"ΕΣΤΙΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΑΓΩΓΗ ΤΙΣ ΩΦΕΛΙΜΟΣ ΤΗ ΨΥΧΗ ΕΠΙΠΟΝΩΣ ΠΟΛΛΑΚΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟ ΚΑΚΙΑΣ ΚΗΛΙΔΩΝ ΑΥΤΗΝ ΕΚΚΑΘΑΙΡΟΥΣΑ ..." (ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ)

Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου 2016

ΚΑΙΡΟΣ: Τα νέα προγράμματα σπουδών για το μάθημα των Θρησκευτικών σε όλες τις βαθμίδες

Χολαργός 6-9-2016


ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Με αφορμή την επικείμενη εφαρμογή για πρώτη φορά σε πανελλήνια κλίμακα των νέων προγραμμάτων σπουδών για το μάθημα των Θρησκευτικών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, ο σύλλογός μας είναι καταρχήν ικανοποιημένος επειδή το υπουργείο Παιδείας προχώρησε επιτέλους στο αυτονόητο, αποδεικνύοντας ότι στην Πολιτεία υπάρχει συνέχεια. Το 2010-2011 η τότε υπουργός Παιδείας ( Α. Διαμαντοπούλου) οργάνωσε μια συνολική αλλαγή σε όλα τα μαθήματα όλων των βαθμίδων της σχολικής ζωής, βασισμένη σε μια διαφορετική λογική τόσο σε επίπεδο περιεχομένου όσο και κυρίως σε επίπεδο μεθόδων και πρακτικών διδασκαλίας μέσα στη τάξη. Απροσδόκητα, το πολύμοχθο έργο τόσων επιτροπών για όλα τα γνωστικά αντικείμενα, τέθηκε μετά την πιλοτική του εφαρμογή, στην αφάνεια παρά το γεγονός ότι δεν απερρίφθη ποτέ από τις επόμενες πολιτικές ηγεσίες του υπουργείου Παιδείας. Η πολυδιαφημισμένη τότε αλλαγή, σύμφωνα μάλιστα με το Φινλανδικό μοντέλο, έμεινε τελικά ανεκτέλεστη και γρήγορα περιθωριοποιήθηκε επειδή οι πολιτικές συγκυρίες και δημοσιονομικές προτεραιότητες δεν ευνοούσαν πλέον τέτοιου είδους εκ βάθρων μεταβολές. 

Από το σύνολο των προγραμμάτων που παρήχθησαν τότε, αμέσως σχεδόν και μέχρι σήμερα έμεινε στην πρώτη γραμμή της εκπαιδευτικής επικαιρότητας, αυτό για το μάθημα των Θρησκευτικών. Η αυστηρή κριτική έως και σφοδρή πολεμική που ασκήθηκε και ασκείται κατά του νέου προγράμματος, το κράτησαν πάντα στο φως της δημοσιότητας και ταυτόχρονα έκαναν το μάθημα «αντικείμενο» διαλόγου της Εκκλησίας της Ελλάδος με την Πολιτεία ενώ ουδέποτε στο παρελθόν υπήρξε τέτοιου είδους εμπλοκή και μάλιστα σε τόσο υψηλό επίπεδο.

Ο σύλλογός μας περίπου ένα χρόνο μετά τη δημοσιοποίηση του προγράμματος και την πιλοτική του εφαρμογή και αφού συγκέντρωσε στοιχεία από την πειραματική του διδασκαλία στην τάξη έλαβε συγκεκριμένη θέση με εμπεριστατωμένο κριτικό κείμενο. Στην τοποθέτησή του εξήρε τα θετικά στοιχεία του ΠΣ , σε επίπεδο περιεχομένου, τα καινοτόμα στοιχεία σε επίπεδο διδακτικών πρακτικών αλλά ταυτόχρονα επεσήμανε την ανάγκη παροχής επαρκούς εκπαιδευτικού υλικού και κυρίως αυτήν της ουσιαστικής, εκτεταμένης και διαρκούς – σε βάθος χρόνου - επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, εφόσον τα παραπάνω καινοτόμα στοιχεία αποτελούν εν πολλοίς «άγνωστη χώρα» για πολλούς από τους υπηρετούντες συναδέλφους, τουλάχιστον στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η απεξάρτηση από το ένα και μοναδικό διδακτικό εγχειρίδιο –όνειρο γενεών – γίνεται σήμερα πραγματικότητα. Η δυνατότητα παρέμβασης του εκπαιδευτικού στο υπό εφαρμογή πρόγραμμα σπουδών με γνώμονα την ιδιαιτερότητα της τάξης του ανοίγει ένα νέο πεδίο δράσης, αφού έτσι γίνεται συν-διαμορφωτής του. Η πρόσβαση των μαθητών σε ένα πλούσιο υλικό –ποικίλης μορφής – και οι πολύμορφες διδακτικές δραστηριότητες αναδεικνύουν τη σχολική τάξη σε εργαστήριο ενώ παράλληλα ενισχύουν τους δεσμούς μεταξύ των μαθητών, ιδιαίτερα στις σημερινές πολυ-πολιτισμικές μαθητικές κοινότητες, καθώς όλοι μαζί με την συνδρομή του εκπαιδευτικού ανακαλύπτουν τη γνώση και δεν την αποστηθίζουν μηχανικά. 

Όσον αφορά στο ζήτημα της επιμόρφωσης, αυτό επισημάνθηκε με συγκεκριμένες και εξειδικευμένες προτάσεις που κατατέθηκαν γραπτώς με σχετικό υπόμνημα, όταν το ΔΣ του συλλόγου μας επισκέφθηκε πρόσφατα, έπειτα από πρόσκληση, το ΙΕΠ για να συζητήσει με την αρμόδια για το θέμα αυτό επιτροπή, τις προϋποθέσεις και τις παραμέτρους της εφαρμογής του ΠΣ στη τάξη. Οι προτάσεις μας αφορούσαν τόσο στον τρόπο διδασκαλίας την πρώτη χρονιά και στην ποσότητα της διδακτέας ύλης ενώ περιελάμβαναν εφαρμόσιμες ιδέες για την ευχερή διεκπεραίωση της επιμόρφωσης –με τη χρήση νέων τεχνολογιών στο τομέα της επικοινωνίας – ιδιαίτερα για τις απομακρυσμένες και γεωγραφικά απομονωμένες περιοχές της χώρας. Παραμένουμε σε επαγρύπνηση για να δούμε πότε και πώς αυτές οι προτάσεις θα υλοποιηθούν από το Υπουργείο και τους άλλους αρμόδιους φορείς, δεδομένου ότι αποτελούν κλειδί και προϋπόθεση επιτυχίας του εγχειρήματος.

Το νέο ΠΣ που είναι καρπός επίπονης εργασίας ορθοδόξων θεολόγων με πολύχρονη εμπειρία στη διδακτική πράξη αλλά και ειδικών παιδαγωγών, επιλεγμένων από ειδικό μητρώο εμπειρογνωμόνων, δεν έτυχε - μέχρι σήμερα- μόνο μιας σοβαρής και με επιστημονικές προϋποθέσεις κριτικής αλλά πολλές φορές μιας αλλοπρόσαλλης πολεμικής με προσωπικές επιθέσεις, με επίκληση συνωμοσιών, συμμετοχής σε αντεθνικά και αντορθόδοξα κέντρα λήψης αποφάσεων, στοιχεία που βάρυναν αρνητικά το κλίμα και έχουν οδηγήσει σε ανεπίτρεπτη, για το χώρο μας και την ιδιότητά μας, πόλωση. Η ιδεολογικοποίηση της Ορθόδοξης πίστης, η δήθεν «αποκάλυψη» των εχθρών και πολέμιων της πατρώας παραδόσεως, η ακατανόητη σύγχυση μεταξύ της εκκλησιαστικής κατήχησης και της σχολικής διδασκαλίας, η εσκεμμένη υποτίμηση και εξουθένωση, μέσω παραπληροφόρησης, προσώπων με διακεκριμένη πορεία στην εκπαιδευτική κοινότητα, λειτούργησαν αποπροσανατολιστικά στο διάλογο που επιχειρήθηκε καθώς τελικά ήταν σε πολλές περιπτώσεις εντελώς προσχηματικός.

Ο σύλλογός μας με ευθυκρισία, θάρρος και ευθύνη, υποστήριξε από την αρχή αυτή τη προσπάθεια επειδή θεωρεί ότι κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση της ανανέωσης και αναβάθμισης της θρησκευτικής εκπαίδευσης στη χώρα μας (όπως την οραματιζόμαστε κι εμείς στην ιδρυτική μας διακήρυξη) χωρίς φυσικά να αποτελεί την οριστική λύση, εφόσον η τρέχουσα πραγματικότητα οδηγεί πολλές φορές σε αιφνίδιες ανατροπές και η εκπαιδευτική πράξη είναι ένα γεγονός δυναμικό. Κάθε μεγάλη αλλαγή οπωσδήποτε έχει προβλήματα , τεχνικές δυσκολίες και απρόοπτα∙ ωστόσο η υψηλή αίσθηση ευθύνης των συναδέλφων μας, η επαρκής γνώση του αντικειμένου που με ιδιαίτερη αγάπη και επαγγελματική συνέπεια διακονούν σε κάθε σημείο της πατρίδας μας, ελπίζουμε πως θα καλύψουν σε μεγάλο βαθμό τις αναμενόμενες αντιξοότητες του πρώτου καιρού. 

Επομένως καλούμε τους εκπαιδευτικούς (πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) να πάρουν το νέο ΠΣ στα χέρια τους και, αφού το μελετήσουν προσεκτικά, να απευθυνθούν και σε μας για διάλογο, για ιδέες εφαρμογής και αμοιβαία υποστήριξη και βοήθεια. Άλλωστε η ομαδοσυνεργατικότητα δεν αφορά μόνο στους μαθητές μας αλλά πρωτίστως και στους εκπαιδευτικούς που πιθανότατα θα αισθανθούν «μόνοι» στη πορεία εφαρμογής του νέου ΠΣ. Ασφαλώς η τρέχουσα κοινωνικοοικονομική συγκυρία αλλά και οι ελλείψεις στο εκπαιδευτικό σύστημα-σε όλα τα επίπεδα-δεν συνηγορούν υπέρ μιας απόλυτα ομαλής σχολικής χρονιάς. Ωστόσο η εμπειρία και η θέληση των εκπαιδευτικών αλλά και το πνεύμα συνεργασίας και αγωνιστικής διάθεσης που διακρίνει την συντριπτική πλειοψηφία των συναδέλφων είναι σίγουρο ότι θα αμβλύνει τις φυσιολογικές για το είδος και το μέγεθος του εγχειρήματος δυσκολίες. Στη προσπάθεια αυτή δεν περισσεύει κανείς και δεν αποκλείεται κανείς, εκτός ίσως από εκείνους που μόνοι τους αποκλείονται από τη σύγχρονη ελληνική δημοκρατική κοινωνία, την ελευθερία και την ωριμότητα του Χριστιανικού Ευαγγελίου και οδεύουν αυτοκατάκριτοι στις ατραπούς των συκοφαντιών, της εμπάθειας και του ανορθολογισμού.

Το Διοικητικό Συμβούλιο

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου