιλέξει αν επιθυμεί να ανοιχτεί στην οικουμένη ή να περιοριστεί στον εαυτό της.
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου