«Έρχου και ίδε»: Έλα να δεις τον Χριστό από κοντά!

του Ιωάννη Καραβιδόπουλου, Ομότ.Καθηγητού της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. 

«Εκείνο τον καιρό ο Ιησούς αποφάσισε να πάει στη Γαλιλαία. Βρίσκει τότε τον Φίλιππο και του λέει: «'Ελα μαζί μου».Ο Φίλιππος καταγόταν από τη Βηθσαϊδά, την πατρίδα του Ανδρέα και του Πέτρου. Βρίσκει ο Φίλιππος τον Ναθαναήλ και του λέει: «Αυτόν που προανήγγειλε ο Μωυσής στο νόμο και οι προφήτες, τον βρήκαμε· είναι ο Ιησούς, ο γιος του Ιωσήφ από τη Ναζαρέτ». «Μπορεί από τη Ναζαρέτ να βγει τίποτα καλό;» τον ρώτησε ο Ναθαναήλ. «'Ελα και δες μόνος σου», του λέει ο Φίλιππος. Ο Ιησούς είδε το Ναθαναήλ να πλησιάζει και λέει γι' αυτόν: «Να ένας γνήσιος Ισραηλίτης, χωρίς δόλο μέσα του».«Από πού με ξέρεις;» τον ρωτάει ο Ναθαναήλ. Κι ο Ιησούς του απάντησε: «Προτού σου πει ο Φίλιππος να 'ρθείς, σε είδα που ήσουν κάτω απ' τη συκιά».Τότε ο Ναθαναήλ του είπε: «Διδάσκαλε, εσύ είσαι ο Υιός του Θεού, εσύ είσαι ο βασιλιάς του Ισραήλ».Κι ο Ιησούς του αποκρίθηκε: «Επειδή σου είπα πως σε είδα κάτω από τη συκιά, γι' αυτό πιστεύεις; Θα δεις μεγαλύτερα πράγματα απ' αυτά».Και του λέει: «Σας βεβαιώνω ότι σύντομα θα δείτε να έχει ανοίξει ο ουρανός, και οι άγγελοι του Θεού να ανεβαίνουν και να κατεβαίνουν πάνω στον Υιό του Ανθρώπου». (Ιωάν. 1, 44-52).

Τη γνωριμία του Ίησού με τους πρώτους μαθητές του αφηγεΐται ο ευαγγελιστής Ιωάννης στο πρώτο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του- ειδικότερα η περικοπή που διαβάζεται την Α' Κυριακή των Νηστειών, Κυριακή της Ορθοδοξίας, αναφέρεται στη συνάντη­ση του Ναθαναήλ με τον Ίησού μέσω του Φιλίππου. Πρόκειται άλλωστε για τη μοναδική σκηνή που γνωρίζο­με από τη ζωή του μαθητού αυτού μέσα στα Ευαγγέλια. Χαρούμενος ο Φίλιπ­πος γιατί ανακάλυψε στο πρόσωπο του Ιησού τον Μεσσία, για τον οποίο χρόνια τώρα διάβαζε στην Παλαιά Διαθήκη, σπεύδει να μοιραστεί τη συγκίνησή του με τον φίλο του Ναθαναήλ. Αυτός όμως με σκεπτικισμό και αμφιβολία αντιμετωπίζει τον ενθουσιασμό του Φιλίππου λέγον­τας: «εκ Ναζαρέτ δύναταί τι αγαθόν είναι;». Δηλ. από την άσημη και μικρή Ναζαρέτ είναι δυνατό να κατάγεται ο Μεσσίας μας;

Στο σκεπτικισμό του Ναθαναήλ αντιπαραθέτει ό Φί­λιππος μια απλή πρόσκληση: «Έρχου καί ίδε». Η απ’ ευθείας γνωριμία με το πρόσωπο του Ίησού θα σου αφαιρέσει κάθε αμφιβολία γι’ αυτόν. Η επιστράτευση όλων των διανοητικών δυνάμεων του ανθρώπου δεν ωφελεί σε τίποτε, εκμηδενίζεται και αχρηστεύεται μπροστά στη δύ­ναμη του βιώματος. Αυτό που ζει κανείς συναντώντας τον Ιησού εγγίζει το βαθύτερο είναι του, γιατί περνά πέρα από τη σφαίρα του μυαλού και ζεσταίνει τα βάθη της καρδιάς του- τον πείθει υπαρξιακά και οι εγκεφαλικές αντιρρήσεις χάνουν μεμιάς τη δύναμή τους.

Η δυσπιστία και ο ορθολογισμός του Ναθαναήλ δεν προέρχονταν από διαφθορά ή κακία- ο Χριστός σε λίγο αναγνώρισε σ’ αυτόν ένα γνήσιο και άδολο Ισραηλίτη και του το είπε ευθέως. Του θύμισε μάλιστα και ένα προη­γούμενο επεισόδιο της ζωής του, για να του αποδείξει πόσο άδικο είχε να αμφιβάλλει για τη μεσσιανική του και θεία ιδιότητα. Δεν γνωρίζουμε τι υπαινίσσεται ο Χριστός με την αναφορά του σ’αυτό το επεισόδιο, ίσως υπαινίσσεται ότι τον είδε να διαβάζει κάτω από μια συκή το Νόμο του Θεού ή τον είδε να προσεύχεται. Η δυσπιστία του Ναθαναήλ προερχόταν από την απόσταση που δεν είχε γεφυρωθεί ακόμη με την εμπειρία της προσωπικής συναντήσεως. Η προσωπική γνωριμία αίρει κάθε επιφυλακτικότητα και αμφιβολία, αχρηστεύει την αξία των επιχειρημάτων και δημιουργεί πειστικότητα μέσα στο βαθύτερο κέντρο της υπάρξεως.

Πολλοί αρνητές του Ίησού παρουσιάστηκαν στην ι­στορία. Δεν μας ενδιαφέρουν όμως αυτή τη στιγμή. Η σκέψη μας στρέφεται σ’ αυτούς που σαν τον Ναθαναήλ δεν είναι αρνητές αλλά δύσπιστοι και σκεπτικοί, χωρίς κατά βάθος να είναι κακοί. Πολλοί τέτοιοι μας είναι γνω­στοί από παλαιότερα ή νεότερα χρόνια που είδαν τον Ιησοΰ σαν ένα συμπαθητικό και γοητευτικό διδάσκαλο απλώς, ή σαν ένα δυνατό ήρωα που έκανε θαυμαστά έργα, ή άλλοι πάλι που τον είδαν σαν μάγο που κατάφερε να πλανήσει τους ανθρώπούς και να κερδίσει οπαδούς, ή ακόμη σαν ένα επαναστάτη που ξεσήκωσε το λαό εναντίον των Ρω­μαίων. Άλλοι αμφέβαλαν για την αλήθεια των όσων αφηγούνται οι ευαγγελιστές γι’ αυτόν και προσπάθησαν να ξεχωρίσουν το φανταστικό από το πραγματικό στις διη­γήσεις τους. Πολλοί αμφιβάλλουν και δυσπιστοΰν μέχρι σήμερα όχι από εχθρότητα ή κακότητα, αλλά γιατί βλέ­πουν τελείως εξωτερικά, επιφανειακά, εγκεφαλικά.

Το μήνυμα της σημερινής διηγήσεως είναι μία πρόσ­κληση: «Έρχου και ίδε». Έλα νά δεις τον Χριστό από κοντά, μέσα από την Εκκλησία, μέσα από τη ζωή των μυστηρίων, μέσα από το βίωμα της προσωπικής συναντήσεως, μέσα από την εμπειρία της σχέσεως του ανθρώπινου προσώπου προς το θείο Πρόσωπο.

Ό δύσπιστος και επιφυλακτικός Ναθαναήλ μετά την προσωπική συνάντησή του με τον Ιησού πείθεται για τη μεσσιανική του ιδιότητα και στη συνέχεια της διηγήσεως ομολογεί την πίστη του σ’ αυτόν λέγοντας: «Έσύ είσαι ο υιός του Θεού, εσύ είσαι ο βασιλιάς του Ισραήλ». Η πίστη ότι ο Χριστός δεν είναι απλώς ένας ελκυστικός διδάσκαλος Ηθικής αλλ’ ο Υιός του Θεού που σταυρώνε­ται από τους ανθρώπους και ανασταίνεται όχι για να τους τιμωρήσει αλλά για να τους σώσει, η πίστη στη λυτρωτι­κή προσφορά του Χριστού, δεν είναι αποτέλεσμα μιας λογικής διεργασίας μέσα στον άνθρωπο αλλά καρπός του βιώματος. Με το πρίσμα αυτής της προσωπικής εμπειρίας βλέπει κανείς και συνειδητοποιεί αλήθειες βασικές για τη ζωή του, για την καταξίωση της υπάρξεώς του, για την ηθική και πνευματική εξύψωσή του. «Μείζω τούτων όψει», λέγει προς τον Ναθαναήλ ο Χριστός: Θα δεις ακόμη ανώτερα και μεγαλύτερα πράγμα­τα. Ποια είναι αυτά τα «μείζω»; Η σωστότερη ερμηνεία της ζωής, η πιο σίγουρη πραγμάτωση των ιδανικών, η ολοκλήρωση της υπάρξεώς, θα είναι οι καρποί της προσκλήσεως «Έρχου και ίδε».

Η ιστορία της Εκκλησίας μας έχει να επιδείξει πολλές μορφές Πατέρων που είχαν βιωματική σχέση με τον Χριστό. Τέτοιοι πατέρες είναι και οι εορταζόμενοι σήμερα που συγκρότησαν την 7η Οικουμενική Σύνοδο, η οποία αντιμετωπίζοντας τους εικονομάχους αναστήλωσε τις εικόνες (το 786-7). Το 843 νέα Σύνοδος στην Κωνσταντινούπολη αναγνώρισε οριστικά την αναστήλωση των εικόνων, θέσπισε την εορτή της Ορθοδοξίας κατά την Α΄Κυριακή των Νηστειών και δέχτηκε την άποψη του Μ.Βασιλείου ότι «η της εικόνος τιμή επί το πρωτότυπον διαβαίνει».


Πηγή: ΑΜΕΝ